Schody kręcone. Atrakcyjna konstrukcja schodów polecana także tam, gdzie jest mało miejsca
Schody kręcone nazywane też spiralnymi mają dwie zalety. To konstrukcja schodów, która zajmuje bardzo mało miejsca. Mogą być one niezwykle atrakcyjnie zbudowane i wykończone.
Schody kręcone (schodu spiralne, schody kręte) to czasem jedyne rozsądne rozwiązanie wejścia na poddasze. Są często zaprojektowane w małych, kompaktowych domach. Buduje się je także w czasie remontów starych domów połączonych z adaptacją poddasza na cele mieszkalne. Często wtedy jest problem ze znalezieniem miejsca na schody. Dlaczego projektanci sięgają wtedy po schody kręcone? Ponieważ buduje się je na planie koła. Ich zaletą jest to, że bieg jest bardzo zwarty, cały czas lekko zakręca i stopniowo unosi się. Po przeciwnej względem pierwszego stopnia stronie biegu jest on już na tyle wysoko, że pod schodami można ustawić fotel albo komodę.
Schody kręcone mogą pełnić niezwykłą dekorację wnętrza. To rzadko stosowana konstrukcja, inna niż pozostałe, więc już z tego powodu wzbudza zainteresowanie. Schody w kształcie spirali mogą być nietuzinkowo wykończone z wykorzystaniem drewna, stali, szkła i innych materiałów.
Ważny jest też rozmiar schodów. Gdy trzeba oszczędzać miejsce, można zbudować takie o średnicy 2 m. Gdy nie musimy się ograniczać przestrzenią, mogą mieć średnicę ponad 3 m i być bardzo reprezentacyjne. Przy wielkich rozmiarach schodów kręconych stopnie będą bardzo wygodne. W środku biegu może być nawet dusza, czyli pustka.
Schody kręcone można kupić jako modułowe, lecz wtedy nie będą miały wielkich wymiarów, a sposób ich wykończenia będzie ograniczony. Najczęściej zamawia się je indywidualnie (z dowolnym wykończeniem), lecz nie każdy producent schodów ma je w swojej ofercie.
Autor: Trąbczyński
Spiralne schody policzkowe zostały wykonane z drewna merbau i dębiny. Wewnętrzna belka policzkowa jest skręcona w spiralę
Schody kręcone: układ konstrukcyjny
Najczęściej wznosi się je wokół centralnie ustawionego słupa, który jest przytwierdzony do posadzki na parterze i za pośrednictwem podestu do stropu na piętrze. Słup najczęściej jest wykonywany ze stali, rzadziej z drewna lub żelbetu. W miejscu posadowienia słupa powinna być przygotowana wcześniej stopa fundamentowa. Na słupie są koncentrycznie przytwierdzone kolejne stopnice o kształcie wycinka koła. Zwykle mają one postać stalowego wspornika utwierdzonego w słupie, na którym mocuje się drewniane trepy. Każda stopnica jest przesunięta na osi słupa o kilkadziesiąt stopni. Stopnice zachodzą na siebie - patrząc z góry, wyższa stopnica zakrywa krawędź niżej). Na piętrze wchodzi się na podest, który ma kształt wycinka koła. W najbardziej regularnych rozwiązaniach jest to 1/4 koła.
Przeczytaj także:
Schody kręcone: balustrada
Ponieważ stopnie schodów mają jeden punkt mocowania – na słupie – w schodach kręconych ważna jest mocna balustrada. Pełni ona funkcję nośną, stabilizującą i usztywniającą konstrukcję. Jest ona mocowana do stopni i stropu. Czasem może spinać ze sobą kilka stopni, co sprzyja wzmocnieniu konstrukcji.
Balustrada decyduje w dużym stopniu o wyrazie schodów kręconych. Może być minimalistyczna - złożona z kilku linek stalowych rozpiętych miedzy słupkami albo prostych tralek drewnianych zamocowanych w stopnicach. W schodach kręconych można zainstalować też balustrady z giętych tafli szkła albo wykonane przez kowala z żelaza kutego we wzór roślinny według indywidualnego projektu.
Schody kręcone: bieg po kole
Schody kręcone mają zwykle bieg, który wykonuje pełny obrót wokół słupa. Na podest na poddaszu wchodzi się dokładnie nad miejscem, w którym wchodzi się na pierwszy stopień na parterze. Przy niższych konstrukcjach, np. wiodących na antresolę, bieg zatacza fragment koła.
Schody kręcone: jaki otwór w stropie
Najładniej taki typ schodów prezentuje się, jeśli będzie wpisany w koło, zatem otwór w stropie powinien mieć kształt koła, wewnątrz którego pozostawiono fragment stropu stanowiący podest schodów. Otwór powinien mieć średnicę o kilkanaście centymetrów większą niż wymiar schodów. Można je także ustawić w otworze o kształcie półokręgu, kwadratu, a nawet prostokąta. W kwadratowym otworze bieg schodów będzie tworzył łuk w pewnej odległości od narożnika.
Przeczytaj także:
Schody kręcone: gdzie je postawić
Schody kręcone na planie koła można zbudować w dowolnym miejscu, jeśli tylko mamy go dość. W przestronnej strefie dziennej mogą być wyeksponowane na tle długiej prostej ściany. W takim wypadku można zastosować nietuzinkowe rozwiązania dekoracyjne, żeby podkreślić unikatowość schodów. Trzeba to jednak robić z rozwagą, żeby nie przytłoczyły wnętrza. Schody kręcone będą dobrze wyglądać w półokrągłej klatce schodowej w kształcie na przykład półokręgu. Gdy nie ma miejsca, najczęściej ustawia się je w narożniku pomieszczenia.
Schody kręcone: inne konstrukcje
Schody w kształcie spirali mogą być wykonane z wykorzystaniem innych rozwiązań konstrukcyjnych. Niektóre z nich są niezwykle atrakcyjne, trudne do wykonania i drogie. Schody kręcone mogą mieć konstrukcję policzkową, to znaczy kolejne stopnice są umieszczone między dwiema belkami nośnymi wygiętymi łukowo. Zewnętrzna wyznacza okrąg, a wewnętrzna musi być zakręcona jak świder, żeby można było przymocować do niej kolejne stopnice. Zakręcony bieg można też stworzyć z żelbetu, zarówno układanego na budowie, jak i z prefabrykatów.
Przeczytaj także:
Schody kręcone: wygoda wchodzenia
Idąc po schodach spiralnych, pokonujemy ostro wysokość schodów. Warto wiedzieć, że dobrze zaplanowane schody kręcone mają stopnie o wysokości 17-18 cm. Jeśli będzie ona większa, schody będą strome i niewygodne. Ważna jest także szerokość stopni, żeby można było bezpiecznie stawiać na nich stopy. Powinna wynosić ona co najmniej 25 cm. Ponieważ w schodach spiralnych stopnice mają, upraszczając, kształt trójkąta, szerokość 25 cm powinny one osiągnąć w odległości nie mniejszej niż 40 cm od centralnego słupa. Ten warunek może być trudny do spełnienia, gdy schody kręcone mają niedużą średnicę. Dlatego trzeba pamiętać, że zbyt wąskie schody kręcone nie będą komfortowe.
