Czy płytki można położyć na parkiet, podłogę z desek, strop drewniany? Tak ułożysz ceramikę na trudnych podłożach
Stary parkiet, ślepa podłoga z desek czy strop wykończony płytami drewnopochodnymi to tak zwane podłoża trudne. Jak wykończyć je płytkami ceramicznymi i jakich materiałów do tego użyć?
Autor: Monika Filipiuk-Obałek
Modne geometryczne "rozpikselowane" płytki rozdziela pas drewnianej podłogi. Płytki Ape – Cermag. Projekt: Magdalena i Marcin Konopka / Ministerstwo Spraw we Wnętrzach
Spis treści
- Stabilne a niestabilne (krytyczne) podłoże do ułożenia płytek
- Systemy wykańczania trudnych podłoży przed położeniem płytek
- Płytki na stropie drewnianym
- Płytki na poszyciu ścian szkieletowych
- Płytki na starym parkiecie
Stabilne a niestabilne (krytyczne) podłoże do ułożenia płytek
Płytki ceramiczne zwykle trafiają na stabilne, mineralne podłoża, takie jak jastrych, wylewki samopoziomujące, wyrównane tynkiem mury i betonowe płaszczyzny. Z podłożami z drewna lub wyrobów drewnopochodnych mamy do czynienia w nowych domach szkieletowych, domach z bali i w budynkach, w których poddasze od niższych kondygnacji oddziela strop drewniany. Tu poszycie podłóg jest często wykonywane z desek lub płyt OSB. W salonach, sypialniach lub korytarzach można na nich bez problemu ułożyć parkiet z drewna, paneli drewnopochodnych, wykładzinę, ale co z kuchniami i łazienkami, w których większość z nas pewnie wolałaby mieć pod nogami ceramikę?
Przeczytaj też:
Systemy wykańczania trudnych podłoży przed położeniem płytek
Na szczęście producenci chemii do mocowania i spoinowania płytek opracowali kompletne systemy do wykańczania takich podłoży, określanych jako krytyczne, i przygotowali zestaw zasad, którymi powinni się kierować w tych przypadkach glazurnicy.
Płytki na stropie drewnianym
Strop drewniany, którego trzonem konstrukcyjnym są równolegle rozmieszczone belki, ma od góry zamontowany podkład podłogowy wykonany w formie deskowania lub poszycia z płyt drewnopochodnych o grubości 2,5 cm. Jeśli chcemy zastosować na nim płytki ceramiczne lub kamienne, mamy do wyboru trzy drogi.
- Pierwsza polega na wykonaniu wylewki na stropie, co dodatkowo go usztywni i poprawi właściwości akustyczne, ale też znacznie dociąży, gdyż waży ona minimum 100 kg/m kw. Może to być problemem w starych domach, kiedy nie wiemy, jaka jest rzeczywista nośność stropu. Wówczas pozostaje wezwać specjalistę, na przykład konstruktora budowlanego, by sporządził ekspertyzę i zdecydował, czy strop wytrzyma dodatkowy ciężar, czy trzeba go przedtem wzmocnić, czy też lepiej w ogóle porzucić pomysł wylewki. Zakładając, że koncepcja taka wchodzi w rachubę, najpierw strop trzeba zaizolować folią hydroizolacyjną. Na niej można ułożyć wylewkę grubości co najmniej 5 cm, pod warunkiem że będzie wysoce elastyczna. Zwykła może bowiem popękać w rezultacie silnych naprężeń, jakie zachodzą w stropach drewnianych. Tak grubą wylewkę powinno się zazbroić stalową siatką. Dobrze, żeby wylewka była szybkoschnąca, bo wtedy krótszy będzie kontakt drewna z wodą zarobową, potrzebną do wyrobienia masy.
- Drugi pomysł to wykonanie na stropowej podłodze suchego jastrychu, czyli podkładu z płyt gipsowych. Obciążenie będzie takie samo lub nawet większe, ale za to unikniemy problematycznych mokrych robót. Płyty układa się bowiem swobodnie na warstwie podsypki wyrównującej z kruszywa mineralnego. Skręca się je i ewentualnie skleja ich krawędzie. Po zagruntowaniu taka podłoga jest gotowa na płytki. W obu omówionych przykładach do klejenia płytek trzeba zastosować klej mineralny o wysokiej elastyczności – klasy C2S2, żywiczny – klasy R2, bądź dyspersyjny – klasy D2, oraz elastyczną fugę mineralną klasy CG2WA lub reaktywną klasy RG1 lub RG2. Klej żywiczny, choć nie daje możliwości niwelowania drobnych nierówności podłoża, tworzy bardzo elastyczną spoinę, odporną nawet na znaczne odkształcenia.
Zaletą obu wymienionych metod jest możliwość wykonania w podłodze instalacji grzewczej wodnej lub elektrycznej – pod warunkiem że podkład z zaprawy będzie miał grubość wymaganą przez dostawcę podłogówki, a w przypadku suchego jastrychu użyjemy systemu płyt dostosowanego do przeprowadzenia w ich warstwie takiej instalacji.
- Trzecia metoda przewiduje wykorzystanie mat kompensacyjnych (szczegółowo omawialiśmy ten materiał w "Muratorze" 9/2022) i jest możliwa wtedy, gdy poszycie stropu jest sztywne i niepodatne na klawiszowanie. Najlepiej zbudować je z dwóch warstw płyt drewnopochodnych MFP lub OSB. Dolna powinna mieć grubość 22 mm, a górna, układana na mijankę w stosunku do dolnej – 18 mm. Maty kompensacyjne pozwolą ograniczyć przenoszenie naprężeń powstających w podłożu na sztywną okładzinę, jaką utworzą płytki. Mata w postaci włókniny jest wtapiana w warstwę płynnej folii lub elastycznego kleju do płytek. Pasy układa się na zakład – około 10 cm. Zakłady łączy się systemowym klejem lub, jeśli producent nie wskazuje konkretnego produktu, klejem typu MS polimer. Matę wygładza się na koniec kielnią lub pacą o zaokrąglonych rogach, żeby usunąć spod niej pęcherze powietrza. W naroża wkleja się uszczelniającą taśmę oferowaną przez producenta danej maty. Można także zastosować maty z tworzywa sztucznego mające wytłoczenia i połączone z włókniną. Układa się je podobnie, czyli wytłoczeniami do góry.
Maty z PCW mocuje się w odwrotny sposób. Wytłoczenia są kierowane do dołu, z wierzchu ma się znajdować połączona z matą siatka. Maty początkowo niczym się nie przytwierdza. Sklei się ona z podłożem po zaszpachlowaniu jej z góry klejem do płytek, bo ten przedostanie się przez naszykowane otwory i złączy punktowo z podłożem. Później nanosi się drugą, grubszą warstwę kleju, która stworzy dobry podkład pod kafelki. Te będzie można mocować dopiero po 24 godzinach za pomocą kleju elastycznego. Do spoinowania potrzebna będzie natomiast elastyczna fuga. Przed klejeniem płytek, jak zawsze w pomieszczeniach mokrych, powinno się najpierw wykonać hydroizolację z płynnej folii. Maty kompensacyjne można zastąpić specjalnymi płytami odcinającymi. To płyty wytwarzane z włókien poliestrowych i żywicy syntetycznej, sprasowane pod ciśnieniem i połączone z flizeliną. Mają grubość 7, 9 lub 12 mm. Płyty mocuje się do podłoża na klej do płytek i pozostawia między nimi a ścianami odstęp szerokości 15 mm.
Płytki na poszyciu ścian szkieletowych
W domach szkieletowych często używa się płyt drewnopochodnych OSB lub MFP do obudowy konstrukcji nośnej. Podłoże takie znajdzie się zatem także na ścianach w łazience. Można tu zastosować dodatkową okładzinę, tym razem z płyt gipsowych lub cementowo-włóknowych, ale możliwe jest też klejenie kafli bezpośrednio. Trzeba najpierw ściany zaizolować płynną folią nanoszoną jednowarstwowo wałkiem lub pędzlem.
Można dodatkowo użyć maty uszczelniająco-kompensacyjnej, wtopionej w elastyczny klej nanoszony na płyty, które dzień wcześniej pomalowano gruntem sczepnym. Wtedy płynna folia nie będzie konieczna. Większe bezpieczeństwo zapewni wtopienie takiej maty w warstwę płynnej folii.
Na tak przygotowanych płaszczyznach można układać płytki przy użyciu kleju C2S1 lub C2S2 bądź dyspersyjnego kleju klasy D1. Masę klejącą powinno się nanosić i na podłoże, i na spód każdej z płytek.
W miejscu styku okładziny ściennej z podłogą lub w innych narożnikach należy zrobić spoinę elastyczną z silikonu sanitarnego. Resztę spoin wykonujemy z fugi mineralnej klasy CG2WA.
Płynna folia to polimerowa masa uszczelniająca zapakowana w wiaderko, gotowa do nanoszenia po krótkim wymieszaniu. Tworzy szczelną, a przy tym elastyczną powłokę, która będzie odporna na drobne odkształcenia podłoża – nie pęknie w ich rezultacie. Można więc mówić o bardzo dużej trwałości tak wykonanej hydroizolacji. Folia może być stosowana na wszelkie typy podłoży spotykanych w łazienkach, w tym również na ogrzewane.
Wraz z folią trzeba kupić taśmę i kołnierze uszczelniające oraz preparat do wstępnego zagruntowania podłoża. Produkty te powinny być jednej firmy, tak aby były ze sobą w pełni kompatybilne. Najlepiej gdy klej do płytek i masa spoinująca również pochodzą z oferty tego samego producenta.
Płytki na starym parkiecie
To przypadek nieobcy w starych domach przeznaczonych do remontu i dotyczy przeważnie posadzek z klepek, mozaiki lub desek. Inwestorów kusi czasem, żeby stare, sfatygowane drewno ukryć pod ładnymi płytkami. Bo zrywanie dotychczasowej podłogi to spory problem, zwłaszcza że mogą się pod nią znaleźć różne niespodzianki, jak choćby stosowany jako lepiszcze subit – trudny do usunięcia, a przy tym toksyczny.
Jeśli posadzka dobrze się trzyma, nie widzimy jej ugięć (które mogą występować w przypadku podłóg na legarach), a jej elementy tworzą w miarę równą płaszczyznę, płytki możemy do niej przymocować bez robienia żadnej warstwy pośredniej, nie licząc gruntu i kleju.
Wówczas trzeba najpierw przeszlifować posadzkę, aby zniwelować drobne uskoki między klepkami lub deskami. Po oczyszczeniu z pyłu należy ją zagruntować. Polecany jest do tego grunt sczepny, czyli zawierający w składzie drobne kruszywo. Dzięki niemu podłoże nabierze nieco szorstkości, co poprawi przyczepność kleju. Jeżeli stwierdzimy, że między elementami posadzki występują duże przerwy, trzeba je najpierw wypełnić specjalną szpachlówką do drewna lub uszczelniaczem polimerowym. Można też zastosować na całej powierzchni cementową masę szpachlową wymieszaną z żywicą syntetyczną.
Niektórzy dostawcy systemów do mocowania płytek zalecają też, żeby najpierw zrobić na zagruntowanym podłożu wylewkę samopoziomującą, z masy o wysokiej elastyczności i zbrojonej mikrowłóknami, a następnie wtopić w nią siatkę zbrojącą z włókna szklanego, identyczną z tą stosowaną w systemach ociepleń ETICS. Łączna grubość takiej warstwy nie powinna przekroczyć 1 cm.
Jeżeli płytki układamy w pomieszczeniu wilgotnym, nie wolno zapomnieć o hydroizolacji z płynnej folii. Po takich przygotowaniach można mocować płytki, używając do tego kleju klasy C2S1, C2S2, D2 lub kleju reaktywnego R2.
Klej nanosi się pacą zębatą na podłogę i na spód każdej z płytek (metoda kontaktowa). Na drugi dzień płytki można fugować.
Przeczytaj też:
Autor: Monika Filipiuk-Obałek
Modne geometryczne "rozpikselowane" płytki rozdziela pas drewnianej podłogi. Płytki Ape – Cermag. Projekt: Magdalena i Marcin Konopka / Ministerstwo Spraw we Wnętrzach
