Ogrzewanie gazowe w domu. Plusy i minusy ogrzewania gazem
Ogrzewanie gazowe ma wielu zwolenników. Są i tacy, którzy nie chcą ogrzewać domu gazem, ponieważ uważają, że są na to inne, lepsze rozwiązania. Niezdecydowanym przedstawiamy najważniejsze argumenty za i przeciw. Sprawdź plusy i minusy ogrzewania gazowego.
Jeśli chcesz mieć w domu ogrzewanie gazowe masz dwie możliwości:
- podłączyć dom do sieci gazowej zewnętrznej,
- korzystać z gazu płynnego, który przechowuje się w zbiorniku na działce.
Gaz trzeba doprowadzić do domu, wykonując przyłącze (odpowiednio – od zewnętrznej sieci gazowej lub od zbiornika z gazem) oraz instalację gazową wewnętrzną, którą gaz będzie doprowadzony do źródła ciepła (kotła gazowego). Ciepło wytwarzane w kotle jest przekazywane do instalacji centralnego ogrzewania, która dystrybuuje je po całym domu.
GALERIA: zobacz projekty domów z ogrzewaniem gazowym
Autor: Kolekcja Muratora, muratorprojekty.pl
Projekt domu C77d Zręczny - wariant IV, arch. Przemysław Biryło, arch. Maciej Biryło. Projekt domu z poddaszem użytkowym dla cztero-, pięcioosobowej rodziny. Zobacz ten projekt domu
Ogrzewanie gazowe: wygoda
Korzystanie z ogrzewania gazowego jest bardzo wygodne, bo bezobsługowe - zwykle wystarczy im jedynie coroczny przegląd. Po uruchomieniu instalacji praktycznie nie musisz się nią zajmować, oprócz corocznych przeglądów kotła. Pracę urządzenia można zaprogramować, stosując automatykę c.o. Kotły gazowe mogą pracować nie tylko na potrzeby ogrzewania, ale także przygotowywać ciepłą wodę użytkową. Tak więc do podgrzewania wody do mycia nie musisz mieć osobnego urządzenia.
Zobacz koniecznie:
Kotły gazowe: wysoka sprawność urządzeń
Kotły gazowe to nowoczesne, wysokosprawne i oszczędne urządzenia grzewcze. Obecnie niemal wszystkie nowe kotły gazowe to urządzenia kondensacyjne, których konstrukcja umożliwia osiąganie wysokiej sprawności - odniesiona do wartości opałowej paliwa (wielkości, w której nie uwzględnia się obecności pary wodnej) wynosi ponad 100%. Dzięki temu z jednej porcji paliwa można uzyskać więcej ciepła niż w przypadku kotłów niekondensacyjnych. Przekłada się to na płacenie niższych rachunków za ogrzewanie.
Sprawdź też:
Rozwiąż nasz QUIZ. Co wiesz o kotłach grzewczych?
Ogrzewanie gazowe: oszczędność miejsca w domu i czystość
Nowoczesne kotły gazowe mają jeszcze inne zalety – są czyste w porównaniu z kotłami na węgiel lub drewno i nie zajmują dużo miejsca. Jeśli masz miejsce i ustawisz je w kotłowni, nic nie stoi na przeszkodzie, by pełniła ona również funkcję schowka lub pralni. Nie ma, jak w przypadku urządzeń na paliwa stałe, brudzącego pyłu z węgla czy drewna, nie powstają odpady stałe, takie jak popiół, żużel. Ale co najważniejsze - spalaniu gazu towarzyszy znacznie mniejsza emisja tlenków azotu i węgla oraz dwutlenku węgla w porównaniu z węglem i olejem opałowym.
Sprawdź też:
Jeśli zdecydujesz się na kocioł kondensacyjny o mocy nie większej niż 30 kW, nie masz obowiązku umieszczenia kotła w kotłowni – można go ustawić w kuchni, łazience, przedpokoju. Jest to istotne w przypadku niewielkich domów, gdzie ciężko jest wygospodarować na kotłownię osobne pomieszczenie spełniające określone wymagania.
Sprawdź też:
W przypadku gazu ziemnego nie potrzeba miejsca na składowanie opału, jak ma to miejsce w przypadku węgla, drewna.
Ogrzewanie gazowe: wysokie koszty inwestycyjne
Niestety ogrzewanie gazowe nie należy do najtańszych inwestycyjnie rozwiązań - wykonanie kotłowni gazowej kosztuje minimum kilkanaście tysięcy złotych, a do tego trzeba doliczyć zaprojektowanie i wykonanie przyłącza, czyli kolejne kilka tysięcy. Można jednak liczyć, że koszty eksploatacyjne ogrzewania gazem ziemnym będą na akceptowalnym poziomie – wprawdzie wyższe niż ogrzewanie pompą ciepła, ale niższe niż energią elektryczną, węglem, peletami lub olejem opałowym.
Sprawdź też:
Ogrzewanie gazem płynnym nie jest pod tym względem tak atrakcyjne, ale można je wybrać jako rozwiązanie przejściowe, gdy w perspektywie kilku lat jest planowana budowa sieci gazowej w pobliżu Twojej działki.
Ograniczenia w dostępności gazu
By móc korzystać z gazu, trzeba podłączyć dom do sieci gazowej. Nie wszędzie jest to technicznie możliwe albo opłacalne. W zabudowie rozproszonej, w dużej odległości od sieci gazowej, Operator Systemu Dystrybucyjnego może uznać, że podłączenie pojedynczego gospodarstwa domowego do sieci jest nieekonomiczne albo technicznie niemożliwe. Wówczas pozostaje zamontowanie zbiornika z gazem płynnym. W tym celu konieczne jest wygospodarowanie miejsca na działce na ustawienie zbiornika. Trzeba przy tym zachować wymagane przepisami odległości od innych obiektów na działce.
Uciążliwe formalności przyłączenia do sieci gazowej
W przypadku gazu ziemnego w zakładzie gazowym trzeba złożyć wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci gazowej i czekać na ich wydanie. Później masz rok na zawarcie umowy o przyłączenie do niej i uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę instalacji. Trzeba też złożyć wniosek o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci gazowej. Konieczne jest również wykonanie projektu (co kosztuje) oraz uzgodnienie go w ZUD-zie (na co się czeka).
Jeśli przyłącze realizuje zakład gazowniczy, może się to wiązać z oczekiwaniem, nawet kilkumiesięcznym na jego realizację. Powyższych formalności nie trzeba załatwiać, gdy zdecydujemy się na gaz ze zbiornika.
Odchodzenie od gazu
Gaz jest paliwem kopalnym, nieodnawialnym. Polityka klimatyczna Unii Europejskiej zakłada odchodzenie od tego paliwa i przestawienie się na paliwa odnawialne. Podążanie w tym kierunku przyspieszyła agresja Rosji na Ukrainę i kłopoty z dostawami gazu.
Komisja Europejska podała dwa terminy:
- od 2027 zakaz instalacji pieców gazowych w nowym budownictwie,
- od 2030 zakaz instalacji kotłów gazowych w modernizowanych domach.
Jeszcze obecnie w programie Czyste powietrze można uzyskać dofinansowanie wymiany kopciucha na kocioł gazowy kondensacyjny o wysokim standardzie energetycznym. Jednak jest propozycja Komisji Europejskiej, żeby od 2025 r. wycofać takie dotacje (tak jak wcześniej zrobiono z dotacjami na kotły węglowe).
Kocioł gazowy razem z oze
Od 2021 r. zaostrzono wymogi wobec nowych domów. Powinny być one energooszczędne. Jednym z warunków, które muszą spełnić, jest nie większy niż 70 kWh/m2.rok wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną Ep wykorzystywaną do ogrzewania, produkcji ciepłej wody użytkowej, chłodzenia i wentylacji. Do jego obliczenia używa się m.in. wartości współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej wi, który dla kotła gazowego jest bardzo wysoki, ponieważ gaz jest paliwem kopalnym, nieodnawialnym. Budynki z ogrzewaniem gazowym nie spełniają warunku odpowiednio niskiego Ep. Żeby to osiągnąć konieczne jest zastosowanie ogrzewania niskotemperaturowego, wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, odnawialnych źródeł energii. Kombinacji różnych technologii obniżających wskaźnik Ep jest wiele. Powinno to być uwzględnione w projekcie domu.
Ile kosztuje ogrzewanie gazowe?
Na koniec sezonu grzewczego 2022-2023 średnio za 1 kWh ciepła odbiorcy indywidualni płacili mniej więcej:
- za ogrzewanie gazem ziemnym - 0,362 zł,
- za ogrzewanie gazem LPG - 0,423 zł.
Konkretna cena zależy od miejsca odbioru paliwa, grupy taryfowej, w której znajduje się odbiorca (jest to uzależnione od ilości odbieranego gazu), częstotliwości odczytów licznika, a także ewentualnej promocji, w ramach której została podpisana umowa ze sprzedawcą gazu (na przykład w pakiecie z energią elektryczną).
Koszt 1 kWh ciepła przy ogrzewaniu gruntową pompą ciepła wynosił od 0,263 do 0,275 zł (w zależności od taryfy), a powietrzną pompą ciepła - od 0,350 do 0,367 zł (w zależności od taryfy). Ogrzewanie węglem, olejem opałowym lub peletami było znacznie droższe. Tyle samo ciepła przy ogrzewaniu węglem kosztowało 0,590 zł, olejem opałowym - 0,687 zł, a peletami - 0,675 zł.
Jak widać, ogrzewanie gazem z sieci miało porównywalny koszt z powietrzną pompa ciepła, ale już znacznie wyższy niż w przypadku gruntowej pompy ciepła (jednak inwestycja początkowa jest mniej kosztowna). W porównaniu z węglem, olejem opałowym i peletami ogrzewanie gazowe jest tańsze.
Trzeba jednak pamiętać, że ten sezon grzewczy nie był typowy. Kryzys energetyczny wywindował ceny węgla, peletów, drewna. W 2023 r. ceny gazu zostały zamrożone na poziomie z 2022 r. Czy zamrożenie zostanie przedłużone na 2024 r., dowiemy się pod koniec roku (a może przed wyborami).
Regulacja cen gazu
Ceny gazu dla gospodarstw domowych są regulowane przez państwo - Urząd Regulacji Energetyki zatwierdza taryfy poszczególnych sprzedawców. Ale od dawna planowane jest zaprzestanie tego działania. Gdyby nie doszło do kryzysu energetycznego, już w 2024 r. nie byłoby regulacji cen gazu. Obecnie termin ten przesunięto do roku 2027.
Ogrzewanie gazowe w dużym domu: jak minimalizować koszty
Aby zmniejszyć zużycie gazu i obniżyć rachunki za ogrzewanie gazowe w domach o dużym zapotrzebowaniu na ciepłą wodę użytkową, warto zastosować instalację współpracującą z kolektorami słonecznymi. Elementem umożliwiającym współpracę kotła z instalacją solarną jest zasobnik wyposażony w dwie wężownice. Dolna wężownica jest zasilana czynnikiem grzejnym z instalacji solarnej, górna jest włączona w obieg kotłowy. Zimna woda z wodociągu jest wstępnie podgrzewana przez wężownicę solarną, a w razie potrzeby dogrzewana wodą dostarczaną z kotła gazowego do drugiej wężownicy. W sprzyjających warunkach, gdy ilość ciepła dostarczanego przez instalację solarną jest wystarczająca do osiągnięcia wymaganej temperatury wody w zasobniku, kocioł nie musi pracować. Nad pracą systemu czuwa układ regulacji włączający kocioł, gdy jest konieczność dogrzania wody. Takie rozwiązanie pozwala na uzyskanie dużych oszczędności także w okresach przejściowych. Kiedy jesienią czy zimą kolektory zdołają ogrzać wodę na przykład do 25ºC, kocioł będzie ją tylko dogrzewał o brakujące 15-20 stopni, a więc zużyje o połowę mniej energii niż w sytuacji, gdyby musiał ogrzewać zimną wodę wprost z wodociągu lub ujęcia indywidualnego (jej temperatura wynosi około 10ºC).
Inne możliwości oszczędzania energii daje urządzenie hybrydowe – połączenie wysokosprawnego, kondensacyjnego kotła grzewczego, który może być zasilany gazem ziemnym lub płynnym, i powietrznej pompy ciepła. Poza budynkiem umieszcza się zewnętrzne (tak zwane dolne) źródło pompy ciepła, natomiast pozostałą część urządzenia, czyli wewnętrzną jednostkę pompy, kocioł oraz zasobnik, trzeba ulokować w budynku. Takie kompaktowe urządzenie nie musi być zainstalowane w osobnym pomieszczeniu technicznym, podobnie jak kocioł wiszący można je umieścić np. w kuchni. Zasobnik współpracujący z centralą jest warstwowy, lepszy od podgrzewacza z wężownicą, jeśli chodzi o gotowość zapasu c.w.u. Gdy ma pojemność 130 l, w ciągu pierwszych 10 minut po odkręceniu kranu jest w stanie dostarczyć 150-180 l wody o temperaturze 45ºC. Pompa ciepła w urządzeniu hybrydowym jest typu split. Jej jednostka zewnętrzna jest połączona z wewnętrzną cienkimi przewodami, w których krąży czynnik chłodniczy. Można je przeprowadzić przez niewielkie otwory w ścianach, bez potrzeby dużej ingerencji w strukturę budynku. Hybryda nie zajmuje wiele miejsca, na jej instalację wystarczy mniej więcej 0,5 m2 powierzchni podłogi. Urządzeniem steruje regulator, który wybiera najkorzystniejszy w danym momencie sposób ogrzewania.
Centrala pracuje w trzech trybach. W jednym włącza się tylko pompa ciepła, w drugim – jedynie kocioł, w trzecim – oba urządzenia pracują jednocześnie. Przy tego typu regulacji pompa ciepła jest w stanie pokryć nawet 80% zapotrzebowania budynku na ciepło. W zależności od rodzaju instalacji grzewczej, jaka jest w budynku, hybryda może dostarczać wodę grzewczą do instalacji o niskich albo wysokich parametrach. Kocioł gazowy może bowiem podwyższyć temperaturę zasilania nawet do 70ºC. Dzięki temu centrala jest urządzeniem uniwersalnym i może efektywnie oraz oszczędnie ogrzać każdy dom – nowy energooszczędny albo starszy słabiej zaizolowany.