Okna w dachu płaskim: świetliki, wyłazy, okna z kopułą, okna płaskie

2019-09-19 14:24

Coraz więcej nowoczesnych okien jest przeznaczonych do montażu w stropodachu. Dzięki nim do pomieszczeń położonych w głębi domu może bez przeszkód docierać światło naturalne. Wyjaśniamy, jakimi cechami i parametrami kierować się przy wyborze okien do dachu płaskiego, aby rozwiązanie było funkcjonalne i efektowne.

Okna do dachu płaskiego
Autor: Piotr Mastalerz | Projekt: Marcin Rubik Domy z dachem płaskim przeżywają renesans. Dają projektantom swobodę w rozplanowaniu rzutu, nawet bardzo skomplikowanego, a budowlańcom nie przysparzają trudności wykonawczych

Dach płaski może być zbudowany na kilka sposobów. Do wyboru są dwa rodzaje konstrukcji – stropodach wentylowany i niewentylowany. W konstrukcji wentylowanej między ostatnim stropem a pokryciem dachowym znajduje się pustka powietrzna.

Jest to przestrzeń nieużytkowa i bardzo niska o wysokości kilkunastu do kilkudziesięciu centymetrów, jej zadaniem jest wentylacja dachu. W stropodachu niewentylowanym warstwy dachu są ułożone bezpośrednio na stropie. Ich układ może być tradycyjny (ocieplenie pokrywa materiał wodoszczelny) lub odwrócony, czyli z izolacją termiczną ułożoną na warstwie wodoszczelnej. Konstrukcje różnią się grubością, a to bardzo istotny parametr, który trzeba uwzględnić przy dobieraniu elementów doświetlających umieszczanych w dachu.

Świetliki punktowe w dachu płaskim

Świetlik jest zbudowany z dwóch elementów – podstawy i kopułki (pokrywy). Okrągła lub prostokątna podstawa może być blaszana, z tworzywa sztucznego lub z żywicy poliestrowej z dodatkiem włókien szklanych. Te z blachy stalowej lub aluminiowej wymagają obłożenia izolacją termiczną, żeby nie tworzyły dużych mostków termicznych. Podstawy z tworzywa mają budowę komorową, a profile są czasem wypełnione twardą izolacyjną pianką poliuretanową PIR, dzięki czemu uzyskują lepszą izolacyjność. Te z laminatów poliestrowych są odlewami, więc mają najwyższą szczelność.

Kopułka świetlika punktowego to rama z PCW lub aluminium wypełniona przeszkleniem, najczęściej z tworzywa sztucznego – akrylu (PMMA), poliwęglanu (PC) lub polietylenu (PETG) – a także z żywic poliestrowych (GFC). Wypełnienie tworzywem sztucznym formowanym termicznie umożliwia wyprofilowanie wypukłego elementu. Kopułka z tworzywa ma dwie, trzy, cztery lub nawet pięć warstw oddzielonych profilami dystansowymi z PCW. Niektóre świetliki mają dodatkowo pod kopułkami płaskie płyty mostkowe z poliwęglanu komorowego poprawiające ich właściwości termoizolacyjne. Trzeba pamiętać, że połączenia między warstwami kopułki mogą z czasem się rozszczelnić, na skutek czego mogą się tam dostać owady, brud, a przede wszystkim może się w nich wykraplać wilgoć ze schłodzonego powietrza.

Świetliki mogą mieć też przeszklenie ze szkła. Do wyboru są pokrywy płaskie oraz w kształcie trójkątnych piramidek. Mają zazwyczaj lepsze parametry termiczne niż te z tworzyw sztucznych. Najcieplejsze składają się z zestawu trzech lub nawet czterech szyb, a w przestrzeniach między nimi znajduje się argon. Świetliki szklane są nieco trwalsze, ale cięższe niż tworzywowe.
W świetlikach systemowych można wybrać podstawę odpowiedniej wysokości i szerokości oraz dopasować do niej pokrywę. Wysokość podstawy dobiera się do grubości warstw dachu i założeń projektowych (świetlik może być wyniesiony ponad warstwy dachu lub do nich dopasowany). Wynosi ona od kilkunastu do kilkudziesięciu centymetrów. Podstawy mogą mieć szerokość do 3 m (jeśli przeszkleniem pokrywy będzie tworzywo). W przypadku wypełnień szklanych maksymalny wymiar to 2 x 2 m.

Okna w dachu płaskim
Autor: FOT. Andrzej Szandomirski, projekt: Wojciech Maciaszek Świetliki można też umieścić na dachu płaskim z odwróconym układem warstw. Izolacja termiczna ułożona wokół podstawy świetlika zmniejsza straty ciepła. Tu doświetlają małą łazienkę

Świetliki tunelowe w dachu płaskim

Świetliki tunelowe wykorzystuje się do doświetlenia pomieszczeń pod stropodachem wentylowanym, zwłaszcza tych położonych w głębi domu. Świetlik tunelowy składa się z trzech elementów: na dachu montuje się kopułę (z akrylu lub poliwęglanu), przez którą wpada światło dzienne, w grubości stropodachu – rurę światłonośną, a na suficie w pomieszczeniu – rozpraszacz światła.

Dostępne są dwie wersje świetlików – ze sztywną lub elastyczną rurą światłonośną. W tych pierwszych rozpraszacz znajduje się dokładnie pod kopułą, a odległość od dachu do sufitu może dochodzić nawet do 6 m. Daje to możliwość doprowadzenia światła dziennego również do łazienki, korytarza, spiżarni położonych na niższej kondygnacji. Jeśli dystans do sufitu jest mniejszy (do 90 cm), można wykorzystać świetlik z tunelem elastycznym. Rura światłonośna ma długość około 2 m, więc można ją poprowadzić tak, aby ominąć przeszkody konstrukcyjne.

Najpopularniejsze są świetliki z przewodem światłonośnym średnicy 35 cm, ale są dostępne także mniejsze (25 cm) i większe (55 cm). Wybierając świetlik tunelowy, warto zwrócić uwagę na kształt części sufitowej, w której rama może być bardziej lub mniej zaokrąglona. Do zamontowania świetlika w dachu jest potrzebny odpowiedni kołnierz uszczelniający, dobrany do rodzaju pokrycia (podobnie jak przy montażu okien połaciowych).

Okna w dachu płaskim
Autor: FOT. Piot r Mastalerz, projekt domu: Marcin Rubik, projekt wnętrz: Małgorzata Kühnl-Kinel Dzięki umieszczeniu okien w dachu płaskim, w głębi domu mogą się znajdować nie tylko pomieszczenia gospodarcze czy sanitarne, ale również pokój rodzinny czy pokój bawialny. Dzięki umieszczeniu w stropodachu dużych (120 x 120 cm) i ciepłych okien dachowych wnętrza wypełnia przyjemne światło naturalne

Okna z kopułą do dachów płaskich

Okna z kopułą oferowane są w kilkunastu rozmiarach od 60 x 60 cm do kwadratowych 140 x 140 cm i prostokątnych 120 x 220 cm. Najtańsze są modele nieotwierane. Jeśli chcemy wybrać okno do dachu płaskiego, które poza doświetleniem wnętrza umożliwi również jego przewietrzanie, trzeba wydać na nie więcej – o 10% za okno otwierane za pomocą drążka, a niemal dwa razy tyle za okno elektryczne.
Okna mają ramy z PCW, a komory profili są wypełnione materiałem termoizolacyjnym. Wyposażone są w jedno- lub dwukomorowe antywłamaniowe pakiety szybowe klasy P2 wypełnione argonem. Są też oferowane okna z pakietem pasywnym (czteroszybowym), ale z uwagi na jego ciężar okna te nie mogą być większe niż 120 x 120 cm.

Wewnętrzna szyba pakietu szybowego jest laminowana, czyli bezpieczna, i w razie stłuczenia nie rozsypie się na kawałki. Na wierzchu okna jest montowana dodatkowa kopuła zabezpieczająca, dzięki której woda i śnieg nie zalegają na szybie i nie dostają się w styki na połączeniu pakietu szybowego i ramy. Może być wykonana z poliwęglanu lub akrylu, do wyboru w wersji przezroczystej lub matowej. Tworzywo powleczone powłokami zabezpieczającymi jest odporne na uderzenia i czynniki atmosferyczne, na przykład grad, promieniowanie UV.

WIDEO: montaż izolacji na dachu płaskim

Izolacja dachu płaskiego - montaż

Wyłazy dachowe

Jeśli wybierze się przeszklony ciepły wyłaz dachowy, może on pełnić funkcję okna dachowego. Jego budowa jest niemal identyczna jak okna z kopułą, ale inny jest sposób otwierania. Ma on zawiasy pozwalające na łatwe otwarcie skrzydła do kąta 80o w wyłazach o rozmiarach 90 x 90 cm i 100 x 100 cm, oraz do 60o w tych o rozmiarach 90 x 120 cm i 120 x 120 cm. Dzięki sprężynom gazowym skrzydło stabilnie utrzymuje się w pozycji otwartej, a antypoślizgowe nakładki na profilach zwiększają bezpieczeństwo przy wychodzeniu na dach. Nową ofertą rynkową są okna wyłazowe bez kopuły, z bardzo ciepłymi pakietami szybowymi, przypominające wyglądem płaskie okna dachowe.

Okna w dachu płaskim
Autor: Piotr Mastalerz Umieszczenie okien w ramie zwiększającej ich nachylenie to sposób od dawna stosowany przez dekarzy. W taką konstrukcję można wstawić każde okno dachowe i wybrać najdogodniejszy sposób jego otwierania. W ten sposób zamontowane okna w sypialni umożliwiają jej równomiernie oświetlenie i dostateczne wietrzenie

Nowoczesne okna płaskie

To najnowsze rozwiązanie wśród okien przeznaczonych do dachów płaskich. Okna płaskie mają nie tylko nowoczesny design, ale są także zaawansowane pod względem technicznym. Charakteryzują
się najlepszymi parametrami termoizolacyjnymi na rynku. Wyróżnia je to, że zewnętrzna szyba ma znacznie większy rozmiar niż pozostałe w pakiecie szybowym i przykrywa całą konstrukcję okna. Po bokach są zamocowane metalowe kątowniki osłaniające styk ramy skrzydła z ościeżnicą. Okna płaskie także są zbudowane z izolowanych termicznie profili z PCW. Pakiety szybowe mają trzy, a nawet cztery komory. Niektóre z tych okien są przystosowane do zamontowania ich tak, żeby licowały się z powierzchnią pokrycia. 

Wybierając model o wzmocnionej konstrukcji oraz powłoce antypoślizgowej można wbudować go w powierzchnię tarasu czy dachu zielonego. Ale trzeba wiedzieć, że okna, po których możemy się bezpiecznie poruszać, są oferowane jedynie w wersji nieotwieranej.

Okna w dachu płaskim
Autor: FAKRO Okno, które się otwiera, musi być umieszczone ponad pokryciem dachowym, żeby uchronić wnętrza przed zalaniem. Zaleca się, aby kierunek otwierania skrzydła był zgodny ze spadkiem

Jak zamontować okno połaciowe w dachu płaskim?

Nawet te klasyczne produkty przeznaczone do dachów skośnych nadają się do zamontowania w dachu płaskim, ale sposób ich zamocowania wymaga pewnej modyfikacji. Ponieważ okno dachowe można montować na połaci nachylonej pod kątem nie mniejszym niż 15o, czasem nawet powyżej 20o – a dach płaski to konstrukcja, której nachylenie nie przekracza 20o – w miejscu montażu okna trzeba wstawić dodatkowy element. Należy bowiem zamontować okno w zalecanym nachyleniu, aby zachować jego szczelność i osłaniającego je oblachowania. Dawniej była to ukośna podstawa, która zwiększała spadek dachu o 15-19o. Przygotowywał ją dekarz albo stosowano gotowy element zbudowany z drewna lub płyt drewnopochodnych.

Obecnie można wykorzystać znacznie prostsze rozwiązanie, a jednocześnie estetyczniejsze i chroniące przed stratami ciepła – specjalny kołnierz uszczelniający. Umożliwi on podniesienie kąta montażu okna względem połaci dachowej dodatkowo o 10o. Tak jak inne kołnierze do montażu okien połaciowych ten także jest dostępny w wariantach dostosowanych do rodzaju pokrycia
dachowego.

Okna w dachu płaskim
Autor: FOT. Marcin Czechowic, projekt: FRONT ARCHITECTS Na dachu płaskim można też zamontować okna przeznaczone do dachów spadzistych, ale żeby miały odpowiednią szczelność, trzeba umieścić je pod odpowiednim kątem

Kołnierz do zmiany kąta montażu okna dachowego

Kołnierz ten składa się czterech elementów: dolnego, dwóch bocznych i górnego. Elementy boczne i górny mają fabrycznie doklejony materiał termoizolacyjny, a na dolnym elemencie jest elastyczny fartuch, który dopasowuje się do pokrycia dachowego. W komplecie znajdują się specjalne kątowniki, dzięki którym uzyskuje się zmianę kąta nachylenia okna względem połaci dachu.

Zespolenie dachowe 

Jeszcze inną możliwością wpuszczenia światła dziennego przez okna przeznaczone do dachów spadzistych jest zamontowanie specjalnego zespolenia dachowego nazywanego dwuspadowym systemem dachów płaskich. W otwór w stropodachu wstawia się dwuspadową drewnianą konstrukcję wraz z kompletem obróbek blacharskich i w niej osadza okna o wysokości nieprzekraczającej 140 cm. Standardowe rozwiązanie przewiduje zespolenie czterech okien, po dwa na każdym skosie. Maksymalny otwór w dachu płaskim może mieć 228 x 250 cm.

Okna dachowe - prawda czy mit?

Pytanie 1 z 5
W pomieszczeniu będzie jaśniej, gdy zamontuje się kilka mniejszych okien niż jedno większe
okno dachowe
Pozostałe podkategorie