Brzoza omszona – jak ją uprawiać i wykorzystywać w ogrodzie?

2021-04-27 6:52

Brzoza omszona (Betula pubescens) jest mniej popularna od brzozy brodawkowatej i nieco różni się od niej wyglądem. Jest mniej światłożądna i znosi gorsze typy gleb. Jak uprawiać brzozę omszoną w ogrodzie i jakie jest jej zastosowanie?

Brzoza
Autor: GettyImages Brzoza omszona jest dobrą propozycją do przydomowego ogrodu, ale także na działkę letniskową i do zagospodarowania nieużytków

Brzoza omszona (Betula pubescens), podobnie jak brzoza brodawkowata, to rodzimy gatunek. Występuje w Polsce pospolicie na niżu, w górach jest rzadka. Często spotyka się ją na podobnych siedliskach co olszę czarną. W szkółkach ogrodniczych można nabyć typową brzozą omszoną, a także jej ozdobne odmiany.

Jak sadzić drzewa i krzewy

Spis treści

  1. Charakterystyka brzozy omszonej
  2. Wymagania i uprawa brzozy omszonej
  3. Aranżacja brzozy omszonej w ogrodzie i nie tylko
  4. Zastosowanie liści brzozy omszonej w ziołolecznictwie

Charakterystyka brzozy omszonej

Brzoza omszona to średnio wysokie drzewo osiągające do 20 m wysokości. Młode pędy czerwonawoczarne, owłosione, bez gruczołów. Kora z czasem staje się biała. Na starych pniach jest czasami ciemna, szarawa, zwłaszcza u podstawy. Liście są romboidalnojajowate. U młodych blaszek spodnia strona jest gęsto owłosiona, u starszych występują tylko kępki włosków w kątach nerwów. Ogonki liściowe są krótsze niż u kuzyna. Kwitnie w maju, nieco później od brzozy brodawkowatej. Orzeszki mają mniejsze skrzydełka.

Wartościowe odmiany:

  • 'Aurea' – liście są nieco mniejsze, cytrynowożółte.
  • 'Rubra' – odmiana wytwarza ciemne czerwonofioletowe liście. Rośnie wolno.
  • 'Yellow Wings' – wytwarza liście złociste. W porównaniu z typowym gatunkiem różnią się także kształtem, gdyż są szersze. Drzewo dorasta zwykle do 15m wysokości.

Wymagania i uprawa brzozy omszonej

Drzewo jest mniej światłożądne od brzozy brodawkowatej. Poradzi sobie nawet w cieniu (dotyczy to podstawowego gatunku). Odmiany o barwnych liściach należy uprawiać w miejscach słonecznych lub lekko zacienionych, osłoniętych od wiatru. Miejsce powinno być starannie dobrane, gdyż nie znosi przesadzania.

Brzozę omszoną z gołym korzeniem powinno się umieszczać w gruncie jesienią lub wiosną. Egzemplarze sprzedawane w pojemnikach z uformowaną bryłą korzeniową można sadzić przez cały sezon. Zawsze trzeba uważać i wykonywać zabieg ostrożnie, gdyż gatunek źle reaguje na uszkodzenie delikatnych korzeni (może odchorowywać to przez 1-2 sezony).

  • Podłoże dla brzozy omszonej. Brzoza omszona toleruje gorsze typy gleb. Dobrze znosi podtapianie i tereny podmokłe. Jednakże na siedliskach niezabagnionych lepiej rośnie.
  • Podlewanie brzozy omszonej. Młode rośliny zaleca się regularnie podlewać, starsze jedynie w czasie długotrwałych susz.
  • Przycinanie brzozy omszonej. W razie potrzeby można ją co najwyżej przyciąć.
  • Ściółkowanie brzozy omszonej. Dobrze reaguje także na ściółkowanie podłoża.

Poza tym brzoza omszona nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Po 1-2 latach staje się drzewem bezobsługowym.

warto wiedzieć

Brzoza omszona jest w pełni mrozoodporna (bardziej od brzozy brodawkowatej). Odmiany ozdobne mogą mieć nieco mniejszą mrozoodporność, ale wciąż bardzo dobrze radzą sobie w polskim klimacie.

Brzoza
Autor: GettyImages Brzoza omszona to bardzo piękne, łatwe w uprawie drzewo, które znosi nawet trudne warunki

Aranżacja brzozy omszonej w ogrodzie i nie tylko

Brzoza omszona jest cennym drzewem w ogrodzie, które ma duże walory dekoracyjne (kora, liście). Pasuje do najróżniejszych typów ogrodów, od naturalistycznych po wiejskie i angielskie. Wprowadza pożądaną piętrowość w ogrodzie. Warto ją uprawiać dla zasłonięcia i zacienienia danego miejsca. Nadaje się do tworzenia ogrodów leśnych, a także zagospodarowania ogrodu bagiennego. Można nią dekorować brzegi oczek wodnych oraz stawów (jesienią zaleca się zainstalować siatkę nad lustrem wody, która będzie zbierała opadające liście).

Ze względu na małe wymagania warto ją także uprawiać na nieużytkach oraz terenach podmokłych. To dobra propozycja na sporadycznie odwiedzaną działkę letniskową. 

Przeczytaj też:

Pomysły na zastosowanie iglaków w ogrodzie >>

Zastosowanie liści brzozy omszonej w ziołolecznictwie

Liście brzozy omszonej to surowiec wykorzystywany w ziołolecznictwie. Zawiera szereg związków o działaniu moczopędnym, odtruwającym i wzmacniającym. Pomaga m.in. na kamicę nerkową i przy obrzękach wynikających ze złego krążenia. To naturalny kosmetyk. Napary z liści warto stosować dla wzmocnienia włosów, przy łuszczycy, dla wybielenia skóry i przeciw piegom. Liście zbiera się, gdy są jeszcze bardzo młode i lepkie.

Brzoza omszona nie należy do najpopularniejszych gatunków w ogrodzie. Tymczasem jest to drzewo, które ma wszystkie niezbędne atuty dla miłośnika ogrodów: jest bardzo piękne, łatwe w uprawie i znosi nawet trudne warunki.

Zastosowanie liści brzozy w ziołolecznictwie
Autor: GettyImages Liście brzozy mają zastosowanie w ziołolecznictwie. Zbiera się je, gdy są jeszcze bardzo młode i lepkie

Drzewa liściaste - czy znasz ich nazwy?

Pytanie 1 z 10
Jak nazywa się to drzewo?
robinia