Kaktusowate rośliny domowe - te gatunki warto mieć w domu

2023-11-23 9:25

Aby kaktusowate rośliny domowe dobrze rosły i zdobiły nasze wnętrza, powinny mieć zapewnione odpowiednie warunki wzrostu. Poznaj ciekawe rośliny kaktusowate i dowiedz się, jak je uprawiać. Poznaj kaktusy i sukulenty chętnie uprawiane w domach.

Spis treści

  1. Rośliny kaktusowate, czyli kaktusy i sukulenty
  2. Rośliny kaktusowate do domowej uprawy
  3. Zygokaktus (szlumbergera, grudnik) z rodziny kaktusowatych
  4. Kaktusowaty Rhipsalidopsis, czyli kaktus Wielkanocny
  5. Rebucja - roślina kaktusowata
  6. Mammilaria - kaktus z rodziny kaktusowatych
  7. Epifylum - roślina kaktusowata
  8. Inne ciekawe domowe rośliny kaktusowate

Rośliny kaktusowate, czyli kaktusy i sukulenty

Kaktusy uznawane są za rośliny wytrzymałe i niezniszczalne, ale nie do końca jest to prawda, bo chociaż faktycznie sporo zniosą, to mają dość szczególne wymagania i rosną dobrze tylko wtedy, gdy mają zapewnione odpowiednie warunki uprawy.

Rodzina kaktusowatych (Cactaceae) skupia tysiące gatunków roślin, określanych jako sukulenty. Wszystkie mają zgrubiałe pędy, ale nie wszystkie są kaktusami. Cechą odróżniającą kaktusy od sukulentów są areole i wyrastające z nich ciernie. Rośliny kaktusowate mają szereg przystosowań do środowiska, w którym żyją. Najczęściej zasiedlają suche, pustynne lub półpustynne rejony świata, dlatego tworzą zgrubiałe, mięsiste pędy i kolce (kilka gatunków można też spotkać w lasach tropikalnych).

Rośliny kaktusowate do domowej uprawy

Rodzina kaktusowatych ma mnóstwo przedstawicieli, ale w warunkach domowych niewiele z nich czuje się dobrze. Zimą jest im zwykle za ciepło i za ciemno, a latem cierpią z powodu braku świeżego powietrza i słońca. Mimo to kilka gatunków w mieszkaniu radzi sobie całkiem dobrze.

Zygokaktus (szlumbergera, grudnik) z rodziny kaktusowatych

Jednym z nich jest popularna szlumbergera nazywana też zygokatusem lub grudnikiem. Roślina tworzy rozgałęzione pędy, złożone ze spłaszczonych, mięsistych członów, przypominających liście. Zimą (grudzień-styczeń) na końcach wierzchołkowych członów rozwija też duże, wydłużone kwiaty, złożone z 2-3 okółków odgiętych do tyłu płatków. Kwiaty zwykle są ciemnoróżowe, ale w zależności od odmiany mogą być też białe, jasnoróżowe, czerwone lub dwukolorowe.

Szlumbergera to jeden z łatwiejszych w uprawie kaktusów. W naturze zasiedla tropikalne lasy Ameryki Południowej, wiec potrzebuje przepuszczalnego podłoża (najlepiej na bazie substratu torfowego z dodatkiem piasku), wilgotnego powietrza (szczególnie w okresie wiązania się pąków kwiatowych) i ciepła (temperatura latem 22-24°, zimą niższa, najlepiej 15-18°C). Ponieważ pochodzi z lasu, nie lubi pełnego słońca. Z tego względu najlepiej czuje się na widnym, ale osłoniętym przed słońcem stanowisku lub w lekkim półcieniu. Latem potrzebuje umiarkowanego, ale regularnego podlewania (ziemia nigdy nie może być mokra!), które należy ograniczyć w okresie zimowym. Jeśli chcemy cieszyć się kwiatami szlumbergery, od razu znajdźmy dla niej docelowe stanowisko, na którym pozostanie do końca kwitnienia, gdyż na przekręcanie doniczki lub zmianę miejsca w okresie wiązania pąków kwiatowych, często reaguje ich zrzuceniem.

Kaktusowaty Rhipsalidopsis, czyli kaktus Wielkanocny

Bardzo podobnym gatunkiem do grudnika jest jego bliski kuzyn Rhipsalidopsis nazywany też kaktusem wielkanocnym. Rośliny wyglądają podobnie, ale odróżnia je przede wszystkim pora kwitnienia, która u rhipsalidopsisa przypada na wiosnę (stąd nazwa zwyczajowa). Roślina tworzy też nieco inne, bardziej „puszyste” kwiaty, złożone z węższych, liczniejszych i szpiczasto zakończonych płatków. Niestety, kaktus wielkanocny jest nieco bardziej wymagający od grudnika i do zawiązania pąków kwiatowych potrzebuje zimowego spoczynku w niższych temperaturach (10-15°C, np. na werandzie).

Przeczytaj też:

Rebucja - roślina kaktusowata

Bardzo atrakcyjnym kaktusem nadającym się do uprawy w mieszkaniu jest także rebucja. Rodzaj Rebutia liczy sobie sporo gatunków, ale w mieszkaniach najczęściej spotyka się mieszańce lub gatunki mniej wymagające.

Rebucje to urocze, niewielkie, kuliste lub lekko spłaszczone kaktusy, pokryte licznymi, zwykle miękkimi, krótkimi cierniami. Rośliny same w sobie są bardzo dekoracyjne, ale ich największą ozdobą są pojawiające się wiosną (od marca do maja) bardzo licznie dość duże kwiaty, które wyrastają z bocznych areoli, tworząc wokół pędu wianuszek. Kwiaty w zależności od gatunku i odmiany mogą mieć różne kolory, ale aby się pojawiły, roślina musi mieć zapewnione odpowiednie warunki uprawowe. Od wiosny do jesieni potrzebuje dużo słońca, ciepła i świeżego powietrza oraz regularnego, ale umiarkowanego podlewania (lato może spędzać na zadaszonym, słonecznym balkonie). Zimą (od października do lutego) oczekuje natomiast okresu spoczynku w niskich temperaturach (6-10°). W tym czasie należy też ograniczyć jej podlewanie do minimum.

Przeczytaj też:

Rebucja
Autor: GettyImages Kwiaty rebucji wyrastają z bocznych areoli, tworząc wokół pędu wianuszek

Mammilaria - kaktus z rodziny kaktusowatych

Podobnym, kulistym i niewielkim (20-30 cm wysokości) kaktusem jest też mamilaria. Jej cechą charakterystyczną są liczne brodawki, spomiędzy których wyrastają kwiaty, tworzące wokół pędu wianuszek (VI-VII). Kaktus ma podobne wymagania co poprzedni rodzaj i również oczekuje okresu zimowego spoczynku w niskich temperaturach.

Epifylum - roślina kaktusowata

Zupełnie innym kaktusem uprawianym w mieszkaniach jest epifylum. Podobnie jak zygokatus, epifylum także ma segmentową budowę, ale jego segmenty są bardzo długie, a roślina osiąga spore rozmiary (0,5-1 m wysokości). W mieszkaniach uprawiane są przede wszystkim ozdobne mieszańce o pięknych, dużych, barwnych kwiatach, pojawiających się licznie na końcach szczytowych segmentów od wiosny do lata (marzec-czerwiec/lipiec). Kaktus w okresie wegetacji potrzebuje bardzo dużo światła (ale nie bezpośredniego słońca) i ciepła. Oczekuje też systematycznego, lecz umiarkowanego podlewania. Jeśli ma obficie kwitnąć, musi też przejść zimą (od listopada do lutego) okres spoczynku w chłodnym, ale widnym pomieszczeniu (temp. 10-12°C). W tym czasie jego podlewanie należy ograniczyć do minimum.

Przeczytaj też:

Mammillaria elongata 'Cristata'
Autor: GettyImages Mammillaria elongata 'Cristata'

Inne ciekawe domowe rośliny kaktusowate

Do innych roślin kaktusowatych uprawianych w mieszkaniach należą także:

  • cephalocereus - znany jako „głowa starca”,
  • gymnokalicjum - formy zielone i pozbawione chlorofilu mutanty w intensywnych kolorach, np. czerwonym, żółtym; często w postaci szczepionej,
  • echinopsis - kaktusy kuliste lub cylindryczne, żebrowane, pięknie kwitnące i łatwe w uprawie,
  • astrophytum - wyraźnie żebrowane, kuliste, kolczaste lub bezcierniowe kaktusy nazywane też „czapką biskupa”,
  • aporokaktus - kaktus o długich, mięsistych, walcowatych, zwisających lub płożących się pędach, gęsto pokrytych cierniami,
  • selenicereus wielkokwiatowy (ze względu na porę kwitnienia nazywany „Królową nocy”,
  • rypsalis - kaktus o cienkich pędach nazywany też patyczakiem.

Dawniej popularnym kaktusem była także opuncja figowa, ale ze względu na spore rozmiary (dorasta do 2-5 m. wysokości oraz liczne, silnie drażniące skórę ciernie, roślina ustąpiła miejsca swojej mniejszej kuzynce - opuncji drobnokolczastej (też posiada drażniące włoski).

Przeczytaj też:

Sukulenty i kaktusy. Najmniej wymagające rośliny doniczkowe
Czy rozpoznajesz te sukulenty? Sprawdź się!
Pytanie 1 z 7
Jaki to sukulent?
Aloes barbadoski
Nasi Partnerzy polecają