Bazalt: twardy materiał na posadzki, nawierzchnie, schody, a nawet dachy
Bazalt wyróżnia duża twardość i odporność na ścieranie. Oryginalna czarna barwa jest jego znakiem rozpoznawczym. Bazalt to szlachetny kamień, który jest wykorzystywany w postaci kostek lub płyt, nieregularnych lub docinanych, łupanych lub płomieniowanych bądź polerowanych.
Ze względu na wysoką twardość, odporność na ścieranie i wytrzymałość mechaniczną płyty i kostki bazaltowe od wieków są wykorzystywane do budowy dróg, podjazdów i posadzek, a także dachów. Drogi z czarnym brukiem prowadzące na równie czarny brukowany rynek znajdziemy w wielu miastach. Przez setki lat wypolerowane setkami stóp i kół wciąż są trwałe. Polerowane płyty z czarnego bazaltu to elegancki materiał wykończeniowy na elewacje, blaty kuchenne, obudowy kominków, tarasy, parapety. Znajdziemy je w wielu zabytkowych obiektach, od pałaców do zamożnych kamienic. Grysy bazaltowe zaś stosuje się w ogrodzie na rabaty żwirowe i do utwardzania ścieżek. Z bazaltu wycina się też długie prostopadłościenne elementy, które można wykorzystać jako palisady, obrzeża rabat, krawężniki dróg lub nawierzchni.
Bazalt: zastosowanie w domu i ogrodzie
Oto najpopularniejsze wykorzystanie bazaltu:
- posadzka,
- elewacja,
- okładzina ścienna,
- blat kuchenny,
- parapety,
- obudowa kominka,
- nawierzchnia podjazdu,
- wykończenie tarasu,
- ścieżki,
- rabaty żwirowe,
- obrzeża.
Bazalt to skała magmowa wylewna o strukturze drobnokrystalicznej, skrytokrystalicznej, czasem szklistej. Jest koloru czarnego lub prawie czarnego. Pod wpływem wietrzenia przechodzi w barwę ciemnobrunatną lub ciemnozieloną, można znaleźć też jasne odcienie. Na barwę kamienia wpływa jego pochodzenie i sposób obróbki. Bazalt zmienia też nieco kolor zależnie od sposobu obróbki. Łupany lub łamany jest czarny, po szlifowaniu zyskuje odcień niebieskawy, a po płomieniowaniu staje się nieco szary.
Bazalt wyróżnia bardzo wysoka twardość – stopień 8 w 10-stopniowej skali Mohsa – oraz wytrzymałość mechaniczna - odporność na ściskanie i ścieranie. Jego wielką zaletą jest bardzo niska nasiąkliwość – poniżej 0,16%. Bazalt jest odporny na czynniki atmosferyczne - bardzo niską i bardzo wysoką temperaturę, promieniowanie UV, wodę, wiatr, śnieg, a także na działanie kwasów, zasad, soli. To wszystko czyni go materiałem bardzo szlachetnym i niezwykle użytecznym w budownictwie. Jest on kamieniem drogim, ale praktycznie niezniszczalnym. Nie wymaga dodatkowych zabiegów ochronnych, typu impregnacja, tylko regularnej pielęgnacji.
Kostki bazaltowe na drogi i nawierzchnie
W tym zastosowaniu wykorzystuje się przede wszystkim łupane kostki bazaltu o nieregularnym kształcie i różnych wymiarach, np. 6 x 6 x 6 cm albo 10 x 10 x 10 cm, albo 10 x 10 x 5 cm. Kostki mogą mieć również boki cięte, a lico łupane albo boki cięte, a lico polerowane lub płomieniowane.
Przeczytaj też:
Kostka bazaltowa w zależności od sposobu przygotowania kosztuje 350-450 zł/m2 lub 500-600 zł/t. Przeznaczenie nawierzchni bazaltowej, ruch pieszy albo samochodowy, decyduje o rodzaju podbudowy, która powinna być wykonana pod spodem. Od jej jakości zależy trwałość i estetyka warstwy wierzchniej.
Płyty bazaltowe na elewacje, tarasy, posadzki, kominki i schody
Do tego celu przygotowuje się płyty o większych rozmiarach, np. 20 x 20, 30 x 30, 40 x 40, 60 x 60, cm. Do budowy schodów są przeznaczone płyty bazaltowe w formie dużych prostokątów o wymiarach 20 x 80 25 x 100 lub 30 x 80 cm. Płyty mogą mieć różną grubość – od 3 do 5 cm. Powierzchnia płyt bazaltowych zależnie od przeznaczenia jest zwykle płomieniowana (na schody lub nawierzchnie zewnętrzne) lub szlifowana (do wnętrz i na elewacje). Cena płyt bazaltowych waha się od 350 do 450 zł/m2. Na zamówienie z indywidualną wyceną można kupić płyty wielkowymiarowe, np. 100 x 50 cm, albo penta- lub heksagonalne płyty cięte z tak zwanych bazaltowych ciosów.
Przeczytaj też:
Na elewacji zwykle wykorzystuje się grubsze płyty bazaltowe, które układa się na podkonstrukcji. W tarasie o podbudowie ziemnej można płyty ułożyć na podsypce piaskowej. Cieńsze elementy można przykleić na płycie lub wylewce betonowej albo na ścianach, używając kleju do nienasiąkliwego kamienia naturalnego.
Autor: Atlas
Przed wykończeniem płyta żelbetowa schodów musi być wyrównana, czysta i sucha. Beton dobrze jest zaimpregnować
Bazalt łupany: kamień, płyty, grysy
Na rynku znajdziemy też nieregularny łupany kamień o różnych wymiarach. Można go wykorzystać w ogrodzie do wykonania nawierzchni lub obrzeży. Taki materiał jest sprzedawany na wagę i kosztuje 450-600 zł/t. Płyty uzyskane przez rozłupanie większych bloków mają nieregularny kształt, nierówną powierzchnię, ich grubość może być zróżnicowana. Chętnie wykorzystuje się je do układania naturalnie wyglądających ścieżek w ogrodzie. Takie płyty kosztują około 150 zł/m2.
Przeczytaj też:
Po mechanicznym rozdrobnieniu bloków bazaltu można z nich uzyskać również grys bazaltowy. Jeśli grys poddamy obróbce mechanicznej, uzyskamy kamienie o zaokrąglonych kształtach - otoczaki. Ten materiał jest chętnie stosowany jako opaska wokół domu lub obsypka wokół drzew i krzewów na coraz popularniejszych rabatach kamiennych. Grys i otoczak kosztują 250-300 zł/t.
Dachówki z bazaltu
To bardzo drogi, ale niezniszczalny i wyjątkowy rodzaj pokrycia dachowego. Na dach zwykle zamawia się dachówki o kształcie zbliżonym do prostokąta lub kwadratu albo zaokrąglone jak karpiówki. Ułożenie takiego pokrycia wymaga wielkiej wprawy i doświadczenia od dekarza. Często podczas układania dekarz jeszcze ciosa dachówki z bazaltu, żeby pasowały do siebie. Pokrycie dachu bazaltem jest bardzo ciężkie i drogie, ale dobrze wykonane przetrwa setki lat.
Przeczytaj też:
Ciosy słupowe z bazaltu
Bazalt powstał z zastygającej lawy. Czasem podczas procesu stygnięcia i kurczenia się lawy następowały seryjne pęknięcia, na skutek czego utworzyły się struktury charakterystyczne dla tej skały. To tak zwany cios bazaltowy. Skała podzieliła się na mniej lub bardziej regularne słupy o kształcie pięcio- lub sześciokątów. Takie oryginalne formacje skalne można zobaczyć w Polsce, Irlandii, Ukrainie, na Islandii i w wielu innych miejscach świata. Czasem z takich słupów są wycinane oryginalne płyty na posadzki.