Co przycinamy w styczniu? Sprawdź, jakie drzewa i krzewy można ciąć już w styczniu
W ogrodach przydomowych czy na działkach styczeń to czas spoczynku roślin. Dlatego zazwyczaj nie wykonuje się żadnych cięć pielęgnacyjnych. Jeśli jednak pozwala na to pogoda i nie ma dużych mrozów, można skrócić pędy niektórych drzew i krzewów owocowych lub ozdobnych. Które drzewa i krzewy przycinać w styczniu?
Spis treści
- Kiedy można przycinać rośliny w styczniu?
- Jakie zalety ma styczniowe cięcie drzew i krzewów?
- Jakie drzewa i krzewy owocowe można przyciąć w styczniu?
- Jak przycinać drzewa owocowe zimą?
- Styczniowe cięcie roślin ozdobnych i żywopłotów
Kiedy można przycinać rośliny w styczniu?
W przypadku, gdy w styczniu panuje typowa zimowa aura i występują bardzo niskie temperatury, lepiej nie wykonywać żadnych cięć roślin. Cięcie przy silniejszych mrozach mogłoby zaburzyć okres spoczynku roślin, a przede wszystkim narazić przycięte pędy na przemarznięcie lub osłabić całe rośliny (przez rany po cięciach mogą wnikać do tkanek roślin różnego rodzaju patogeny).
Jeżeli zima jest łagodna, możliwe i pożyteczne jest jednak rozpoczęcie w styczniu przycinania lub prześwietlania najbardziej odpornych na mróz gatunków drzew i krzewów owocowych oraz niektórych innych roślin ogrodowych. Należy jednak wykonywać te zabiegi w odpowiednich warunkach: wybrać suchy, pogodny, słoneczny dzień w czasie odwilży lub ewentualnie przy niewielkim mrozie (do -5°C).
Jakie zalety ma styczniowe cięcie drzew i krzewów?
Zimowe, wcześniejsze przycięcie wybranych drzew czy krzewów ma swoje zalety. W okresie zimy, gdy rośliny są w stanie spoczynku, soki w tkankach nie krążą tak intensywnie, jak w czasie wegetacji. Oznacza to, że po cięciu rany goją szybciej, a rośliny nie są osłabiane utratą tych soków (czyli też wody). Oprócz tego, wykonanie cięcia w styczniu, daje nam więcej czasu na niezbędne prace ogrodowe na przedwiośniu i wiosną.
Przeczytaj też: Wiosenne porządki w ogrodzie - jak przygotować ogród do nowego sezonu?
Jakie drzewa i krzewy owocowe można przyciąć w styczniu?
Przy sprzyjających warunkach atmosferycznych już po 15-tym stycznia można rozpocząć prześwietlanie koron drzew, ale głównie gatunków najbardziej odpornych na mróz, czyli jabłoni, grusz i śliw.
Wczesne, zimowe cięcia są stosowane szczególnie przy dużej liczbie uprawianych drzew (np. w większych sadach) po to, by zdążyć prześwietlić wszystkie okazy przed rozpoczęciem wegetacji. Na działkach czy w ogrodach prywatnych, gdzie zwykle uprawianych jest najwyżej kilka czy maksymalnie kilkanaście drzew owocowych takie wczesne cięcia są oczywiście możliwe, ale niekonieczne. Przy bardziej surowej zimowej aurze w styczniu nie ma potrzeby się spieszyć i można poczekać z cięciem do połowy lutego lub nawet marca (szczególnie w przypadku pozostałych drzew owocowych, które tniemy wiosną). Najlepiej jednak zakończyć cięcie do końca marca, a w awaryjnych przypadkach można jeszcze zrobić to później (maksymalnie przed kwitnieniem drzew).
Pamiętajmy też, że owocowe drzewa pestkowe (głównie wiśnia, czereśnia), ze względu na większą podatność na infekcje po cięciach korzystniej przycinać i prześwietlać po zebraniu owoców – w sierpniu (wyższe temperatury i mniej wilgoci niż wiosną).
Pod koniec stycznia, przy korzystnej, bezmroźnej pogodzie można już ewentualnie przyciąć pędy krzewów owocowych najmniej wrażliwych na mrozy – jagody kamczackiej, agrestu, aronii, leszczyny czy porzeczki czerwonej. W czasie takiego zabiegu warto np. wyciąć nisko najstarsze, słabo owocujące pędy, co odmłodzi rośliny i pobudzi je do wypuszczania młodych pędów wiosną.
Sprawdź, jak ciąć porzeczkę czarną, a jak czerwoną i białą.
Autor: GettyImages
Rezultatem cięcia drzew owocowych powinno być zwiększenie plonowania, poprawa zdrowotności i wybarwienia owoców
Jak przycinać drzewa owocowe zimą?
W przypadku drzew owocowych (jabłonie, grusze, śliwy), zimowe (styczniowe) cięcie polega zwykle przede wszystkim na przerzedzeniu korony, by docierało do niej jak najwięcej światła. Warto więc usunąć wszelkie pędy (lub konary) chore, uszkodzone, nadłamane oraz krzyżujących się, nadmiernie zagęszczających koronę drzewa. Celem prześwietlenia korony drzewa owocowego jest zapewnienie jej dostępu jak największej ilości światła słonecznego, co jest kluczowe do wykształcenia przez pędy optymalnej ilości liści, pąków kwiatowych, a ostatecznie też owoców.
Do cięcia należy używać odpowiednich, ostrych i czystych narzędzi (sekatory, nożyce, piły), by nie uszkodzić (nie miażdżyć tylko ciąć) drewna i nie infekować ran patogenami. Dodatkowo, po cięciach (szczególnie grubszych gałęzi czy konarów) warto zasmarować rany białą farbą emulsyjną z dodatkiem fungicydu (np. Scorpion 325 SC) lub innym gotowym preparatem do tego celu.
Przeczytaj też: Maść ogrodnicza - czym jest i na co stosować? Jak samemu zrobić maść ogrodniczą?
Styczniowe cięcie roślin ozdobnych i żywopłotów
W cieplejsze, suche dni bez dużego mrozu (najlepiej w drugiej połowie stycznia) można pokusić się też o pierwsze cięcia korygujące kształty czy wysokość ogrodowych żywopłotów. Złożone są one zwykle z gatunków iglastych, takich jak żywotniki (tuje), cisy, cyprysik Lawsona, świerki, a także z krzewów liściastych (berberysy, tawuły, kaliny, lilaki, krzewuszki, jaśminowce, żylistki, ligustry), które można także odmłodzić, czyli przyciąć mocniej (wyciąć najstarsze gałęzie), by pobudzić je do wypuszczenia młodych pędów.
Pamiętajmy, aby w styczniu (ani wiosną) nie ciąć gatunków krzewów ozdobnych, które kwitną wiosną na pędach zeszłorocznych (np. porzeczka krwista, forsycja, migdałek, tawuła wczesna). Mocniejsze przycięcie ich pędów w styczniu (czy nawet wiosną) może spowodować brak kwitnienia w danym sezonie (zawiązują pąki kwiatowe jeszcze przed zimą).
Przeczytaj też: Kiedy i jak przycinać forsycje? Kluczowy jest termin, inaczej nie zakwitną!
