Budowa domu bez pozwolenia - projekt przyjęty przez Sejm! Zmiany w Prawie budowlanym 2023

2023-08-24 19:47
Projekt domu  A111 Przebojowy
Autor: Kolekcja Muratora, muratorprojekty.pl Przedstawiamy projekt, który można zrealizować bez pozwolenia na budowę. Ma aż 56 wariantów! Przebojowy – Murator A111, arch. Katarzyna Słupeczańska. Znajdziesz go na stronie: muratorprojekty.pl

Już niedługo budowa domów większych niż 70 m2 zabudowy będzie możliwa na zgłoszenie! Uproszczone procedury budowlane uchwalił Sejm. Wkrótce będą dostępne także darmowe projekty domów o powierzchni 120, 150 i 180 m2.

Spis treści

  1. Budowa domów jednorodzinnych na zgłoszenie 2023
  2. Jakie będą wymagane dokumenty?
  3. Darmowe projekty domów
  4. Budowa domu powyżej 70 m² bez pozwolenia stanie się faktem
  5. Nowelizacja prawa budowlanego 2023. Budowa bez pozwolenia na budowę
  6. Budowa tarasu bez pozwolenia wg nowych przepisów
  7. Galeria: projekty domów, które zbudujesz bez pozwolenia na budowę
  8. Co można budować bez pozwolenia na budowę?
  9. Na czym polega budowa domu na zgłoszenie?
  10. Jak zbudować dom bez pozwolenia na budowę w 2023?

Budowa domów jednorodzinnych na zgłoszenie 2023

17 sierpnia sejm uchwalił zmiany w prawie budowlanym, które w dalszym stopniu upraszczają proces budowlany. Już wkrótce domy jednorodzinne na własne potrzeby będzie można budować na zgłoszenie. Ustawa czeka jeszcze na stanowisko senatu i podpis prezydenta.

Budowa na podstawie uproszczonego zgłoszenia dotyczy:

  • budynków jednorodzinnych wolnostojących,
  • o nie więcej niż dwóch kondygnacjach,  
  • których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.

Pozostanie jednak obowiązek ustanowienia kierownika budowy i prowadzenia dziennika budowy.

Taki dom musi też być budowany na własne potrzeby mieszkaniowe, a nie w celu sprzedaży czy najmu. Przepisy nie będą jednak ograniczać praw właścicielskich po zakończeniu budowy. Jak wyjaśnia Ministerstwo Rozwoju i Technologii, ten warunek nie wyklucza późniejszej sprzedaży czy wynajmu domu. Chodzi jedynie o to, żeby z uproszczonych zasad budowy nie korzystali deweloperzy stawiający całe osiedla na sprzedaż. Prywatny inwestor po ukończeniu budowy może robić z domem, co zechce.

Jakie będą wymagane dokumenty?

Do zgłoszenia powinien być dołączony komplet dokumentów, w skład którego wchodzą m.in. :

  • projekt budowlano-techniczny,
  • decyzja o warunkach zabudowy (jeśli brak mpzp),
  • dziennik budowy. 

Co więcej, nowe przepisy wyłączają możliwości wniesienia sprzeciwu przez organ administracji architektoniczno-budowlanej do zgłoszenia budowy takiego domu.

Po wniesieniu zgłoszenia i zawiadomieniu nadzoru budowlanego o terminie rozpoczęcia robót można będzie ruszać z budową.

Darmowe projekty domów

Na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego są dostępne darmowe projektu domów o powierzchni zabudowy do 70 m2 zabudowy. Wobec dużego zainteresowania (pobrano je ponad 60 tys. razy), GUNB ogłosił konkurs na bezpłatne projekty domów o powierzchni 120, 150 i 180 m2. Wpłynęło ponad 80 prac konkursowych, ktore są poddawane ocenie. Bezpłatne projekty domów będą dostępne jeszcze w tym roku.

Budowa domu powyżej 70 m² bez pozwolenia stanie się faktem

29 marca 2023 rząd przyjął projekt nowelizacji Prawa budowlanego, związany z możliwością wznoszenia domów jednorodzinnych powyżej 70 m² - poinformował premier Mateusz Morawiecki. To jedna z największych zmian w nowej ustawie. Co jeszcze będzie można zbudować na zgłoszenie zamiast pozwolenia?

Przypomnijmy, że od 3 stycznia 2022 można budować domy jednorodzinne do 70 m² w uproszczonej procedurze, jedynie na podstawie zgłoszenia z projektem budowlanym, bez pozwolenia na budowę. Dziś Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o budowie bez pozwolenia domów powyżej 70 m². Teraz ustawa trafi do Sejmu.

Przeszliśmy przez pierwszą, już chyba ponad roczną, pilotażową fazę testowania domów do 70 m², budowanych bez konieczności występowania o zezwolenia. To, co zrobiliśmy wtedy, sprawdziło się i użytkownicy tych regulacji proszą nas o zwiększenie metrażu, dla którego będzie można budować również bez zezwoleń - mówił premier Mateusz Morawiecki podczas środowej konferencji po zakończeniu obrad Rady Ministrów.

Ułatwienia w procesie budowlanym będą dotyczyć tylko prywatnych inwestorów, osób indywidualnych, z wyłączeniem deweloperów.

Nowelizacja prawa budowlanego 2023. Budowa bez pozwolenia na budowę

Projekt nowelizacji prawa budowlanego wzbudza wśród ekspertów emocje. Jedni z nich uważają, że proponowane rozwiązania dostosują prawo budowlane do utrwalonej praktyki, ale niektórzy postrzegają zbyt daleko idące upraszczanie przepisów za ryzykowne dla bezpieczeństwa użytkowników obiektów budowlanych! Dowiedz się więcej, co się zmieni w prawie budowlanym - Prawo budowlane 2023. Czeka nas rewolucja w prawie budowlanym. Co się zmieni w 2023 r.?

Jedną z ważnych zmian jakie czekają nas w 2023 roku (jeśli nie w najbliższej nowelizacji, to z pewnością w kolejnych) w prawie budowlanym jest wprowadzenie jednolitej procedury w przypadku budowy domów mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy poniżej i powyżej 70m². Obecnie można budować dom według uproszczonej procedury, czyli bez pozwolenia na budowę i bez obowiązku zatrudniania kierownika budowy, o powierzchni zabudowy do 70m². Pisaliśmy o tym w artykule: Dom do 70m² na zgłoszenie - jak zbudować dom bez pozwolenia wg nowych przepisów

Nowe przepisy budowlane przyjęte przez rząd 29 marca 2023 mają na celu rozszerzenie tej uproszczonej procedury budowy domów bez pozwolenia. Nie będzie już ograniczenia dotyczącego powierzchni. Czyli nie trzeba będzie mieć pozwolenia na budowę, jeśli chcemy zbudować dom o dowolnej powierzchni, przeznaczony na własne cele mieszkaniowe, do wysokości dwóch kondygnacji. Nowe procedury mają ułatwić Polakom realizację marzeń o własnym domu. Zgłoszenia budowy mają być realizowane na podstawie projektu z obowiązkowym kierownikiem budowy i z bardzo uproszczoną procedurą odbioru domu, polegającą na tym, że wyłącznie kierownik budowy potwierdzi gotowość do zamieszkania.

Budowa tarasu bez pozwolenia wg nowych przepisów

Niebawem bez formalności będzie można budować zadaszone tarasy do 35 m², a tarasy zadaszone powyżej 35 m² tylko na zgłoszenie.

Również tylko na zgłoszenie będzie wolno tworzyć zbiorniki na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 5 m³, (lecz nie większej niż 15 m³) oraz wyloty do cieków naturalnych.

Galeria: projekty domów, które zbudujesz bez pozwolenia na budowę

Sporo kontrowersji zbudza przede wszystkim paragraf dotyczący budowy tarasów zadaszonych.

„To przecież nic innego, jak rozbudowa domu, a co najmniej ingerencja w elementy konstrukcyjne, gdyż na czymś zadaszenie trzeba oprzeć. Dodatkowo, z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę zwolniono już ganki i oranżerie, więc wkrótce wolno będzie bez pozwoleń zwiększyć powierzchnię domu nawet o 175 m2” – zauważa Mariola Berdysz, dyrektorka fundacji Wszechnica Budowlana.

Ekspertka w rozmowie z serwisem Prawo.pl pozytywnie ocenia jednak rezygnację z formalności przy budowie oczek i basenów do 50 m² na działkach rekreacyjnych.

„To rozwiązanie jest dobre. Skoro zwolnione są z obowiązku zgłoszenia i pozwolenia na budowę oczka i baseny przy domach jednorodzinnych, to powinno tak być w wypadku domów letniskowych” – uważa Mariola Berdysz.

Co można budować bez pozwolenia na budowę?

Obecnie inwestorzy, którzy zamierzają wybudować dla siebie - w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych - dom jednorodzinny o powierzchni zabudowy do 70 m², wolno stojący i nie więcej niż dwukondygnacyjny, mogą skorzystać z uproszczonej procedury zgłoszenia budowy. Warunkiem jest, żeby obszar oddziaływania takiego domu w całości mieścił się na działce, na której został zaprojektowany. Innymi słowy musi być tak usytuowany względem granic działki, żeby nie wprowadzać żadnych ograniczeń w zabudowie sąsiednich nieruchomości.

Na czym polega budowa domu na zgłoszenie?

Budowa domu na zgłoszenie odbywa się według uproszczonej procedury. Są to następujące ułatwienia:

  • w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego warunki zabudowy mają być wydawane w terminie 21 dni;
  • do zgłoszenia budowy dołącza się – tak jak przy wniosku o pozwolenie na budowę i zwykłym zgłoszeniu – projekt zagospodarowania działki i projekt architektoniczno-budowlany oraz decyzję o warunkach zabudowy (gdy nie ma planu miejscowego), ale poza tym wystarczą już tylko oświadczenia inwestora: że ma prawo dysponować nieruchomością na cele budowlane, że planowana budowa jest prowadzona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, że przyjmuje on odpowiedzialność za kierowanie budowy, jeśli nie ustanowi kierownika budowy, i że dokumentacja, którą dołącza do zgłoszenia, jest kompletna (nie są więc wymagane oświadczenia projektanta i kopie jego uprawnień budowlanych oraz wpisu na listę samorządu zawodowego);
  • organ administracji architektoniczno-budowlanej nie może zgłosić sprzeciwu do zgłoszonej budowy (nie zwalnia to jednak inwestora z obowiązku budowania zgodnie z przepisami budowlano-technicznymi, co zresztą może zostać skontrolowane przez organy nadzoru budowlanego);
  • budowę można rozpocząć od razu po doręczeniu zgłoszenia do urzędu (bo nie trzeba czekać 21 dni na „milczącą zgodę”);
  • nie ma konieczności zatrudniania kierownika budowy ani prowadzenia dziennika budowy.

Dodatkowym ułatwieniem będzie możliwość skorzystania - bezpłatnie - z gotowego projektu budowlanego z oferty udostępnionej na stronie GUNB. Zobacz: projekty domów do 70m2 dostępne za darmo

Regulacje dotyczące uproszczonej procedury dla małych domów jednorodzinnych weszły w życie 3 stycznia 2022.

Jak zbudować dom bez pozwolenia na budowę w 2023?

Niebawem wszystkie domy jednorodzinne budowane na zgłoszenie mają być objęte taką samą uproszczoną procedurą, z której obecnie korzystają tylko domy do 70 m². Na czym będzie polegało to w praktyce? Zgodnie z planowanymi zmianami prawa budowlanego w 2023, jeśli będziemy chcieli zbudować dom jednorodzinny o dwóch kondygnacjach, wystarczy złożyć wniosek z dokumentacją projektową do odpowiedniego organu i od razu możemy zacząć budowę. Zawiadomienie urzędu o zamiarze budowy umożliwi od razu rozpoczęcie prac!

Nie trzeba będzie czekać na wydanie żadnych decyzji. Obecnie nawet jak budujemy dom na zgłoszenie to jego budowę można rozpocząć po upływie 21 kalendarzowych dni od jej zgłoszenia, pod warunkiem że w tym terminie starosta lub prezydent miasta nie wniesie sprzeciwu (czyli po uzyskaniu tak zwanej milczącej zgody na budowę). Przed upływem terminu na wniesienie sprzeciwu urząd może wezwać inwestora (w postanowieniu) do uzupełnienia potrzebnych dokumentów i wyznaczyć datę, do kiedy musi to zrobić. Po ich uzupełnieniu termin na zgłoszenie sprzeciwu biegnie od nowa.

Ten proceder zniknie, jeśli zostaną wprowadzane zmiany w prawie budowlanym i będzie można budować bez pozwolenia od 2023! Odpowiedzialność za budowę domu powyżej 70 mkw będzie spoczywać głównie na inwestorze i architekcie, który stworzy projekt oraz na kierowniku budowy, którego zadaniem jest pełnienie nadzoru nad budową.

„Takie rozwiązanie jest dobre w państwach, które mają sprawny nadzór budowlany, a w Polsce niestety tak nie jest. Istnieje też niebezpieczeństwo, że tak inwestycja zostanie uznana za niezgodną z obowiązującym przepisami i trzeba będzie ją rozebrać” - ostrzega Mariola Berdysz.

Jakie domy będziemy mogli budować bez pozwolenia od 2023? Wyjaśniamy:

  • dom musi być przeznaczony na własne cele mieszkaniowe
  • dom może mieć maksymalnie dwie kondygnacja (np. dom z użytkowym poddaszem lub dom dwukondygnacyjny)
  • obszar oddziaływania budynku musi mieści się w całości na działce lub działkach, na których został zaprojektowany

Źródło informacji: PAP MediaRoom