Brunatna zgnilizna drzew pestkowych (monilioza) - jak rozpoznać i jak zwalczać tę chorobę?

2022-09-20 13:45

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych powoduje zamieranie pędów i liści, wyciekami z pni i konarów oraz gniciem owoców, które później pozostają na drzewie tworząc tzw. mumie. Sprawdź jak zapobiegać brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych i kiedy stosować zabiegi ochrony?

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych
Autor: GettyImages Brunatna zgnilizna na owocach śliwy

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych to groźna choroba, która poraża wiśnie, czereśnie i śliwy, a także brzoskwinie i morele. Sprawdź, jak chronić drzewa owocowe przed tą chorobą i jak ją zwalczać.

Spis treści

  1. Skąd się bierze brunatna zgnilizna drzew pestkowych?
  2. Jakie są objawy moniliozy?
  3. Jak zapobiegać brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych?
  4. Oprysk na brunatną zgniliznę drzew pestkowych

Skąd się bierze brunatna zgnilizna drzew pestkowych?

Choroba powodowana jest przez tzw. grzyby workowe Monilinia laxa, dlatego nazywana jest też moniliozą. Atakuje i poraża głównie owocowe drzewa pestkowe - wiśnie i czereśnie, ale także śliwy, morele i brzoskwinie oraz krzewy ozdobne, np. migdałek trójklapowy. Rozwojowi moniliozy sprzyja ciepła (temperatura około 20°C) i jednocześnie wilgotna pogoda wiosną (dłuższe opady deszczu) i największe nasilenie ataków choroby występuje w okresie kwitnienia drzew.

Jakie są objawy moniliozy?

Najpierw infekowane są kwiaty (grzyb wnika przez słupki i pylniki), co prowadzi do ich brązowienia (brunatnienia), usychania i zamierania (zgorzel). Następnie, poprzez infekcje kwiatów, patogen samoistnie przedostaje się do pędów i liści, które również stopniowo brunatnieją i zamierają. Charakterystyczne jest długie pozostawanie na drzewach porażonych pędów (całych lub ich fragmentów wierzchołkowych) i liści, co sprzyja wtórnym infekcjom i rozszerzaniu się objawów choroby.

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych może powodować zamieranie nie tylko pędów, ale całych gałęzi, a później konarów drzew, co jest bardzo groźne dla drzew, szczególnie młodych, które w szybkim czasie mogą zamierać. Kolejny etap choroby objawia się z czasem na owocach, na których powstaje charakterystyczny szarobrunatny nalot, czyli brodawki z zarodnikami grzyba (tzw. sporodochia), które dalej infekują kolejne owoce. Infekcjom tym także sprzyjają dłuższe okresy opadów, szczególnie w czasie dojrzewania owoców.

Zaatakowane przez brunatną zgniliznę owoce deformują się, brązowieją, następnie zamierają i czernieją. Zwykle opadają, ale bardzo często pozostają na drzewie (nawet do kolejnej wiosny), tworząc tzw. mumie, które są pierwotnym źródłem infekcji w kolejnym sezonie.

Oprócz wspomnianych objawów moniliozy, dodatkowo na zainfekowanych fragmentach rośliny (np. gałęzie, konary) mogą wystąpić charakterystyczne wycieki gumy.

Jak zapobiegać brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych?

Moniliozie najlepiej zapobiegać, aby zminimalizować do minimum ryzyko jej wystąpienia. W tym celu warto pamiętać o:

  • wycinaniu zaatakowanych pędów kilkanaście centymetrów poniżej miejsca, w którym nastąpiła infekcja (najlepiej usunąć je z ogrodu lub spalić, ponieważ będą źródłem zakażenia w następnym roku),
  • usuwaniu opadłych lub pozostających na drzewach porażonych owoców (mumie) - są one źródłem wtórnych infekcji i zimuje w nich patogen.
  • ochronie (opryskach) drzew przed szkodnikami żerującymi na owocach (np. mszycami), które uszkadzają tkani i otwierają drogę do wnikania zarodników grzyba

Choroba może atakować już od bardzo wczesnej wiosny (początki marca) i infekować rośliny aż do połowy lipca. Biorąc pod uwagę te terminy, warto wykonać zabiegi (opryski) profilaktyczne i ochronne w konkretnych fazach rozwojowych drzew.

Oprysk na brunatną zgniliznę drzew pestkowych

Pierwszy oprysk należy wykonać już przed kwitnieniem drzew, a następny w trakcie kwitnienia, stosując się oczywiście do zaleceń zamieszczonych na etykiecie środka ochrony roślin. Pierwsze zabiegi profilaktyczne (od początku marca do połowy kwietnia) można wykonać najpierw preparatami miedziowymi (np. Miedzian lub Miedzian Extra).

Jeżeli choroba się rozwija i objawia się w trakcie sezonu, warto stosować opryski ochronne aż do czasu zbioru owoców (z zachowaniem okresu karencji), czyli chorobę zwalczamy od połowy kwietnia do połowy lipca. Warto wykonywać je (powtarzać) szczególnie po dłuższych okresach opadów deszczu.

Do zapobiegania moniliozie i zwalczania jej objawów można zastosować także specjalistyczne preparaty, przeznaczone do użytku amatorskiego (np. w ogrodach przydomowych lub na działkach). Zalecane środki to między innymi preparaty Score 250 EC, Switch 62,5 WG, czy Signum 33 WG, które zawsze należy stosować zgodnie z informacjami zawartymi na opakowaniu lub etykiecie.

Przeczytaj też:

Opryski drzew owocowych w okresie kwitnienia i zawiązywania owoców - kiedy i czym opryskiwać? >>>

Zaraza ogniowa – jak rozpoznać i zwalczać zarazę ogniową? >>>

Ekologiczne środki ochrony roślin PRZEPISY. Jak chronić rośliny ogrodowe przed chorobami i szkodnikami >>>

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.