Spis treści
- Deski na podłogę są zawsze na czasie
- Jaka deska jest najlepsza na podłogę? Rodzaje
- Szukasz idealnego parkietu? Zastanów się nad jodełką
- Rodzaje parkietu w jodełkę
- Zalety jodełki na podłodze
- Deski na winylu. Czy panele można układać w jodełkę?
Współczesne metody wytwarzania elementów drewnianych i drewnopochodnych przeznaczonych na posadzki są w stanie zaspokoić każdą potrzebę i każdy gust. Dawniej kolor i wzór zależały od gatunku drewna. Obecnie w wielu wypadkach ty drzewa można poznać tylko po usłojeniu, a i to często jest trudne, ponieważ producenci barwią je różnymi technikami – i poddają wieloetapowej obróbce, aby uzyskać jak najciekawsze efekty.
Ważną kwestią przy wyborze elementów na posadzkę jest efekt, jaki chce się uzyskać. Ten zaś warto podporządkować wielkości pomieszczenia, stylowi i aranżacji wnętrza. Główne kwestie, które należy rozważyć, to czy posadzka ma grać główną rolę, a może będzie podkreślającym albo neutralnym tłem dla mebli i dekoracji. Na wybór wpływ ma też oczywiście moda. Aktualnie najczęściej wybierane są elementy, które można układać w jodełkę (albo mające taki wzór) oraz długie deski.
Deski na podłogę są zawsze na czasie
To największe elementy podłogowe. Dawniej były z litego drewna, mogły mieć nawet kilka metrów długości, 30-50 mm grubości i szerokość nawet do 400-500 mm (zależnie od grubości i długości pnia, z którego je cięto). Układano je na legarach, przybijając do nich gwoździami, więc musiały mieć odpowiednią sztywność – im grubsza i szersza deska, tym bardziej stabilna i trwała.
Z czasem deski lite traciły na wymiarach, ale nie na znaczeniu – były i nadal są obecne w domach. Układ słojów (różny w każdym elemencie, bo zależny od miejsca w pniu, z którego powstały), naturalna lub podkreślona lakierem bądź olejem kolorystyka, powolny i przyjemny sposób starzenia się oraz nieskomplikowany montaż to ich niewątpliwe atuty. Pasują wszędzie tam, gdzie pojawia się aranżacja nawiązująca do naturalności, sielskości miejsca – w domach z drewna, domach stylizowanych na wiejskie, ale też skandynawskie, na stylowych poddaszach czy podczas renowacji starych budynków, w których stanowiły ważny element aranżacji podkreślający charakter obiektu.
Jaka deska jest najlepsza na podłogę? Rodzaje
Współcześnie produkowane deski podłogowe są cieńsze – mają 15 mm grubości (długość to zwykle 200 mm). O ile w grubej desce około 10 mm drewna można wykorzystać przy szlifowaniach podczas remontu, o tyle w desce o grubości 15-20 mm tylko 5-8 mm.
Deski lite mają wyprofilowane pióra i wpusty na dłuższych brzegach, służące do łączenia ze sobą poszczególnych elementów na długości, oraz poprzeczne nacięcia na spodzie, dzięki którym przylegają do podłoża. Mogą też mieć sięgające do połowy wpustu i wypustu nacięcia wzdłuż i w poprzek. Wtedy są bardzo elastyczne podłużnie, co ma znaczenie przy długich i grubych elementach, które przylegają do podłoża pod własnym ciężarem. Nacięcia takie umożliwiają precyzyjny montaż oraz gwarantują stabilność podłogi w trakcie użytkowania.
Produkowane są również deski warstwowe, które ze względu na budowę oraz wynikające z niej korzyści są obecnie częściej stosowane niż lite. Każda z ich warstw ułożona jest prostopadle do poprzedniej, co nawet w 70% zmniejsza pracę drewna. W ten sposób niwelowane są powstające w nim naprężenia. Deski warstwowe mogą mieć dwie lub trzy warstwy. Wierzchnia warstwa deski dwuwarstwowej (nazwana dekoracyjną lub użytkową) wykonana jest ze szlachetnego drewna, a spodnia – przeciwprężna – może być z tego samego lub innego gatunku o odpowiednich parametrach i właściwościach, na przykład drewna iglastego, liściastego albo sklejki.
Deski takie mają długość od 600 do 2500 mm, szerokość od 100 do 200 mm, a grubość warstwy wierzchniej wynosi od 11 do 15 mm. W przypadku desek trójwarstwowych, nazywanych też panelami, warstwa wierzchnia ma grubość około 3-4 mm i może być wykonana, podobnie jak w przypadku desek dwuwarstwowych, z każdego drewna używanego do produkcji podłóg drewnianych albo laminatu.
Im twardsze drewno będzie warstwą licową, tym podłoga będzie bardziej odporna na wgniecenia i zarysowania. Warstwa środkowa wykonana jest najczęściej z listewek świerkowych lub sosnowych i ma grubość około 9 mm. Z kolei warstwa spodnia powstaje z jednolitej łuszczki świerkowej albo lameli drewnianych. Podobnie jak w przypadku desek dwuwarstwowych warstwy ułożone są prostopadle do siebie.
Głównymi zaletami tych desek jest zminimalizowana reakcja na zmiany temperatury i wilgotności powietrza oraz sposób montażu – bez użycia kleju, na klik. Zarówno dwu-, jak i trójwarstwowe deski drewniane mają powierzchnię wykończoną dwiema lub trzema warstwami oleju albo sześcioma lub ośmioma warstwami lakieru utwardzanego promieniami UV. Zabezpieczone deski są po położeniu gotowe do użytkowania.
Obydwa produkty mogą mieć odwzorowany jeden podłużny wzór deski drewna, z którego pochodzą. Wybierając odpowiedni kierunek ułożenia, możemy wpływać na optyczny odbiór pomieszczenia – sprawiać, że wyda się szersze lub węższe. W bardzo małych wnętrzach deski można ułożyć pod kątem 45° w stosunku do ścian, a wybierając kąt 10°, łatwiej będzie sprawić, by posadzka ładnie łączyła się z tą w sąsiednim pomieszczeniu, tworząc wrażenie otwartej przestrzeni.
Szukasz idealnego parkietu? Zastanów się nad jodełką
Klasyczne deszczułki, które układano w jodełkę, zwykle miały wymiary 70 x 490 x 22 mm. Obecnie produkuje się elementy znacznie szersze (80, 90, 100, 120 i 150 mm) i dłuższe (500, 540, 600, a nawet 900 mm), ale też liczne z nich mogą być cieńsze (na przykład 15, 16 czy 19 mm) niż tradycyjny parkiet.
Takie klepki na wszystkich bokach mają pióra i wpusty, wykonywane są najczęściej z drewna krajowego, ale nie każde nadaje się do ułożenia w jodełkę. Sprawdzą się tu deseczki dębowe, jesionowe, bukowe oraz z drewna egzotycznego, na przykład heban, meranti, merbau, iroko, tek, bambus. Ten ostatni można zastosować w kuchni i łazience, bo jest odporny na wilgoć.
Rodzaje parkietu w jodełkę
W Polsce najpopularniejsze i najpowszechniej stosowane było układanie dębowego i jesionowego parkietu w jodełkę pojedynczą (klasyczną, angielską, znaną również jako wzór herringbone), rzadziej podwójną. W obydwu wersjach każda deska ułożona jest pod kątem 90° do sąsiedniej (pojedynczo lub podwójnie).
Obecnie coraz częściej inwestorzy decydują się na układanie parkietu w jodełkę francuską (chevron) lub węgierską. Deski jodełki francuskiej przycięte są pod kątem 45° i łączone w punkcie, co daje wyjątkowo dynamiczny efekt wizualny. Podłoga z takich elementów jest bardzo wyrazista. Z kolei w jodełce węgierskiej deszczułki ścięte są pod kątem 60°, łączą się na końcach, tworząc łagodniejsze i zaokrąglone „V”.
Wzór jodełki można również układać z lamparkietu, który różni się od parkietu tym, że nie ma pióra i wpustu oraz jest cieńszy. Ma od 8 do 14 mm grubości i wykończoną powierzchnię.
Zalety jodełki na podłodze
Uniwersalność jodełki oraz bardzo duża liczba dostępnych gatunków drewna, różnych wielkości elementów oraz wykończenia ich powierzchni sprawiają, że posadzka komponuje się z wieloma stylami aranżacyjnymi. Zależnie od zastosowanego materiału sprawdzi się zarówno w nowoczesnych, minimalistycznych wnętrzach, jak i w tych typowo klasycznych. Będzie ważnym akcentem dla stylu vintage, retro, art déco, glamour, eklektycznych, a nawet industrialnych.
Poza uniwersalnością jodełka jest też bardzo dekoracyjna. Najpiękniej się prezentuje w pomieszczeniach dużych i wysokich, w otwartych wnętrzach, na dużych powierzchniach podłogi. W takich wnętrzach sprawdzi się ułożenie jodełki od środka pomieszczenia (jodełka klasyczna). Gdy zaś chcemy wpłynąć na optyczny odbiór na przykład niezbyt przestronnego salonu, zacznijmy układanie od narożnika (jodełka ukośna).
Deski na winylu. Czy panele można układać w jodełkę?
Nowoczesne techniki skanowania oryginalnych materiałów i nadrukowywania powstałego obrazu na winyl sprawiają, że panele z tego materiału wiernie odzwierciedlają różne gatunki drewna z zachowaniem rysunku słojów, sęków i charakterystycznej dla niego faktury. Głębia nadrukowanych obrazów oraz delikatnie matowe wykończenie powierzchni wpływają na naturalny wygląd paneli, do złudzenia przypominający posadzki drewniane.
Panele winylowe mają różne wielkości, na przykład 126, 209, 212 mm szerokości, 630, 1380, 1494 mm długości i grubość 2,5-12 mm. Odwzorowywane są na nich różne gatunki drewna, najczęściej dąb, w wielu tonacjach kolorystycznych – od jasnego naturalnego przez miodowy, brązowy, kakaowy aż po beżowy. Barwy te dodatkowo mogą być rozjaśnione, przyciemnione, naśladujące drewno ługowane albo szczotkowane.
Wzór może ukazywać jedną deskę podłogową lub jej wielokrotność, z zachowaniem niezbędnego przesunięcia. Wówczas panele układa się równolegle do siebie. Do jodełki w wersji klasycznej doskonale nadają się zwykłe prostokątne panele. Do francuskiej i węgierskiej produkowane są panele ze ściętymi węższymi bokami pod kątem 45º i 60º. Dostępny jest też specjalny typ deski, która zatrzaskuje się po obu stronach w opracowanym systemie montażu, więc do ułożenia jodełki potrzebny jest tylko jeden rodzaj tego elementu.
Większość paneli ma zamki i systemy mocowania opracowane przez danego producenta, więc ich montaż jest bezklejowy, łatwy i szybki. Można też kupić panele do montażu na klej lub samoprzylepne.
Wybierając panele winylowe, warto zwrócić uwagę na to, jaki podkład należy zastosować albo zdecydować się na modele ze zintegrowanym podkładem. Ponadto są dobrym przewodnikiem ciepła i lepiej niż drewno sprawdzają się na ogrzewaniu podłogowym (chociaż zawsze należy dowiedzieć się, jaką maksymalną temperaturę są w stanie znieść).
Nowoczesne wersje paneli to wyroby wielowarstwowe. W najlepszych powierzchnię chroni twarda, przezroczysta powłoka z poliuretanu, więc są odporne na zaplamienia i ułatwiają czyszczenie podłogi. Pod nią znajduje się warstwa użytkowa, również przezroczysta, która pokrywa warstwę dekoracyjną z nadrukowanym wzorem drewna lub innym. Kolejnymi warstwami, licząc od góry, są zasadnicza warstwa nośna (sztywna lub elastyczna, czasem wzmocniona włóknem szklanym) oraz spodnia warstwa wzmacniająca. Niektóre panele mają jeszcze dodaną warstwę izolacyjnego korka, który wpływa korzystnie na akustykę posadzki.
Panele są odporne na wilgoć, zaplamienia, wysoką temperaturę, blaknięcie, a wytłoczone w nich wzory nie ścierają się. Przy dotyku przypominają temperaturę desek, a dzięki właściwościom rdzenia nie wydają dźwięku stukania lub głuchego echa podczas chodzenia po nich.
Przeczytaj także: Inteligentne i bezdotykowe śmietniki, który otworzysz tylko po zeskanowaniu kodu QR. Sam waży śmieci
