W naszych warunkach klimatycznych pospolicie występują dwa gatunki jesionu: najczęściej spotykany jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) oraz jesion pensylwański (Fraxinus pennsylvanica). Obok nich bardzo często także uprawiany jest w naszym kraju i spotykany w parkach jesion mannowy (Fraxinus ornus).
Czym wyróżniają się jesiony?
- Jesion wyniosły jest osiągającym spore rozmiary, szybko rosnącym, długowiecznym drzewem (żyje do 250 lat) o cylindrycznej, wysoko na pniu tworzącej się koronie. Konary wznoszą się pod ostrym kątem, pień jest smukły, prosty i pokryty ciemnoszarą, matową korowiną. Dorasta do ponad 40 m wysokości i należy do najwyższych drzew występujących w naszym kraju. Liście jesionu wyniosłego są złożone - jeden liść tworzy od 7 do 11 par listków (o długości ok. 6 cm i szerokości 3 cm) ułożonych naprzeciwlegle i listek szczytowy – jest to tzw. liść nieparzystopierzasty. Charakterystyczne są też owoce – jednonasienne, podłużne, zebrane w grona, spłaszczone orzeszki ze skrzydełkiem umożliwiającym rozsiewanie przez wiatr. Wprawni obserwatorzy zauważą także inną charakterystyczną cechę jesionu wyniosłego – czarne zabarwienie pąków.
- Jesion pensylwański, także bardzo często spotykany w Polsce, to szybko rosnące, duże drzewo (dorasta do 20 m wysokości) o okrągłej koronie, nisko rozwidlonej i z wiszącymi dolnymi gałęziami. Jego liście również są złożone, długości do 20-30 cm, a jesienią wcześnie przebarwiają się intensywnie na żółto i opadają. Jest to odporny i mało wymagający gatunek, który często sadzony jest przy drogach i w parkach.
Drzewa liściaste do ogrodu. Polecamy najładniejsze gatunki drzew >>>
Jakie warunki lubi jesion?
Jesion toleruje różne gleby, ale najlepiej rośnie w miejscach żyznych i wilgotnych, na stanowiskach słonecznych lub półcienistych (młode nasadzenia wolą półcień lub cień, starsze są światłożądne). Jesiony są także odporne na wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia powietrza, przez co głównie sadzi się je w zieleni publicznej - przy ulicach oraz w parkach. Przez swoje znaczne rozmiary i często dość ekspansywny wzrost rzadko sadzone są w ogrodach. Na szczęście dla właścicieli ogrodów, w sprzedaży można znaleźć wiele atrakcyjnych, często nie osiągających dużych rozmiarów odmian wspomnianych wyżej gatunków jesionów.
Ciekawe odmiany jesionów do ogrodów przydomowych
W sprzedaży znajdziemy przede wszystkim liczne i ciekawe, ozdobne z liści lub oryginalnego pokroju odmiany jesionu wyniosłego, jesionu pensylwańskiego i jesionu mannowego. Warto zwrócić uwagę np. na odmiany o karłowym lub powolnym wzroście, które nie osiągają dużych rozmiarów.
Warto wspomnieć tu o takich odmianach jesionu wyniosłego, jak:
- jesion wyniosły 'Nana' - małe drzewo o gęstej i zaokrąglonej, geometrycznej koronie, które zwykle oferowane jest w formie piennej. Docelowo osiąga około 4 m wys. i około 2,5-4,5 m szerokości. Liście są złożone, zielone. Preferuje stanowisko słoneczne lub półcieniste, jest tolerancyjny, co do gleby, ale najlepiej czuje się na glebach żyznych i wilgotnych. Stosowany jest głównie w nasadzeniach miejskich, ale z powodzeniem może także stanowić pojedynczy akcent ozdobny w małych ogrodach.
Drzewa na pniu - jak powstają. Najpopularniejsze odmiany drzew szczepionych na pniu >>>
- jesion wyniosły 'Pendula' – ciekawy płaczący pokrój korony – gałęzie początkowo rosną poziomo, z czasem parasolowato zwisają ku ziemi; dorasta do 10 m wysokości i 8 m szerokości; lubi stanowiska słoneczne i półcieniste; nie ma specjalnych wymagań, ale lepiej rośnie na glebach żyznych i wilgotnych. Dobrze będzie prezentował w ogrodach na większej przestrzeni trawnika lub nad stawem.
Drzewa płaczące do ogrodu. Ciekawe odmiany drzew o zwisającym pokroju >>>
Ciekawe są także inne odmiany jesionu wyniosłego o ciekawych barwach lub kształtach liści, np. 'Allgold', 'Aurea', 'Argenteovariegata', 'Variegata' czy 'Diversifolia'.
Na uwagę zasługują z pewnością także ciekawe odmiany jesionu pensylwańskiego, o atrakcyjnym zabarwieniu liści. Jednym z najbardziej atrakcyjnych jest jesion pensylwański 'Aucubifolia'. Jest to szybko rosnące drzewo, o niezwykłym, atrakcyjnym zabarwieniu liści - są one błyszczące, jasnozielone, z licznymi żółtymi plamami lub czasem całe żółte (podobnie, jak liście zimozielonego krzewu - aukuby japońskiej), bardzo dekoracyjne, latem zielenieją. Zwykle dorasta do 10-20 m wysokości, ale często oferowany jest w formie szczepionej na pniu.
Niezwykle ciekawym i atrakcyjnym jesionem, który warto posadzić w ogrodzie jest dorastający do około 3-4 m wysokości jesion mannowy 'Meczek'. Zwraca uwagę przede wszystkim stożkowatymi, delikatnymi, puszystymi kwiatostanami, złożonymi z licznych, drobnych, białych kwiatów o nitkowatych płatkach. Dekoracyjna jest także korona drzewa - u starszych okazów niemal idealnie kulista, zwarta i silnie zagęszczona, przez co uważana za jedną najładniejszych odmian jesionu.
Przeczytaj też:
