11 pytań o panele drewniane i deski warstwowe. Musisz to wiedzieć przed zakupem
Deski warstwowe (panele drewniane) to dobry pomysł, jeśli marzy ci się podłoga z drewna, ale zniechęca długi czas montażu. Podłoga z paneli drewnianych może wyglądać jak posadzka z dyli, deski parkietowej, parkietu albo mozaiki parkietowej, a przy tym ułożysz ją nawet w jeden dzień.
1. Panele drewniane, deski warstwowe - skąd taka nazwa?
Nazwa panele drewniane wzięła się stąd, że podłogi te przez swoją warstwową budowę przypominają panele laminowane. Ich producenci wolą jednak określenie „deski warstwowe”, ponieważ w całości zbudowane są z drewna (tylko nieliczne mają jedną warstwę z odpornej na odkształcenia płyty drewnopochodnej).
Dzięki warstwowej budowie drewnianych elementów, decydując się na drewno, z którego chcemy mieć podłogę, często możemy zapomnieć o jego gatunkowych, użytkowych niedostatkach – przede wszystkim niewystarczającej stabilności.
Poza tym ułożone z nich posadzki wyglądają jak te z dyli podłogowych, deski parkietowej, parkietu albo mozaiki parkietowej o wzorze rombu.
2. Jak są zbudowane panele drewniane?
Drewniane elementy mogą być wykonane z trzech albo z dwóch warstw różnych gatunków drewna:
- Trójwarstwowe – powszechnie nazywane panelami – mają grubość 10-22 mm i wierzchnią warstwę drewna grubości 3-4 mm.
- Dwuwarstwowe – najczęściej nazywane deskami – są 10- i 14-milimetrowe, ale użytkowa warstwa drewna jest w nich grubsza niż w elementach trójwarstwowych – ma 5-6 mm.
W trójwarstwowych elementach 2 dolne warstwy najczęściej są z drewna iglastego. Ale dostępne są też panele trójwarstwowe z warstwą nośną z płyty drewnopochodnej.
W dwuwarstwowych elementach spodnią część z reguły robi się z drewna liściastego, na przykład dębu albo buku. Warstwa licowa wykonywana jest z kilkudziesięciu gatunków drewna – krajowych i egzotycznych, które z reguły dodatkowo są oznaczone różnymi klasami określającymi barwę i usłojenie.
3. Jak układać panele drewniane?
Panele drewniane możesz układać:
- Jako posadzki pływające
Bez kleju można ułożyć panele trójwarstwowe, które mają specjalnie wyprofilowane krawędzie. Sposób ich łączenia jest różnie nazywany przez producentów – najczęściej w nazwie występuje „Clic”.
- Przyklejenie paneli do podkładu
Użycie kleju jest niezbędne podczas układania desek dwuwarstwowych. Jednak ten sposób montażu można zastosować także do trójwarstwowych. Jest on zalecany wtedy, gdy posadzka ma być ułożona na ogrzewanym podłożu.
- Na legarach
W ten sposób mogą być mocowane tylko najgrubsze panele – 22-milimetrowe. Można je przybijać lub przyklejać do legarów albo zastosować jednocześnie obie te metody.
4. Czym są zabezpieczane panele drewniane?
Najczęściej jest to olej albo pięć do siedmiu warstw lakieru. Zarówno olej, jak i lakier może być bezbarwny albo zawierać pigmenty zmnieniające barwę drewna.
Producenci oferują też panele niezabezpieczone, ale trudno je znaleźć w sklepach. Chcąc je kupić, z reguły trzeba zamawiać bezpośrednio u producenta. Jednak decydując się na zabezpieczanie posadzki w domu, wydłużymy czas prac.
Poza tym lakier nanoszony przez parkieciarzy w warunkach domowych jest mniej odporny na uszkodzenia niż nanoszony fabrycznie. W fabryce wszystkie warstwy – gruntująca, szpachla akrylowa, trzy warstwy akrylowego lakieru podkładowego i dwie warstwy lakieru nawierzchniowego ceramicznego – utwardzane są promieniami UV.
5. Jaka gwarancja jest udzielana na panele drewniane?
Producenci desek warstwowych udzielają na nie gwarancji od 5 do 25 (Finishparkiet), 30 (Baltic Wood, Tarkett), a nawet 35 lat (Barlinek). Jednak zakresy gwarancji znacznie się różnią.
Przykładowo Witex i Tarkett udzielają jej na zużycie warstwy użytkowej, natomiast Baltic Wood i Barlinek na estetykę wykonania elementów posadzki i trwałość konstrukcji, nie na trwałość lakieru, który można poddać renowacji. Tak więc gwarantowane jest to, że prawidłowo użytkowana deska się nie rozwarstwi, nie popęka i nie rozszczelni.
Barlinek wydłuża gwarancję na kolejne pięć lat, pod warunkiem zamontowania posadzki przez autoryzowanego montażystę firmy i posiadania faktury zakupu deski oraz protokołu z wykonania posadzki wystawionego przez montażystę i podpisanym przez klienta.
6. Jakie panele drewniane wybrać – grubsze czy cieńsze?
Z reguły na grubsze panele udzielana jest dłuższa gwarancja. Jednak nie zawsze im grubsze panele, tym lepsze. Jeśli mają być układane na ogrzewaniu podłogowym, warto zdecydować się na cieńsze, bo w mniejszym stopniu ograniczą przenikanie ciepła.
Istotna jest też grubość warstwy użytkowej - im grubsza, tym lepiej. Warstwa użytkowa może mieć najmniej 3, a najwięcej 6 mm. Jednak waga tej różnicy w znacznym stopniu zależy od sposobu zabezpieczenia paneli. Ma większe znaczenie, gdy decydujemy się na panele olejowane, niż wtedy, gdy wybieramy panele zabezpieczone 7 warstwami twardego lakieru.
Powszechna opinia, że grubsza warstwa użytkowa daje możliwość przeprowadzenia większej liczby renowacji, jest właściwie prawdziwa, ale przy jednym cyklinowaniu renowacyjnym usuwana jest minimalna warstwa – 0,25 mm, czyli w przypadku paneli lakierowanych będzie to sam lakier.
7. Jakie panele do przedpokoju lub gdy po domu biega pies?
Do pomieszczeń intensywnie eksploatowanych najlepiej wybrać panele zabezpieczone kilkoma warstwami lakieru nanoszonego w fabryce i utwardzanego promieniami UV. Będą odporniejsze na uszkodzenia niż panele olejowane czy posadzka lakierowana po ułożeniu.
Ponadto warstwa użytkowa paneli powinna być wykonana z twardszych gatunków drewna, na przykład dąb, jesion, grab. Twardość drewna mierzona jest tak zwaną metodą Brinella – w drewno wciska się stalową kulkę o średnicy 10 mm, a potem mierzy średnicę otrzymanego wcisku. Im mniejsza jest średnica lub głębokość wcisku, tym większa jest twardość drewna Wyniki podawane są w skali Brinella (BHN) określającej średnią twardość dla danego gatunku.
Polecany artykuł:
8. Czy panele drewniane sprawdzą się w łazience?
Wilgoć dobrze zniosą tylko panele, których wszystkie warstwy są wykonane z gatunków odpornych na wilgoć. Tak więc nie wystarczy, gdy warstwą użytkową jest tek czy iroko. Równie istotne jest to, by warstwa nośna nie była zrobiona z niestabilnego drewna, na przykład buku.
Najlepiej wybrać panele, które na opakowaniu mają informację, że są przeznaczone do pomieszczeń szczególnie narażonych na wilgoć.
9. Czy panele drewniane można ułożyć na ogrzewanym podkładzie?
Choć krzyżowo ułożone warstwy drewna znacznie ograniczają jego pracę, nawet o 70%, nie wszystkie panele można ułożyć na ogrzewanym podkładzie. Duże wahania temperatury najlepiej zniosą gatunki drewna mające niski współczynnik skurczu i rozkurczu oraz długi czas osiągania równowagi higroskopijnej, na przykład: akacja, dąb, doussie, jatoba, iroko, merbau, tek. Należy zrezygnować z paneli z buku.
Oprócz gatunków drewna, z których zbudowane są panele, istotny jest klej łączący warstwy. Może się okazać, że panele wykonane są w całości z drewna zalecanego na ogrzewanie podłogowe, ale do połączenia warstw został użyty klej, który nie sprosta wahaniom temperatury, i drewniane elementy się rozwarstwią.
Najprostszym rozwiązaniem jest wybranie paneli, których producent zadeklarował, że mogą być stosowane na ogrzewaniu podłogowym.
10. Jakie panele drewniane wybrać do mocno nasłonecznionego pokoju?
Są gatunki drewna, które pod wpływem promieni UV zmieniają kolor. Przykładowo wiśnia i sosna stają się znacznie bardziej czerwone, a merbau szary.
Jeśli szukamy paneli do nasłonecznionego pokoju, zrezygnujmy z tych z wierzchnią warstwą drewna wrażliwego na słońce i zabezpieczonych olejem. Wybierzmy te pokryte lakierem chroniącym przed promieniami UV (producent informuje o tym na opakowaniu albo w katalogu).
11. Czy panele drewniane mogą być zabezpieczone przed bakteriami?
Są panele, które chronią przed bakteriami i grzybami. Jest to możliwe dzięki nanocząsteczkom zawartym w lakierze, które niszczą drobnoustroje, oddziałując na nie elektrycznymi nanoładunkami. Poza tym lakier dbający o higienę posadzki jest zalecany dla alergików.
