Modrzewnica pospolita - mniej znana roślina wrzosowata. Jak uprawiać modrzewnicę w ogrodzie?
Modrzewnica pospolita należy do grupy roślin wrzosowatych, znakomicie więc nadaje się na wrzosowiska. Poznaj bliżej modrzewnicę pospolitą i dowiedz się, jak ją uprawiać w ogrodzie.
Rośliny wrzosowate kojarzą się głównie z różanecznikami, azaliami i wrzosami, ale do rodziny zalicza się też wiele innych, ciekawych gatunków, w tym mało znana i rzadko uprawiana w ogrodach modrzewnica pospolita (łac. Andromeda polifolia).
W naturalnym środowisku można ją spotkać na leśnych torfowiskach i na terenach bagiennych, gdzie rośnie w towarzystwie wrzosów, żurawin i bagna zwyczajnego. Modrzewnica - o trochę kosmicznej, a trochę mitologicznej nawie łacińskiej andromeda - jest niewielką, ale bardzo ciekawą krzewinką, zaliczaną w Polsce do gatunków rodzimych. Ze względu na kurczące się stanowiska jej występowania, objęta jest jednak częściową ochroną gatunkową.
Jak wygląda modrzewnica pospolita?
Modrzewnica dorasta do 15-25 cm (odmiany ozdobne mogą być wyższe) i tworzy cienkie, częściowo wzniesione, a częściowo pokładające się, z czasem drewniejące pędy, pokryte wąskimi, zimozielonymi, lancetowatymi, zielonymi, całobrzegowymi liśćmi, układającymi się na pędach skrętolegle. Blaszka liściowa ma podwinięte do dołu brzegi i wyraźnie zaznaczony nerw główny. Od góry jest zielona, a od spodu pokryta sinoniebieskim nalotem.
Modrzewnica pospolita kwitnie od maja (czasem już zakwita pod koniec kwietnia) do czerwca. Na szczytach pędów rozwijają się małe, ale bardzo liczne, pękate, dzwoneczkowate lub beczułkowate, jasnoróżowe kwiaty, zebrane w luźne, zwisające, baldachowate kwiatostany. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w pękate, wzniesione torebki nasienne, wypełnione licznymi, dość dużymi nasionami.
Krzewinka rośnie wolno, ale na dobrym stanowisku może rozrastać się w dość duże kępy za pomocą podziemnych rozłogów. Zwykle ma kępiasty lub kulisty pokrój i wyglądem przypomina lawendę lub rozmaryn (szczególnie niektóre odmiany ozdobne), choć poza zewnętrznym podobieństwem z żadnym z tych gatunków nic jej nie łączy. Rośliny mają też skrajnie różne wymagania i całkowicie inaczej kwitną.
Trzeba też pamiętać, że w przeciwieństwie do lawendy i rozmarynu, modrzewnica jest rośliną trującą. W swoich tkankach posiada toksyczny glikozyd, który jest szczególnie niebezpieczny dla ptaków i zwierząt domowych jak np. króliki, psy, koty czy gołębie. Zatrucia u ludzi zdarzają się natomiast rzadko i są przypadkowe (np. w wyniku pomyłki z jadalnym gatunkiem zioła), a ponadto mają łagodniejszy przebieg niż u zwierząt. Ze względu na toksyczne właściwości, roślinę najlepiej uprawiać w ogrodzie w miejscu niedostępnym dla dzieci i zwierząt domowych, z dala od innych podobnych roślin i ziół.
Autor: GettyImages
Ze względu na kurczące się naturalne stanowiska występowania, modrzewnica pospolita objęta jest w Polsce częściową ochroną gatunkową
Warto też zamiast gatunku wybierać odmiany ozdobne, które mają ciekawszy pokrój i większe kwiaty w różnych kolorach. Należą do nich m.in.:
- 'Alba' - kwiaty białe, wys. 30-40 cm,
- 'Blue Ice' - liście srebrzysto-niebieskie, kwiaty różowe, wys. ok. 20 cm,
- 'Compacta' - odmiana. karłowa, kwiaty różowe, wys. ok. 20 cm,
- 'Nikko' - odmiana karłowa, o zwartym pokroju, kwiaty ciemnoróżowe do jasnoróżowych, wys. 10-20 cm.
Modrzewnica pospolita - uprawa
Niestety, mimo całego swojego uroku, modrzewnica nie jest rośliną łatwą do uprawy w ogrodzie.
- Stanowisko i podłoże dla modrzewnicy
Oczekuje ciepłego, zacisznego, półcienitego stanowiska i dość szczególnej, przepuszczalnej, lekkiej, próchniczo-torfowej (torf powinien być przesezonowany), stale wilgotnej gleby o kwaśnym odczynie (pH 4,5-5,5). Nie znosi gleb ciężkich, zlewnych, suchych, zimnych ani wapiennych.
- Podlewanie modrzewnicy
W czasie suszy i gorącego lata wymaga podlewania. Po przesuszeniu roślina traci liście w dolnej części pędów.
- Zabezpieczenie modrzewnicy na zimę
Modrzewnica jest zwykle dostatecznie mrozoodporna, ale na odkrytych lub zimnych stanowiskach może być uszkadzana przez silniejsze mrozy, dlatego w najchłodniejszych rejonach kraju warto zabezpieczać ją na zimę np. warstwą stroiszu.
- Przycinanie modrzewnicy
W marcu krzewinkę można też przyciąć, dzięki czemu zachowa bardziej zwarty i gęsty pokrój.
Przeczytaj też: Wymagania roślin wrzosowatych >>>
Rozmnażanie modrzewnicy
Modrzewnica rozmnaża się na kilka sposobów. Gatunek można rozmnażać przez wysiew nasion, choć jest to zadanie dość trudne, gdyż nasiona mają krótką żywotność i potrzebują szczególnych warunków, by skutecznie kiełkować (wysiew nasion w marcu w ciepłym inspekcie lub szklarni). Siewki się pikuje i przez pierwszą zimę przechowuje w miejscu zabezpieczonym przed mrozem, np. w chłodnej szklarni, a do gruntu wysadza dopiero w kolejnym roku.
Z roślin, a w szczególności z odmian ozdobnych, można też pobierać i ukorzeniać sadzonki pędowe lub dzielić starsze egzemplarze.
Zastosowanie modrzewnicy pospolitej w ogrodzie
Modrzewnica w ogrodzie najlepiej prezentuje się w niewielkich grupach na wrzosowisku, w towarzystwie innych gatunków kwasolubnych, takich jak wrzosy, wrzośce, żurawiny, golterie, kiścienie, pierisy oraz karłowe azalie i iglaki.
Doskonale sprawdza się też w ogrodach leśnych. Można z niej również tworzyć obwódki rabat z roślinami kwasolubnymi lub wykorzystywać jako roślinę okrywową pod drzewami i krzewami. Modrzewnica nadaje się też do sadzenia w donicach na balkonach i tarasach.
Przeczytaj też:
Rośliny pod drzewa. Jakie rośliny posadzić pod koronę drzew i krzewów? >>>