Gruntowy wymiennik ciepła cena i koszt budowy - czy się opłaca?
GWC podgrzewają powietrze wentylacyjne zimą i schładzają latem. Tak wspomagają działanie wentylacji mechanicznej z rekuperacją. Pozytywnie wpływają też na czystość i wilgotność powietrza.
Przetłaczanie powietrza przez grunt, który na głębokości kilku metrów ma niezależnie od pory roku stałą temperaturę, umożliwia podgrzanie go zimą o kilka stopni i schłodzenie latem o podobną wartość. Gruntowy wymiennik ciepła nie jest niezbędnym elementem wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej z rekuperacją, ale warto go zbudować, bo pozwala zwiększyć efektywność odzysku ciepła.
Powietrze może przepływać przez grunt na różne sposoby. W wymiennikach bezprzeponowych (żwirowym, płytowym i grzebieniowym) ma bezpośredni kontakt z gruntem, w przeponowych (rurowych) oddziela je od gruntu bariera (przepona). Stopień trudności montażu gruntowego wymiennika ciepła ma decydujący wpływ na jego koszt. Może być też przyczyną błędów wykonawczych i w konsekwencji złej pracy wymiennika. Łatwiejsze instalacje można zrobić samodzielnie lub zlecić ekipie budowlanej. Wykonanie tych bardziej skomplikowanych lepiej scedować na autoryzowanego wykonawcę. W przypadku układania instalacji pod budynkiem dużym wyzwaniem jest zgranie harmonogramu montażu gruntowego wymiennika ciepła z tokiem prac ekipy budowlanej (GWC buduje się w trakcie prac fundamentowych).
Gruntowny wymiennik ciepła koszt budowy
Koszty budowy zależą od rodzaju i wielkości wymiennika oraz warunków na placu budowy. Składają się na nie koszty materiałów i robocizny oraz dodatkowe koszty logistyczne.
Gruntowny wymiennik ciepła rurowy z rur kanalizacyjnych PCW, wydaje się być najtańszy. Jednak jakość powietrza ulega w nim pogorszeniu. Instalowanie urządzenia, które oddziałuje niekorzystnie na powietrze, którym oddychamy, nie ma sensu i chyba lepiej go nie stosować.
Poprawnie wykonany (o odpowiedniej długości i na właściwej głębokości posadowienia) wymiennik z rur z wkładką antybakteryjną, będzie prawdopodobnie rozwiązaniem najdroższym. Dochodzą też koszty okresowego przemywania instalacji.
Głównym składnikiem kosztów gruntowego wymiennika ciepła płytowego są płyty. Dochodzi koszt montażu przez wyspecjalizowaną ekipę. Dlatego jest to rozwiązanie z wyższej półki cenowej.
Wymiennik żwirowy robi się z ogólnodostępnych materiałów. Często inwestorzy wykonują go samodzielnie. Jeżeli nie liczyć kosztów robocizny (własnej) jest najtańszy.
Gruntowny wymiennik ciepła grzebieniowy jest wykonany w większości ze standardowych materiałów. Inwestor może skorzystać z wygodnej i tańszej opcji wykonania wymiennika jako jednej z instalacji stanu zero (rozprowadzenie mediów pod fundamentem) przez brygadę budującą fundamenty. Z uwzględnieniem kosztów robocizny jest to jedno z najbardziej opłacalnych rozwiązań.
Gruntowny wymiennik ciepła koszt eksploatacji
Wentylator, który musi pokonać większy opór tłoczenia powietrza, zużywa trochę więcej energii elektrycznej. Przy dodatkowym oporze 30 Pa silnik wentylatora musi mieć moc większą o 5 W. Rocznie to koszt około 20 zł. To niewielka wartość i można ją pominąć w wyliczeniach.
W przypadku gruntowego wymiennika ciepła żwirowego opory wynoszą około 120 Pa. Energia elektryczna do zasilania wentylatora koniecznego do pokonania tych oporów będzie kosztowała mniej więcej 80 zł rocznie.
Gruntowny wymiennik ciepła żwirowy, płytowy i grzebieniowy są bezobsługowe (w trakcie ich użytkowania nie są potrzebne dodatkowe czynności serwisowe). Wymiennik rurowy wymaga okresowego przemywania. Kosztuje przede wszystkim robocizna. Dwie osoby czyszczą rury wymiennika przez mniej więcej dwie godziny - orientacyjny koszt to 200 zł rocznie.
Gruntowny wymiennik ciepła czy się opłaca
Zimą. Aby przy ujemnej temperaturze powietrza rekuperator nie pokrywał się szronem, stosuje się elektryczne grzałki, które podgrzewają powietrze na wlocie. Funkcje podgrzewania może z powodzeniem realizować GWC. Zimą jest to jego podstawowe zadanie. Mniejsze znaczenie ma konkretna wartość temperatury powietrza opuszczającego GWC, ważne, by była ona dodatnia.
Kalkulacja pracy gruntowego wymiennika ciepła zimą powinna uwzględniać tylko oszczędności wynikające z niedziałania grzałki w rekuperatorze.
Latem. Liczba dni upalnych jest stosunkowo niewielka. Klimatyzatory z dużą sprawnością (COP) zużywają niewiele energii elektrycznej, więc oszczędności na niej w wyniku zastosowania GWC są niewielkie. Jednak odpowiednie schłodzenie powietrza wentylacyjnego latem ma duże znaczenie dla komfortu mieszkania. Aby osiągnąć ten sam efekt bez GWC, należałoby wykonać kosztowną instalację klimatyzacji. Jeśli uwzględnimy ten koszt, opłacalność stosowania GWC znacząco wzrośnie.
Gruntowny wymiennik ciepła trwałość i okres zwrotu
Najlepiej sprawdzonym wymiennikiem jest żwirowy. Istnieją instalacje pracujące od ponad 30 lat bez pogorszenia parametrów pracy. W wymiennikach żwirowych ma miejsce samooczyszczanie żwiru przez wykraplającą się wilgoć i wszystko wskazuje na to, że jest to rodzaj stałej równowagi. Wymiennik może pracować nawet 100 lat.
Trwałość wymienników rurowych jest uzależniona od żywotności rur, a zwłaszcza ich powłoki antybakteryjnej. W materiałach producentów rur nie ma jednak informacji na ten temat.
Generalnie, gruntowe wymienniki ciepła GWC, niezależnie od rodzaju, należą do instalacji długowiecznych.
W przypadku instalacji długowiecznych w budownictwie akceptowalny prosty okres zwrotu (czas, po którym wydatki na inwestycję się zwracają) może wynosić nawet do dwudziestu lat. Wszystkie wymienniki gruntowe w zestawieniu prezentowanym w tabeli spełniają ten warunek.
Gruntowy wymiennik ciepła cena i opłacalność
Kalkulacja cen została sporządzona dla średniej wydajności wentylacji – 300 m3/h. Szacunkowy koszt wykonania gruntowego wymiennika ciepła jest pomniejszony o koszt instalacji zastępczej – jeśli nie ma wymiennika gruntowego, trzeba kupić grzałkę elektryczną i klimatyzator kanałowy. Okres zwrotu wyliczono jako iloraz bilansu rocznych oszczędności i kosztu instalacji. Dla konkretnych instalacji kalkulacja może się różnić, ponieważ jest uzależniona od wydajności, uwarunkowań konstrukcyjnych i użytkowych oraz przede wszystkim wyceny instalacji.
pozycja | wymiennik rurowy | wymiennik żwirowy | wymiennik płytowy | wymiennik grzebieniowy | |
koszty | cena szacunkowa | 15 000 zł | 7000 zł | 15 000 zł | 7000 zł |
cena pomniejszona o 5300 zł∗ | 9700 zł | 1700 zł | 9700 zł | 1700 zł | |
roczne koszty eksploatacji | 220 zł | 80 zł | 20 zł | 20 zł | |
oszczędności zimą | grzanie grzałką 1 kW∗∗ | 1140 kWh | 1140 kWh | 1140 kWh | 1140 kWh |
koszt energii elektrycznej (0,75 zł kWh) | 855 zł | 855 zł | 855 zł | 855 zł | |
oszczędności latem | temperatura za GWC | 20oC | 17oC | 19oC | 17oC |
temperatura na zewnątrz 25oC, 438 h | 211 kWh | 338 kWh | 254 kWh | 338 kWh | |
koszt prądu do klimatyzacji (0,15 kWh)∗∗∗ | 32 zł | 51 zł | 38 zł | 51 zł | |
opłacalność | bilans rocznych oszczędności | 667 zł | 826 zł | 873 zł | 886 zł |
prosty okres zwrotu | 14,5 roku | 2,1 roku | 11,1 roku | 1,9 roku |
* bez GWC rekuperator ma nagrzewnicę wstępną 1 kW – cena 800 zł; do chłodzenia powietrza klimatyzator kanałowy – cena z montażem 4500 zł
** grzałka włącza się przy temperaturze poniżej -1oC
*** sprawność klimatyzatora COP = 5
Polecany artykuł:
Gruntowny wymiennik ciepła zysk
Zainstalowanie gruntowego wymiennika ciepła jest opłacalne, ponieważ korzystnie wpływa on na jakość powietrza wentylacyjnego i komfort mieszkania. Koszt instalacji zwraca się w akceptowalnym okresie, a dla niektórych rozwiązań jest bardzo krótki. Aby dobrze wybrać rozwiązanie i typ wymiennika ciepła, warto złożyć 2, 3 zapytania w różnych firmach oferujących gruntowe wymienniki ciepła i porównać propozycje, uwzględniając koszt instalacji i wielkość wymiennika.
Z pewną rezerwą należy podchodzić do reklamowanych osiągów gruntowego wymiennika ciepła. Producent może zamontować duży wymiennik, dobrze odizolowany od czynników zewnętrznych (pod budynkiem) i przepuścić przez niego stosunkowo niedużą ilość powietrza, by potem, niezależnie od typu gruntowego wymiennika ciepła, chwalić się temperaturą nawiewu bliską 10°C (i latem, i zimą). W praktyce, kiedy wielkość gruntowego wymiennika ciepła jest ograniczona, a wentylacja musi pracować z pełną dostępną mocą, wyniki mogą się znacząco różnić. Podczas analizy różnych ofert należy zwrócić uwagę na wielkość (powierzchnię) wymiennika. Im jest większa, tym lepiej.