Jesienne zabiegi poprawiające jakość gleby w ogrodzie - jakie są najważniejsze?

2023-11-08 12:03
Jesienne zabiegi poprawiające jakość gleby
Autor: GettyImages Jesień to dobry czas na zabiegi poprawiające jakość ziemi w ogrodzie

Jesień w ogrodzie to czas na przygotowanie ziemi w ogrodzie do nowego sezonu. Jesienią wykonuje się wiele zabiegów poprawiających jakość gleby w ogrodzie. m.in. jesienne wapnowanie gleby i nawożenie.

Idealna gleba jest przewiewna, wilgotna i zasobna w łatwo dostępne dla roślin składniki mineralne. Jest też pełna pożytecznych mikroorganizmów, które przyspieszają rozkład resztek organicznych i ich zamianę w próchnicę.

Spis treści

  1. Jesienne zabiegi zaczynamy od zbadania odczynu gleby
  2. Badanie odczynu gleby kwasomierzem
  3. Kiedy wykonać wapnowanie gleby?
  4. Jak użyźnić glebę na jesień?
  5. Ziemię zostaw w ostrej skibie

Jesienne zabiegi zaczynamy od zbadania odczynu gleby

Poprawianie ziemi w ogrodzie zaczynamy od zbadania odczynu, czyli pH gleby. Odczyn pH może wynosić od 3,5 (bardzo kwaśna gleba – gleba torfowa) do 8,0 (gleba zasadowa – gleba wapienna). Większość roślin najlepiej rośnie w ziemi, której odczyn jest lekko kwaśny lub obojętny (pH 6,0–7,0). W takiej glebie rozwija się najwięcej pożytecznych mikroorganizmów, a składniki mineralne są łatwo dostępne dla korzeni roślin. W glebie zbyt kwaśnej giną pożyteczne bakterie i rozwijają się grzyby pleśniowe, a wiele minerałów tworzy nierozpuszczalne w wodzie związki chemiczne, które nie mogą być pobrane przez korzenie.

Niektóre rośliny wolą jednak ziemię kwaśną (pH 4,5–5,5). Są to tzw. rośliny kwasolubne: azalie, borówki wysokie, golterie, kalmie, pierisy, różaneczniki, wrzosy, wrzośce i żurawiny. Gleby zasadowe (pH powyżej 7,0) są rzadkością w Polsce. Jeżeli występują, możemy dodać do nich kwaśnego torfu. Zwykle jednak ziemia jest zbyt kwaśna (pH poniżej 6,0) i w związku z tym wymaga dodania wapnia.

Aby przekonać się, jaka jest ziemia w ogrodzie, analiza pH gleby powinna być wykonywana i powtarzana co 3–4 lata, bo z czasem ilość wapnia, który zmniejsza kwasowość gleby, maleje. Część wapnia pobierają rośliny, ale większość jest wypłukiwana z wodą do głębszych warstw ziemi – dlatego musi być on uzupełniany.

warto wiedzieć

Badanie odczynu gleby kwasomierzem

Odczyn gleby mierzymy bardzo prostym w obsłudze chemicznym kwasomierzem polowym (w sprzedaży są też kwasomierze elektroniczne). Ziemię badamy w kilku miejscach ogrodu. Próbkę gleby pobieramy z głębokości 15–20 cm. Wkładamy ją (zależnie od rodzaju kwasomierza) do probówki lub na płytkę ceramiczną i mieszamy z dołączonym do kwasomierza odczynnikiem chemicznym. Po kilku minutach porównujemy barwę roztworu z kolorami na skali wskaźnika i odczytujemy wartość pH oraz dawki tlenku wapnia, jakie należy dodać do ziemi, by uzyskać optymalny dla roślin odczyn – pH 6,5.

Kiedy wykonać wapnowanie gleby?

Wapnowanie gleby wykonujemy jesienią. Potrzebną dawkę nawozu rozsiewamy równomiernie na całej powierzchni zagonu, rabaty czy trawnika. Gleby piaszczyste zawierają niewielką ilość cząstek ilastych zdolnych do absorbowania związków mineralnych. Dlatego nie warto stosować na nich dużych dawek nawozów, bo zostaną wypłukane do głębszych, niedostępnych dla korzeni warstw ziemi. Gleby gliniaste wiążą znacznie więcej związków mineralnych, dlatego można stosować na nich większe dawki nawozów. Po rozsianiu nawozy wapniowe dokładnie mieszamy grabiami z wierzchnią warstwą ziemi.

Wapnowania gleby nie należy łączyć z nawożeniem (ani organicznym, ani mineralnym), bo w wyniku procesów, jakie wtedy zachodzą w ziemi, część minerałów staje się niedostępna dla roślin (między innymi z nawozów do atmosfery uwalniany jest cenny dla roślin azot – jego straty mogą być bardzo duże). Nawożenie można wykonać 2-3 tygodnie po wapnowaniu.

Do wapnowania gleby można zastosować następujące nawozy wapniowe:

  • wapno węglanowe (kreda mielona) – zawiera około 45% CaO;
  • AZ-Kalk – to nawóz produkowany na bazie suszonych glonów morskich i innych składników dopuszczonych w rolnictwie ekologicznym; zawiera około 75% CaO, a ponadto: magnez, mikroelementy oraz szczepy bakterii rodzaju Azotobacter wiążących azot z powietrza, dzięki czemu zwiększa się zawartość tego pierwiastka w glebie;
  • nawozów wapniowo-magnezowych – zawierają one około 30% CaO i 15% MgO.
Wapnowanie gleby
Autor: GettyImages Wapnowanie gleby: przed rozsianiem nawozu warto wyznaczyć sznurkiem powierzchnię, dla której odliczamy dawkę nawozu. Rozsypujemy ją równomiernie na całej powierzchni. Rozsiany nawóz mieszamy z ziemią grabiami

Jak użyźnić glebę na jesień?

Oczyszczone z pozostałości roślin podłoże warto wzbogacić nawozami organicznymi. Szczególnie przydatny jest obornik, kompost oraz nawozy zielone. Każdorazowo nawóz powinno się przekopać i wymieszać z ziemią. To dobry dodatek służący do użyźniania gleb lekkich (piaszczystych) i rozluźniania gleb ciężkich (gliniastych).

Gleby piaszczyste można wzbogacić nie tylko nawozami organicznymi, ale także torfem i gliną. Stanowisko powinno być dokładnie przekopane.

Ziemię zostaw w ostrej skibie

Przekopanej ziemi nie należy grabić, lecz zostawić duże, nierozkruszone bryły - fachowcy mówią, że ziemię zostawia się w ostrej skibie. Zimą pod wpływem mrozu i wody ziemia w skibach zacznie się kruszyć na mniejsze grudy i grudki, przybierając pulchną, gruzełkowatą postać. Ma to duże znaczenie zwłaszcza dla zbitych gleb gliniastych.

Nie przegap:

Jesienne prace w ogrodzie - czy wiesz, co trzeba zrobić w ogrodzie przed zimą?

Pytanie 1 z 12
Co robimy z liśćmi opadłymi na trawnik?
Jesienne liście
Jesienne prace w ogrodzie
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają

Materiał Partnerski

Materiał sponsorowany