Jastrzębiec kosmaczek - niepożądany chwast. Jak się go pozbyć z ogrodu?
Jastrzębiec kosmaczek to chwast, który łatwo i szybko się rozrasta, szczególnie na trawnikach. Z drugiej strony to roślina o właściwościach leczniczych. Dowiedz się więcej o tej roślinie i o sposobach pozbycia się jej z ogrodu.
Chwasty w ogrodach to prawdziwe utrapienie każdego ogrodnika. Dzikie, szybko rozmnażające się i ekspansywne gatunki roślin zagrażają roślinom uprawnym konkurując z nimi o wodę, pokarm, światło i miejsce, a także eliminując słabsze i delikatniejsze egzemplarze. Mogą być też żywicielami pośrednimi licznych chorób i szkodników roślin. Do takich uciążliwych chwatów należy między innymi wieloletni jastrzębiec kosmaczek (łac. Hieracium pilosella).
Spis treści
- Jastrzębiec kosmaczek - jak wygląda?
- Dlaczego jastrzębiec to uciążliwy chwast
- Jastrzębiec kosmaczek - jak się go pozbyć z ogrodu?
- Jastrzębiec kosmaczek - roślina zadarniająca i lecznicza
Jastrzębiec kosmaczek - jak wygląda?
Jastrzębiec kosmaczek początkowo wygląda bardzo niewinnie, gdyż wiosną rozwijają tuż nad ziemią malutką rozetę szarozielonych, wydłużonych, szerokolacetowatych, wąskich u podstawy i rozszerzających się ku górze liści, pokrytych na brzegach miękkimi, białosrebrzystymi włoskami, a od spodu miękkim, białym kutnerem. Wydaje też urocze, koszyczkowe, „puszyste”, żółte kwiaty, przypominające kwiaty popularnych mniszków lekarskich. Kwiaty osadzone są pojedynczo na szycie długich, sztywnych, bezlistnych, kutnerowato owłosionych pędów i rozwijają się sukcesywnie przez cały sezon (od maja do października).
Autor: GettyImages
Jastrzębiec kosmaczek najczęściej rozrasta się na trawnikach
Dlaczego jastrzębiec to uciążliwy chwast
Niestety, ta urocza, malutka roślinka, dorastająca do zaledwie 10-30 cm wysokości, bardzo szybko może stać się uciążliwym i trudnym do zwalczenia chwastem. Jastrzębiec rozmnaża się błyskawicznie na dwa sposoby.
- Po przekwitnieniu wydaje liczne nasiona, zaopatrzone w aparat lotny („puszek”) i roznoszone przez wiatr na duże odległości. A ponieważ kwitnie nieprzerwanie przez cały sezon, wydaje ogromne ilości nasion.
- Bardzo skutecznie rozrasta się też za pomocą nadziemnych rozłogów i podziemnych kłaczy. W ogrodach najchętniej kolonizuje piaszczyste, suche, lekko kwaśne gleby.
Odczyn pH ziemi: gleba zasadowa czy gleba kwaśna? Jak sprawdzić odczyn gleby? >>>
Autor: GettyImages
Jastrzębiec rzadko pojawia się na rabatach ozdobnych i w warzywnikach
Jastrzębiec kosmaczek upodobał sobie w szczególności nieco zaniedbane trawniki. Kiedy tylko murawa się przerzedza, a trawa rośnie na podłożu łatwo przesuszającym się i dość piaszczystym, jastrzębiec kosmaczek zapuszcza tam swoje korzenie i szybko się rozrasta.
Polecany artykuł:
Jastrzębiec kosmaczek - jak się go pozbyć z ogrodu?
- Jastrzębiec kosmaczek - zwalczanie mechaniczne
Mechanicznie trudno jest usunąć jastrzębca, gdyż wyrywanie niewiele daje, bo z każdego pozostawionego w ziemią kawałka kłącza, szybko wyrasta nowa roślina. Częste i niskie koszenie trawnika też nie jest rozwiązaniem, bo choć zapobiegnie kwitnieniu roślin i rozsiewaniu przez nie nasion, tuż nad ziemią pozostaną nienaruszone rozłogi, a pod ziemią rozrastające się kłącza. Tak intensywne koszenie już osłabionego trawnika sprawi dodatkowo, że trwa stanie się jeszcze słabsza, a na powierzchni murawy pojawi się więcej pustych przestrzeni, które w krótkim czasie zostaną zajęte przez jastrzębca.
- Jastrzębiec kosmaczek - zwalczanie herbicydami
Ponieważ jednak jastrzębiec jest rośliną dwuliścienną, kiedy zaatakuje nasz trawnik nie jesteśmy całkiem bezradni. Na rynku dostępnych jest szereg preparatów chwastobójczych przeciwko chwastom dwuliściennym, przygotowanych specjalnie do zastosowania na trawnikach (nie niszczą trawy). Nie wszystkie są równie skuteczne w przypadku jastrzębca, ale kilka środków ma w wykazie chwastów, na które działa najskuteczniej także ten gatunek (m.in. Chwastox Complex 260 EW, Haksar Ultra 260 EW). Roślina jest wrażliwa na selektywne środki chwastobójcze, więc po oprysku powinna szybko zniknąć z trawnika, ale jeśli jednak gdzieś pozostanie, może być konieczne powtórzenie zabiegu.
Pomocną rolę w zwalczaniu jastrzębca może odegrać też profilaktyka, polegająca na odpowiedniej pielęgnacji trawnika: systematycznym nawożeniu, nawadnianiu, a w razie konieczności także wapnowaniu, w celu odkwaszenia zbyt kwaśnej gleby).
Dobra wiadomość jest też taka, że jastrzębiec rzadko pojawia się na rabatach ozdobnych i w warzywnikach. Dzieje się tak dlatego, że roślina preferuje piaszczyste, suche i dość ubogie gleby, a rabaty i warzywniki są przez nas często nawożone, pielone i podlewane, wiec nie jest to środowisko idealne do rozwoju jastrzębca.
Warzywnik dla każdego. Jak założyć ekologiczny warzywnik: projekt, miejsce, ogrodzenie >>>
Jastrzębiec kosmaczek - roślina zadarniająca i lecznicza
Co ciekawe, jastrzębiec wśród ogrodników ma nie tylko wrogów, ale też sympatyków, którzy próbują wykorzystać go jako roślinę zadarniającą, zastępującą trawnik w miejscach trudnych, suchych, piaszczystych i jałowych, choć jest to rozwiązanie dość ryzykowne.
Ciekawostką może być też fakt, że jastrzębiec kosmaczek to nie tylko uciążliwy chwast, ale też roślina o właściwościach leczniczych, dawniej często wykorzystywana w medycynie ludowej. Preparaty przygotowane z jego ziela pomagały przy kłopotach trawiennych, biegunkach, wrzodach układu pokarmowego i kamicy nerkowej, a także pomagały leczyć rany i niektóre choroby skóry. Ponieważ jednak oprócz właściwości leczniczych, roślina jest też trująca, bez konsultacji z lekarzem lub specjalistą nie należy samodzielnie przyrządzać z niej preparatów leczniczych. Warto też wiedzieć, że kwiaty jastrzębca to pożytek dla niektórych pszczół, głównie pszczół samotnic.
Rośliny miododajne do ogrodu: uprawa i zastosowanie roślin, które lubią pszczoły >>>
