Kard – mało znane warzywo. Wymagania, uprawa i zastosowanie kardu
Kard, zwany też karczochem hiszpańskim, to warzywo rzadko uprawiane w Polsce i trudno dostępne w sklepach. Tymczasem jest to gatunek, który może wzbogacić codzienną dietę z pozytywnym skutkiem dla zdrowia. Jak uprawiać kard?
Autor: GettyImages
Kard jest rośliną wieloletnią, ale jako warzywo uprawia się go w cyklu jednorocznym
Kard (łac. Cynara cardunculus) pochodzi z basenu Morza Śródziemnego. Przypomina z wyglądu karczochy (stąd nazwa potoczna). W niektórych krajach jest ceniony nie tylko za walory smakowe, ale także dekoracyjne oraz właściwości lecznicze.
Spis treści
- Kard - warzywo wieloletnie, ale uprawiane jako jednoroczne
- Uprawa karda – wymagania uprawowe
- Przygotowanie rozsady karda i sadzenie
- Kard - pielęgnacja
- Kard w kuchni i domowej apteczce
Kard - warzywo wieloletnie, ale uprawiane jako jednoroczne
W Polsce klimat jest mało sprzyjający efektywnej uprawie karda, niemniej przy zapewnieniu możliwie najlepszych warunków udaje się uzyskać zadowalające plony. Karczoch hiszpański jest rośliną wieloletnią, ale jako warzywo uprawia się go w cyklu jednorocznym. W kolejnych sezonach plon jest słabszy, a pozyskiwane ogonki liściowe mają gorszą jakość. Poza ogonkami jadalne są także kłącza oraz środkowe unerwienie liści (rzadko wykorzystywane). Dostępność nasion karda w sklepach jest różna, natomiast można je kupić drogą online (nie tylko w dziale warzyw, ale czasem nawet kompozycji kwiatowych).
Pomysł na ozdobny warzywnik w ogrodzie: kwiaty i warzywa obok siebie >>
Uprawa karda – wymagania uprawowe
- Stanowisko. Optymalne do uprawy karda jest stanowisko słoneczne i zaciszne.
- Temperatura. Kard jest warzywem ciepłolubnym, do prawidłowego wzrostu potrzebuje temperatury 16-20°C.
- Podłoże. Preferuje podłoża żyzne, gliniaste, zasobne w składniki pokarmowe o pH=6,0-7,2. Bardzo dobrze sprawdza się uprawa w pierwszym roku po oborniku.
Ciekawe, a mało znane gatunki i odmiany warzyw >>
Przygotowanie rozsady karda i sadzenie
Kard rozmnaża się z odrostów korzeniowych lub z nasion. Nasiona wysiewa się wczesną wiosną do skrzyń z żyznym podłożem umieszczonych w ogrzewanym pomieszczeniu. Wcześniej warto namoczyć je przez kilka godzin w wodzie. Do gruntu można wysadzać, gdy sadzonki mają przynajmniej 2-3 liście właściwe. Produkcja rozsady średnio trwa 10 tygodni. Młode rośliny sadzi się w gruncie od drugiej połowy maja (gdy minie już niebezpieczeństwo wiosennych przymrozków).
Jak ochronić rośliny w ogrodzie przed wiosennymi przymrozkami? >>>
Kard potrzebuje przestrzeni – roślina osiąga 60-180 cm wysokości, dlatego odległość między sadzonkami powinna wynosić przynajmniej 1 m.
Kard - pielęgnacja
Przez 2-3 tygodnie kard wymaga solidnego nawadniania. Susza w tym okresie szybko doprowadzi do śmierci rośliny. Później nawadnianie jest konieczne w okresie suszy. Warzywo warto dodatkowo nawozić. Stosuje się nawozy azotowe, potasowe i fosforowe (najwięcej potrzebuje potasu i fosforu). Regularnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest odchwaszczanie. Przydatne jest ściółkowanie rzędów, które ogranicza wzrost chwastów, a także wyparowywanie wody z gleby. Ponadto kard dobrze reaguje na płytkie przekopywanie – spulchnianie gleby.
Zbiory karda najczęściej przypadają na wrzesień i październik (mogą trwać do późnej jesieni). Ogonki liściowe na 3-4 tygodnie przez zbiorem wymagają bielenia. Dzięki temu są smaczniejsze, nie zawierają goryczy. Pędy należy zabezpieczyć przed dostępem światła. Można zasłaniać je (np. słomą lub papierem) a także związywać pędy sznurem. Z jednej rośliny uzyskuje się średnio 20 ogonków liściowych.
Kard w kuchni i domowej apteczce
Kard w polskiej kuchni ma małe znaczenie i jest traktowane jako warzywo zapomniane. W Polsce cieszyło się popularnością przed wiekami, gościło na stołach magnatów i arystokracji. Obecnie najczęściej jest dodatkiem do potraw kuchni iberyjskiej, włoskiej, wegetariańskiej i wegańskiej.Dania z kardem uchodzą za wykwintne i gustowne. Ich przygotowanie zajmuje jednak trochę czasu. Liście trzeba odciąć tak, aby pozostały same zbielałe pędy, które należy dokładnie umyć, oczyścić z kolców i włókien. Dopiero wtedy wtedy nadają się do kulinarnej obróbki. Można podawać je po upieczeniu lub gotowaniu. Do wody w czasie gotowania warto dodać trochę mąki, soli i kwasku cytrynowego, aby ogonki liściowe zachowały kremową barwę i miały mniej goryczy. Czasem są traktowane jako składnik sałatek.
Kard jest skarbnicą witamin (A, C, D, K, PP, grupa B), soli mineralnych (cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń, żelazo) i związków biologicznie czynnych. Spożywanie warzywa ogranicza ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych. Ponadto chroni organizm przed wolnymi rodnikami. Reguluje ciśnienie krwi i pomaga pozbyć się „złego” cholesterolu.
Karczoch hiszpański nie jest warzywem „dla każdego”. Ze względu na dość trudną uprawę i specyficzny smak traktuje się go jako warzywo dla smakoszy. Warto pokusić się o uprawę, aby sprawdzić czy ogonki liściowe trafią w nasz gust. Nawet jeśli smak nas nie urzeknie, warzywo wciąż będzie cennym i leczniczym dodatkiem do diety.
Polecany artykuł:
Polecany artykuł:
