Nawozy jednoskładnikowe - azotowe, fosforowe i potasowe. Jak i kiedy stosować?
Nawozy jednoskładnikowe są powszechnie używane w przydomowych ogrodach, zwłaszcza wtedy, gdy w roślinach występuje niedobór konkretnego pierwiastka. Jak i kiedy stosować nawozy jednoskładnikowe?
Nawozy jednoskładnikowe składają się z jednego- lub więcej pierwiastków (wbrew nazwie). Pierwiastek występujący w nazwie produktu jest dominujący. W sprzedaży najłatwiej dostać nawozy azotowe, fosforowe i potasowe (oferowany jest bogaty asortyment).
Azot, fosfor i potas to makroelementy niezbędne każdej roślinie. W profesjonalnych uprawach nawozy dawkuje się na podstawie precyzyjnych wymagań konkretnych gatunków/odmian oraz analiz laboratoryjnych gleby. W przydomowym ogrodzie warto to uprościć i odnieść je do całych grup zieleni. Można je aplikować „na wszelki wypadek” (to nawet wskazane), wciąż jednak częstym powodem zastosowania jest wystąpienie na roślinach oznak niedoboru pierwiastków.
Nawozy azotowe – nadgorliwość niewskazana
Nawozy azotowe są najczęściej stosowane nie bez przyczyny – azot uchodzi za najważniejszy pierwiastek dla roślin. Determinuje ich wzrost i rozwój. Wchodzi w skład enzymów i bierze udział we wszystkich reakcjach, w których uczestniczą. Odgrywa aktywną rolę w metabolizmie roślin. Buduje białka i kwasy nukleinowe. Przez rośliny jest przede wszystkim wchłaniany w postaci azotanów oraz jonów amonowych.
- Oznaki niedoboru azotu. Rośliny przy niedoborze azotu rosną wolno, tworzą mniejsze i słabiej wybarwione liście (jasnozielone, żółtawe). Jeśli niedobór pierwiastka jest znaczny roślina wykształca słabe i wiotkie pędy.
- Stosowanie nawozów azotowych. Nawozy azotowe z reguły stosuje się na początku sezonu wegetacyjnego i przez pierwszą część lata. Pod koniec tej pory roku i jesienią powinno się unikać nawożenia azotem, bowiem pierwiastek ten wpływa na wydłużenie sezonu wegetacyjnego przez co rośliny są bardziej podatne na uszkodzenia mrozem. Nie można także przesadzać z dawkami nawozu azotowego - jego nadmiar w glebie powoduje zasolenie. Nawozy azotowe mogą być neutralne pod względem pH gleby (np. saletrzak) lub w jakimś stopniu obniżają go (np. siarczan amonu). Do nawożenia dolistnego oraz jako oprysk stosuje się mocznik. U nowalijek nawozy azotowe mogą powodować odkładanie dużych ilości azotanów, które później w pewnych warunkach przekształcają się w toksyczne azotyny.
Nawozy NPK – działanie i zastosowanie, przegląd nawozów NPK >>>
Nawozy potasowe – na odporność i krzewienie
Nawozy potasowe pobudzają krzewienie i wytwarzanie nowych pędów. Potas stymuluje rozwój systemu korzeniowego i zwiększa odporność roślin na różne niekorzystne czynniki, np. suszę. Jest potrzebny roślinom jadalnym – wpływa na jakość plonu (zawartość skrobi, białka, cukrów, pektyn, tłuszczu), bierze udział w gospodarce azotowej i jest aktywatorem ponad 50 enzymów.
- Oznaki niedoboru potasu. Rośliny gorzej plonują, więdną, czasem gubią liście. U blaszek liściowych występują martwe krawędzie. Przy długo utrzymującym się niedoborze brzegi końcówek młodych liści stają się szare, liście żółkną od brzegów ku nerwom a końcówki zwijają się.
- Stosowanie nawozów potasowych. Potas jest bardzo szybko absorbowany przez rośliny, dlatego nawożenie dolistne nie ma większego sensu. Nawozy można stosować późnym latem i na początku jesieni. Dużą popularnością cieszy się siarczan potasu (zawierający siarkę i często stosowany w warzywniaku) oraz sól potasowa.
Polecany artykuł:
Nawozy fosforowe – dla korzeni i kwiatów
Fosfor pobudza tworzenie systemu korzeniowego. Inną ważną właściwością fosforu jest stymulacja kwitnienia, dlatego jednoskładnikowe nawozy fosforowe często stosuje się u gatunków ozdobnych z kwiatów. Ponadto jest budulcem ścian komórkowych i DNA.
- Oznaki niedoboru fosforu. Rośliny są skarłowaciałe. Na liściach występują nekrotyczne plamy w kolorze fioletowym lub czarnym. Liście mogą być zdeformowane i wyschnięte. Na roślinie czasem da się zauważyć fioletowawy połysk.
- Stosowanie nawozów fosforowych. Nawozy fosforowe są szczególnie potrzebne roślinom na początku okresu wegetacyjnego, gdyż przyśpieszają wykształcanie systemu korzeniowego. Aby rośliny od razu z nich skorzystały, aplikuje się je już jesienią. Można je stosować także po sadzeniu roślin. Fosfor niestety wiąże się z wieloma związkami znajdującymi się w glebie i tworzy formy niedostępne dla roślin. Najmniej fosforu marnuje się przy odczynie gleby oscylującym w granicach obojętnego. Popularny nawóz to superfostat. Oprócz tego warto zwrócić uwagę na Super Fos Dar.
