Tłustosz (Pinguicula) - ciekawa roślina owadożerna. Pielęgnacja i uprawa
Tłustosz (Pinguicula) to roślina owadożerna. Jest nieco mniej popularny w uprawie od muchołówek czy dzbaneczników. Nie wygląda aż tak osobliwie, ale natura również obdarzyła go mechanizmami umożliwiającymi „polowanie”. Z wyglądu kojarzy się nieco z eszewerią czy nawet rojnikiem. Jak uprawiać go w mieszkaniu?
Tłustosze występują w środowisku naturalnym w Polsce, chociaż są bardzo rzadkie i objęte ścisłą ochroną gatunkową. Dotyczy to chociażby tłustosza alpejskiego (Pinguicula alpina) i tłustosza dwubarwnego (Pinguicula bicolor). W uprawie doniczkowej spotyka się natomiast egzotyczne gatunki tłustoszy pochodzące z krajów Ameryki Północnej i Ameryki Środkowej. Najczęściej jest to tłustosz meksykański (Pinguicula moranensis).
Spis treści
- Tłustosz - jak wygląda?
- Tłustosz - jakie ma wymagania?
- Tłustosz uprawa: sadzenie, przesadzanie, rozmnażanie
- Tłustosz pielęgnacja: podlewanie i nawożenie
Tłustosz - jak wygląda?
Tłustosze to niewielkie rośliny osiągające kilka do kilkunastu centymetrów wysokości. Tworzą rozety złożone z grubych, mięsistych liści. Najczęściej są okrągłe lub łopatkowate o bardzie zielonej/zielonożółtej. Jest to cecha gatunkowa i odmianowa. U tłustosza 'Red Starfish' są zaczerwienione i lancetowate, u Pinguicula heterophylla równowąskie i pokryte brodawkami, u Pinguicula Ehlersiae mają intensywnie bordową barwę. W dobrych warunkach tłustosze zakwitają. Tworzą efektowne kwiaty o intensywnej barwie (często różowej bądź fioletowej) wyrastające na szczycie długich, nagich pędów.
Autor: GettyImages
Tłustosz (Pinguicula)
Tłustosz - jakie ma wymagania?
- Tłustosz stanowisko - powinno być lekko osłonięte. Najlepsza jest duża ilość światła rozproszonego. Tłustosze mogą rosnąć w częściowym zacienieniu. Nieodpowiednia jest natomiast wystawa południowa czy południowo-zachodnia (na parapecie). Bezpośrednie promienie słoneczne mogą powodować poparzenie liści.
- Tłustosz temperatura. Od wiosny do jesieni uprawa dobrze sprawdza się w temperaturze pokojowej, zimą tłustosz woli ochłodzenie (10-15°C). W tym okresie zwykle ma formę rozety o drobniejszych liściach. Tłustosze posiadające jeden typ rozety (Pinguicula primuliflora, Pinguicula caerulea) nie przechodzą okresu spoczynku.
- Tłustosz podłoże. Rodzaj preferuje podłoża kwaśne i przepuszczalne. Odpowiedni jest torf wymieszany z rozluźniaczem (np. perlitem) w proporcji 1:1. Można również użyć frakcji: torf, mech torfowiec i piasek (1:1:1).
Tłustosz uprawa: sadzenie, przesadzanie, rozmnażanie
Tłustosz jest delikatny, dlatego już przy zakupie i transporcie może dojść do uszkodzenia liści. Zabieg przesadzania wykonuje się bardzo ostrożnie. Roślinę sadzi się do donicy nieznacznie większej od średnicy rozety. Opadłe liście można docisnąć do podłoża. W ten sposób rozmnaża się roślinę owadożerną. Oprócz tego oddziela się młode rozetki, które z czasem pojawiają się przy roślinie macierzystej. Rozmnażanie generatywne, tj. z nasion, jest bardziej czasochłonne.
Tłustosz pielęgnacja: podlewanie i nawożenie
- Tłustosz podlewanie – tłustosz lubi intensywne podlewanie. Ziemia powinna być stale lekko wilgotna. Zabieg od wiosny do jesieni zwykle wykonuje się co 1-3 dni. Zimą podlewanie jest umiarkowane, ale również nie można dopuścić do przesuszenia. Wodę podlewa się do podstawki. Ewentualnie roślinę można podlewać tradycyjnie, pod warunkiem, że nie moczy się rozety. Tłustosze są wrażliwe na jakość wody. Używa się wody przegotowanej i odstanej (temperatura pokojowa).
- Tłustosz nawożenie – nie jest konieczne. Roślina ma małe potrzeby, a w dodatku radzi sobie sama. Liście wydzielają lepką, wabiącą substancję, która przyciąga muchy i komary. Owady zwabione w pułapkę nie są w stanie uwolnić się. To znak dla tłustosza, aby rozpocząć produkcję (przez liście) enzymów trawiennych.
- Tłustosz wilgotność powietrza - dla większości gatunków optymalny zakres wilgotności powietrza wynosi 60-80%. To warunki, które uzyskuje się „pod szkłem”, a nie w mieszkaniu. Toleruje niższą wilgotność powietrza, ale nie suche powietrze. Dlatego uprawiając tłustosza warto korzystać z nawilżacza powietrza, zwłaszcza zimą, w okresie uruchomionego centralnego ogrzewania. Roślinę można również ustawić na płaskich kamieniach umieszczonych w szerokiej podstawce zalanej wodą. Niestety tłustosza nie można zraszać.
- Tłustosz - dodatkowe zabiegi pielęgnacyjne. Pomieszczenie, w którym uprawia się tłustosze, należy wietrzyć. Rośliny nie mogą być jednak narażone na przeciągi. Zimą warto nad tłustoszem zainstalować sztuczne oświetlenie, gdyż może cierpieć na niedobór światła słonecznego. Należy unikać dotykania liści.
Tłustosze nie są aż tak spektakularne (poza kwitnieniem) jak muchołówki czy dzbaneczniki, dlatego rzadziej spotyka się je w domach. Są to jednak ciekawostki botaniczne, które mają swój urok i zachwycają pomimo niepozornego wyglądu.
Przeczytaj też:
10 sposobów ciekawej ekspozycji kwiatów doniczkowych w domu >>>
