Cebula siedmiolatka - kiedy siać i jak uprawiać cebulę siedmiolatkę w ogrodzie?
Cebula siedmiolatka, zwana też czosnkiem dętym, to jedno z najłatwiejszych w uprawie warzyw. Nie ma dużych wymagań, a uzyskiwany plon jest cenny kulinarnie i leczniczo. Jak uprawiać cebulę siedmiolatkę w przydomowym warzywniku?
Cebula siedmiolatka (łac. Allium fistulosum) prawdopodobnie została sprowadzona z Chin. Doczekała się wielu potocznych nazw: czosnek dęty, cebula wiosenna, cebula piaskowa i tatarka. Jest rośliną wieloletnią. Uprawia się ją nie tylko dla pikantnych zgrubień, ale także dla szczypioru. Czasem spożywa się również drobne cebule. Gatunek wchodzi w skład wiosennych nowalijek. W porównaniu z wieloma innymi gatunkami cebul, siedmiolatka może rosnąć na jednym stanowisku od siedmiu do nawet dziesięciu lat (stąd nazwa).
Spis treści
- Uprawa cebuli siedmiolatki - wymagania
- Kiedy siejemy i sadzimy cebulę siedmiolatkę?
- Jak pielęgnować cebulę siedmiolatkę?
- Wykorzystanie cebuli siedmiolatki w kuchni
Uprawa cebuli siedmiolatki - wymagania
Cebula siedmiolatka najlepiej plonuje w miejscach słonecznych, ale można ją uprawiać także na stanowiskach półcienistych. Lubi gleby średnio żyzne, przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne. Źle rośnie na glebach mokrych i okresowo zalewanych - w takich warunkach szybko dochodzi do gnicia korzeni. Optymalny odczyn podłoża dla siedmiolatki wynosi 6,5-7,5. Dobrze radzi sobie na słabszych typach gleb. Roślina jest mrozoodporna. Rozpoczyna wegetację już przy kilku stopniach Celsjusza. Znosi krótkotrwałe susze. Do tej ostatniej sytuacji jednak lepiej nie dopuszczać. Co prawda cebula wytrzyma niedobór wody i nie uschnie, ale plon będzie charakteryzował się gorszym smakiem.
Autor: GettyImages
Cebula siedmiolatka najlepiej plonuje w miejscach słonecznych
Kiedy siejemy i sadzimy cebulę siedmiolatkę?
Najlepszy termin wysiewu siedmiolatki do gruntu to marzec-kwiecień. Nasiona umieszcza się w oczyszczonym stanowisku na spulchnionej glebie. Odległość pomiędzy rzędami powinna wynosić 30 cm (odległości pomiędzy roślinami 4-7 cm). Później siedmiolatce zaleca się zapewnić więcej przestrzeni (30x20 cm), np. przez pikowanie. Nasiona kiełkują po około dwóch tygodniach. Na 1 m2 upraw zużywa się średnio 2-3 g nasion. Opcjonalny termin siewu to wrzesień i październik. W takim wypadku plon będzie zbierany w przyszłym sezonie.
Cebule siedmiolatkę można uprawiać także z rozsady. Wtedy nasiona najczęściej wysiewa się do inspektu na początku kwietnia (lub pod koniec marca w pomieszczeniu), a na miejsce stałe wysadza w czerwcu. Starsze egzemplarze siedmiolatki można rozmnażać wiosną (marzec-kwiecień) lub latem (sierpień) przez podział kęp.
Cebula siedmiolatka najlepiej rośnie w towarzystwie pora, marchwi, kopru ogrodowego oraz fenkułu. Natomiast należy unikać sąsiedztwa grochu i fasoli.
Przeczytaj też:
- Wiosenny kalendarz wysiewu nasion warzyw i kwiatów do gruntu
- Jak przyspieszyć zbiory warzyw. Sposoby na wcześniejsze plony
Jak pielęgnować cebulę siedmiolatkę?
Najważniejsze zabiegi pielęgnacyjne to regularne odchwaszczanie i spulchnianie gleby. W początkowych tygodniach uprawy i w czasie susz rośliny powinno się nawadniać. Podłoże warto już wcześniej użyźnić stosując nawozy organiczne (np. obornik). Do nawożenia mineralnego trzeba używać nawozów ze zwiększoną zawartością mikroelementów (szczególnie miedzi).
Cebula siedmiolatka lubi ściółkowanie kompostem. Nie wymaga okrywania przed nadejściem zimy. Zaleca się nie dopuszczać do kwitnienia, wtedy plon będzie bardziej wartościowy.
Gatunek jest dość odporny na choroby i szkodniki. Pewnym wyjątkiem są żarłoczne ślimaki. W uprawie amatorskiej rzadko wymaga stosowania środków ochrony roślin. W razie wystąpienia problemów można zastosować ekologiczne gnojówki, np. z pokrzywy, skrzypu lub mniszka lekarskiego. Warto kilkukrotnie w sezonie podsypywać zgrubienia, wtedy plon będzie grubszy – podobny do pora. Pierwszy zabieg przeprowadza się, gdy rośliny zaczynają grubieć (często trzy tygodnie po wysadzeniu rozsady).
Przy siewie wiosennym zbiory liści asymilacyjnych (szczypioru) cebuli siedmiolatki najczęściej przeprowadza się od maja do czerwca. Zbiory zgrubień wykonuje się natomiast od września do późnej jesieni.
Wykorzystanie cebuli siedmiolatki w kuchni
Szczypior z siedmiolatki pozyskuje się w miarę potrzeb. Ma średnio ostry smak. To podstawowy dodatek do kanapek, dań z twarogu, sałatek i surówek. Zgrubienia wykorzystuje się w podobny sposób a ponadto dodaje się je do potraw pieczonych, duszonych, sosów oraz zup. Małe cebule mają smak zbliżony do cebuli zwyczajnej. To cenne źródło witamin, soli mineralnych oraz substancji aktywnie czynnych. Zawiera m.in. flawonoidy związki o działaniu antybakteryjnym, antyalergicznym i przeciwnowotworowym.
Cebula siedmiolatka to wciąż niedoceniane warzywo goszczące na polskich stołach rzadziej niż cebula czy czosnek. Warto jednak postawić na nią dla urozmaicenia a także ze względu na łatwość uprawy. Może poradzić sobie i dać plon tam, gdzie powyżej wspomniane warzywa sprawiają problemy i przykładowo rozrastają się głównie w nadziemnej części.
Przeczytaj też:
- Cebula szalotka – uprawa, zastosowanie, wartości odżywcze cebuli szalotki
- Najpopularniejsze warzywa cebulowe - wymagania i uprawa w ogrodzie
- Szkodniki cebuli - jakie szkodniki atakują cebulę i jak je zwalczać
