Wyłazy dachowe - gdzie lokalizować i jak dobierać wyłazy odpowiednie na dach Twojego domu?
Dzięki montażowi wyłazu dachowego znacznie łatwiej przedostać się na dach w celu konserwacji komina czy wymiany, konserwacji pokrycia dachowego. Jednak gdzie najlepiej takie wyłazy dachowe zamontować i jak dobrać odpowiedniejszy?
Autor: Marcin Czechowicz
Montaż wyłazu najlepiej przeprowadzić podczas budowy albo remontu dachu. Wyłaz nie osłabia jego konstrukcji
Jeśli w dachu są okna dachowe, można je niekiedy wykorzystać do wychodzenia na dach. Muszą być wtedy odpowiednio duże oraz uchylne albo uchylno-obrotowe, ale z umieszczoną wysoko osią obrotu. Lepszy niż okno będzie specjalny wyłaz dachowy otwierany na bok, na prawą lub lewą stronę albo do góry.
Wyłazy dachowe coraz częściej podobnie są do okien połaciowych
Wyłazy dachowe mają różne wymiary – szerokość najmniejszych wynosi zaledwie 40 cm. Wyglądem i konstrukcją coraz bardziej przypominają okna połaciowe. Mają ościeżnice z drewna lub z PCW. Razem z wyłazami dachowymi montuje się również kołnierze uszczelniające – podobne do tych, które są sprzedawane z oknami dachowymi. Rodzaj wyłazu dachowego powinien być dobrany do typu pomieszczenia, w którym będzie zamontowany. Wyłazy dacjowe tak zwane zimne (ze zwykłymi szybami) są przeznaczone do pomieszczeń nieogrzewanych, ciepłe (z szybami termoizolacyjnymi), nazywane też oknami wyłazowymi – do ogrzewanych i użytkowych.
Według zapewnień producentów ciepły wyłaz ma takie same parametry termoizolacyjne jak inne okna w ofercie. Często może być instalowany w komplecie z oknami obrotowymi, wyposażony w klapę wentylacyjną oraz przystosowany do zamontowania na nim rolet zewnętrznych. Wyłazy zimne, podobnie jak ciepłe, mogą mieć ramy z drewna, aluminium albo poliuretanu. W wyłazach często montuje się szyby hartowane, które mają podwyższoną odporność na gradobicie oraz uderzenia mechaniczne. Wyłaz dachowy może mieć siłownik pneumatyczny ułatwiający otwieranie i zapobiegający przypadkowemu zatrzaśnięciu (tak zwaną dźwignię awaryjną). Po uruchomieniu takiego zabezpieczenia skrzydło podnosi się samoczynnie do kąta mniej więcej 70o.
Od czego zależą ceny wyłazów dachowych?
Wyłaz dachowy kosztuje zwykle kilkaset złotych, okno z funkcją wyłazu – ponad tysiąc. Cena zależy od wielkości danego modelu, jego parametrów i producenta. Wybierając wyłaz, warto dokładnie prześledzić oferty i dowiedzieć się, w co jest wyposażony dany produkt. Ważne, żeby miał ogranicznik obrotu, który chroni przed przypadkowym zatrzaśnięciem. W dolnej części wyłazu powinien się znajdować specjalnie ukształtowany profil osłaniający ościeżnicę i zapobiegający poślizgnięciu się w momencie wychodzenia na dach. Trzeba też zwrócić uwagę na sposób zamykania – chodzi o to, by umożliwiał ryglowanie w trzech pozycjach, co pozwoli na przewietrzenie pomieszczenia, w którym jest zainstalowany.
Kiedy i jak zamontować wyłaz dachowy
Wbudowanie wyłazu w połać dachu nie wymaga ingerencji w jego konstrukcję, ponieważ podobnie jak okno dachowe zwykle mieści się on między krokwiami. Montaż w gotowym dachu także jest możliwy, ale bardziej pracochłonny niż przeprowadzony podczas jego wznoszenia, ponieważ wymaga usunięcia fragmentu pokrycia i wszystkich znajdujących się pod nim warstw izolacji dachu. Nie warto próbować robić tego samodzielnie. Wyłaz powinien się znaleźć możliwie blisko komina, aby droga do przejścia po dachu była jak najkrótsza. Często montuje się go zaraz za kominem, wtedy nie jest bardzo widoczny, ponieważ komin częściowo go osłania. Jeśli z różnych względów miejsce wyjścia na dach jest oddalone od komina, na dachu trzeba poprowadzić od niego do komina bezpieczną ścieżkę ze stopni kominiarskich.
Wyłaz dachowy dopasowany do rodzaju pokrycia i stopnia nachylenia
Kiedy projektuje się wyjście na dach i wybiera odpowiedni do tego wyłaz, trzeba brać pod uwagę zarówno nachylenie dachu, jak i materiał, którym jest lub ma zostać pokryty. Gdy pochylenie połaci dachu wynosi ponad 25% albo gdy dach jest pokryty tłukącym materiałem (dachówką ceramiczną, betonową), należy oprócz wyłazu przewidzieć stałe dojścia do kominów, urządzeń technicznych oraz anten radiowych i telewizyjnych. Te dojścia na odcinkach o nachyleniu ponad 25% powinny mieć zabezpieczenia przed poślizgiem. Na dachu o spadku ponad 100% muszą być zamocowane stałe uchwyty do zaczepienia lin bezpieczeństwa lub bariery ochronne nad dolną krawędzią dachu. Nie stosując się do tych zaleceń, właściciele i zarządcy budynków mimowolnie stwarzają zagrożenie dla życia wszystkich osób korzystających z drabin czy wyłazów.
Paweł Waszek, rzecznik prasowy Beskidzkiego Cechu Kominiarzy
Przeczytaj również: Czy każdy musi zamontować stopnie kominiarskie i wyłaz dachowy na dachu swojego domu?
Dodatkowe akcesoria ułatwiające poruszanie się po dachu
Elementy ułatwiające poruszanie się po dachu – stopnie i ławy kominiarskie – dobiera się do rodzaju pokrycia i spadku dachu. Mają one ażurową powierzchnię, co zapobiega gromadzeniu się na nich śniegu i lodu. Producenci pokryć często oferują własne systemy akcesoriów. Warto je kupić wraz z pokryciem. Stopnie powinny tworzyć na dachu drabinę umożliwiającą dotarcie od wyłazu do komina, urządzeń technicznych oraz anten. Ławy należy umieścić w bezpośrednim sąsiedztwie tych elementów, aby dało się wygodnie i bezpiecznie na nich stanąć. Odległość między ławami i stopniami powinna odpowiadać długości kroku. Stopni i ław kominiarskich nie można mocować do pokrycia. Trzeba je przytwierdzić do znajdującego się pod nim sztywnego poszycia albo do łat. Sposób montażu zależy od rodzaju pokrycia. Odpowiednio do niego akcesoria mocuje się za pomocą dachówek wsporczych albo wsporników ze stali ocynkowanej lub z aluminium.
- Zadaniem stoperów i drabinek przeciwśnieżnych jest zatrzymywanie śniegu zsuwającego się z dachu. Zabezpieczają w ten sposób rynny przed ewentualnym zerwaniem. Stopery montuje się głównie na dachach krytych gontami bitumicznymi, blachodachówką lub blachą płaską. Płotki są umieszczane na dachach krytych dachówkami.
- Ławy kominiarskie to specjalne pomosty umożliwiające bezpieczne poruszanie się po dachu. Montuje się je blisko wyłazu dachowego i kominów. Korzystają z nich głównie kominiarze, ale mogą się też okazać przydatne podczas odnawiania pokrycia lub montażu anteny.
Co jeszcze powinno znaleźć się na dachu?
- System rynnowy montuje się po zakończeniu układania pokrycia. Składa się on z rynien, mocowanych za pośrednictwem specjalnych haków do okapu i rur spustowych przytwierdzanych do ścian domu. Rynny, o przekroju półokrągłym, trapezowym lub prostokątnym, muszą być zamocowane ze spadkiem w kierunku rur. Tylko wówczas deszczówka nie będzie się w nich zatrzymywać i przelewać. Średnicę rynien i rur dobiera się do wielkości połaci dachowych. Pomocne są w tym specjalne tabele, dostępne tam, gdzie sprzedaje się rynny.
- Wpusty dachowe zapewniają odprowadzenie deszczówki z dachów płaskich. Montuje się je w specjalnie wykonanych otworach usytuowanych w najniższym punkcie dachu. Dachy powinny mieć w ich kierunku około 3-proc. spadek. Woda z dachu jest przez nie odprowadzana do kanałów burzowych. Sprzedawane są wpusty przeznaczone do dachów krytych papą, blachą lub do dachów zielonych.
- Dzięki wywietrznikom pod pokrycie dachowe dostaje się powietrze, a więc nie gromadzi się tam wilgoć. Latem właściwa wentylacja zapobiegnie też zbytniemu nagrzewaniu się dachu. Wywietrzniki montuje się w pokryciach z gontów bitumicznych lub blachy. W dachach krytych dachówkami ich funkcję pełnią specjalne dachówki wentylacyjne.
- Obróbki blacharskie to elementy uszczelniająco-wykończeniowe. Pełnią też rolę dekoracyjną. Montuje się je między innymi przy okapach dachu, wokół okien dachowych lub kominów. Obróbki blacharskie wykonuje się z blachy powlekanej. Kolor obróbek można dobrać do koloru pokrycia.
Autor: Andrzej Szandomirski
Producenci pokryć dachowych często oferują również zestawy akcesoriów dostosowane do rodzaju pokrycia kolorystyką i sposobem zamocowania