Schody drewniane - rodzaje, budowa i montaż schodów drewnianych
Schody drewniane najlepiej montować przed wykończeniem podłóg i wniesieniem mebli. Radzimy, jak zrobić schody drewniane, jaką mogą mieć konstrukcję. Schody drewniane to najlepsze rozwiązanie na poddasze. Jak wygląda budowa schodów wewnętrznych drewnianych: poradnik.
Jeżeli projekt budowlany przewiduje schody betonowe, zastąpienie ich drewnianymi nie sprawi problemu. Rzadziej architekt proponuje schody drewniane – zazwyczaj wtedy, gdy zaprojektował też drewniany strop. Nierzadko w dokumentacji brak ich dokładnych rysunków. Budowlańcy robią wtedy masywne schody żelbetowe, tak jak w innych domach, nie żałując zbrojenia, aby przypadkiem się nie okazało, że nie mają one niezbędnej nośności. Jasno wynika z tego, że projekt schodów żelbetowych otrzymujemy wraz z projektem domu. Nie musimy ich osobno zamawiać. Chyba że zamierzamy wprowadzić istotne zmiany.
Jeśli zechcemy wstawić schody drewniane trzeba je zaprojektować tak, jak robią to zakłady stolarskie i sporo dużych firm sprzedających schody. Jest z tym trochę zachodu. Należy się udać do firmy z projektem domu, aby uzyskać wstępny kosztorys, lub zaprosić przedstawiciela handlowego na budowę, aby zebrał tam wymiary. Między zamówieniem a dostarczeniem schodów drewnianych minie około miesiąca.
Projekt nie jest potrzebny jedynie, gdy zamawiamy schody drewniane modułowe (są produkowane według standardowego projektu opracowanego przez firmę), które składa się z powtarzalnych elementów. Łatwo je bowiem dopasować do wysokości pomieszczenia.
Spis treści
- Zalety schodów drewnianych
- Schody drewniane wideo
- Jak zrobić schody drewniane
- Drewno na schody wewnętrzne
- Schody drewniane konstrukcja
- Na jakim etapie wykończenia domu montujemy schody drewniane
- Schody drewniane - kupić, zamówić czy zrobić?
- To musisz wiedzieć o schodach drewnianych
- Schody drewniane na poddasze
- Drewniane schody kręte i schody kacze
Zalety schodów drewnianych
- Schody drewniane są lekkie i łatwe do zmontowania.
- Powstają niezależnie od konstrukcji domu.
- Buduje się je na etapie prac wykończeniowych.
- Schody drewniane Można je kupić w sklepie lub u producenta albo zamówić w zakładzie stolarskim wraz z montażem.
- W niektórych marketach budowlanych można znaleźć zestawy do samodzielnego montażu schodów drewnianych w domu.
Schody drewniane wideo
Drewno jest materiałem, z którego da się zrealizować chyba każdy pomysł na schody, od klasycznych modeli po te najbardziej nowoczesne, a nawet ekstrawaganckie. O wyglądzie schodów drewnianych decyduje przede wszystkim ich konstrukcja, ale w każdym wariancie będzie ona lekka, łatwa do wykonania i zawsze bardzo efektownie wyglądająca. Schody drewniane mogą też stać się ważnym elementem aranżacji wnętrza, gdyż można ciekawie zagospodarować miejsce pod nimi - zobacz wideo.
Jak zrobić schody drewniane
Poszczególne elementy schodów drewnianych powstają w zakładach stolarskich lub halach fabrycznych. Podstawą do ich przygotowania jest szczegółowy projekt schodów sporządzony na podstawie projektu domu. Elementy schodów drewnianych gotowych dobiera się tylko do wysokości pomieszczenia, szerokości otworu w stropie i wolnej przestrzeni w klatce schodowej albo salonie.
Zazwyczaj wraz z materiałem zamawia się też usługę montażu schodów. Często jest to wymóg producenta i warunek przyznania gwarancji. Schody drewniane są dowożone na miejsce w kawałkach. Drewno może być surowe lub wykończone. Montaż trwa od kilku godzin do kilku dni – zależnie od tego, jaką formę i jakie gabaryty mają schody.
O ile schodów żelbetowych raczej sami nie wykonamy, to drewniane da się przynajmniej samodzielnie zmontować z elementów zakupionych w sklepie lub zakładzie stolarskim. Wymaga to pewnego doświadczenia i bogato wyposażonego warsztatu. W razie popełnienia błędu można dość prosto wprowadzić poprawki albo w ostateczności zdemontować schody i złożyć je jeszcze raz.
Drewno na schody wewnętrzne
Od rodzaju drewna zależy nie tylko wygląd naszych schodów drewnianych, ale także ich trwałość. Najczęściej stopnie i inne elementy wykonuje się z rodzimych gatunków – jesionu, dębu. Buk nie jest zalecany na schody z racji podatności na odkształcenia. Gatunki drzew iglastych też są stosowane do budowy schodów drewnianych, ale jest to drewno bardziej miękkie (świerk zapewnia lepszą jakość i trwałość stopni niż sosna). Najdroższe są schody oraz okładziny schodów wykonane z egzotycznych gatunków drewna: iroko, merbau, teku, jatoby i tatajuby. Elementy z takiego surowca mają oryginalny wygląd, a także wyjątkowo dużą trwałość.
Wiele firm produkujących schody drewniane odeszło od litego drewna i zastąpiło je elementami fornirowanymi. Powstają z tak zwanych płyt stolarskich (odmiana sklejki) wykańczanych szlachetnym, naturalnym fornirem grubości 2-3 mm. Tak przygotowane stopnie, belki i słupy są mniej podatne na wyginanie, skręcanie oraz innego rodzaju wypaczenia. Niestety, podczas konserwacji takich schodów drewnianych raczej nie wchodzi w grę szlifowanie. Producenci proponują natomiast wymianę forniru, co podobno nie jest skomplikowane. Schody z takiego drewna wcale nie są tańsze od tradycyjnych.
Drewno może być najpiękniejsze, ale jego walory konstrukcyjne zmniejszają się, gdy nie jest odpowiednio suche. Wilgotność takiego surowca na schody drewniane nie powinna przekraczać 8%.
Schody drewniane konstrukcja
Rodzaj konstrukcji wpływa na wygląd schodów drewnianych.
- Schody drewniane policzkowe
Ich trzon tworzą dwie belki policzkowe dające oparcie krawędziom stopni. Belki mają zazwyczaj grubość 6-8 cm. Mogą być proste lub o wygiętej linii. Jeśli schody drewniane mają skomplikowany kształt, konstrukcja policzkowa jest wspomagana przez dodatkowe wsporniki, na przykład słupy.
- Schody drewniane o konstruckji policzkowo-sztycowej
Modyfikację wyżej opisanej konstrukcji stanowią schody policzkowo-sztycowe. Belka policzkowa znajduje się w nich tylko z jednej strony. Od strony bardziej wyeksponowanej zamiast niej jest masywna balustrada schodowa, której poręcz jest gęsto podparta przez tralki. One z kolei znajdują oparcie na krawędziach stopni.
- Schody drewniane wspornikowe
Nazywane są również schodami siodłowymi. Ich stopnie są podtrzymywane w środkowej części przez jedną, dwie lub trzy belki nośne. W prostych schodach jednobiegowych belki są rozpięte między stropem a podłogą. Zazwyczaj jednak ich konstrukcja jest bardziej skomplikowana, zwłaszcza gdy biegów jest kilka. Wówczas konieczne są dodatkowe podpory, na przykład w postaci słupów. Stopnie mogą być też połączone ze ścianą.
- Schody o konstrukcji stalowo-drewnianej
To konstrukcja najbardziej popularna dla schodów gotowych. Ze stali wykonane są części nośne i ewentualnie słupki balustrady, z drewna są stopnie.
- Schody drewniane gotowe (modułowe)
Zamawiane u producenta to często schody drewniane modułowe. Są zestawiane z modułów (stopni połączonych ze wspornikami). Nie mają belek nośnych ani słupów. Moduły łączy się ze sobą śrubami wkręcanymi od spodu. Każdy moduł można podwyższyć lub obniżyć w zakresie około 3 cm. Dzięki temu łatwo dostosować wysokość schodów do wysokości pomieszczenia. Schody drewniane modułowe nie muszą być połączone ze ścianą. Łatwo więc dopasować je do każdego wnętrza.
- Schody drewniane kręte
Trzonem takiej konstrukcji jest pionowy słup, z którym połączone są stopnie. Wzmocnieniem i usztywnieniem schodów krętych jest balustrada, często połączona z giętą belką policzkową.
Autor: Marcin Czechowicz
Schody wspornikowe
Na jakim etapie wykończenia domu montujemy schody drewniane
Schody o konstrukcji betonowej robi się w trakcie budowy domu i tylko wykańcza po jej zakończeniu. Montaż schodów drewnianych przypada na moment, gdy dom został doprowadzony do stanu surowego zamkniętego i ma już dach, okna, podkłady podłogowe, czynny system ogrzewania. Wtedy, w miejscu ustalonym przez projektanta, montuje się konstrukcję schodów i instaluje ich stopnie oraz pozostałe elementy. Posadzkę układa się zazwyczaj przed zbudowaniem schodów, choć nie jest to regułą.
Schody drewniane - kupić, zamówić czy zrobić?
Podstawowe informacje dotyczące schodów zawiera projekt domu.
Z projektu domu odczytamy, gdzie schody będą zlokalizowane, jaki powinny mieć układ, długość, wysokość i szerokość. Dowiemy się również, jaką grubość ma strop, co także jest istotne. Musimy ponadto wiedzieć, jak gruba będzie posadzka łącznie z wszelkimi warstwami mającymi się pod nią znaleźć. Schody drewniane montuje się bowiem często po wykończeniu podłóg.
- Kupujemy gotowe schody drewniane
Dysponując takimi danymi, możemy udać się do sklepu lub firmy sprzedającej schody drewniane i kupić kompletny zestaw gotowy do zmontowania (samodzielnego lub przeprowadzanego przez zatrudnionych fachowców). Pewne modele schodów, na przykład niektóre schody drewnianie kręte, mogą być przywiezione w całości lub w kilku fragmentach. To znacznie skraca czas montażu.
- Zamawiamy schody drewniane u stolarza
Najpopularniejszą opcją jest jednak zamawianie drewnianych schodów u stolarza. Na podstawie projektu i w zgodzie z naszymi sugestiami przygotuje on wszystkie części, przyjedzie na miejsce i złoży je w całość. Część prac możemy zrobić sami. U stolarza zamówimy wtedy jedynie te elementy, które byłyby za trudne do wykonania dla majsterkowicza z amatorskimi narzędziami. Montaż schodów drewnianych i ich wykończenie pozostawimy sobie. Nie brak jednak inwestorów na tyle uzdolnionych, że potrafią zbudować schody samodzielnie od początku do końca.
Sprawdź też:
To musisz wiedzieć o schodach drewnianych
- Schody drewniane są zbudowane ze stopni, z części nośnych, na których stopnie się opierają, oraz z balustrady (niebędącej jednak ich nieodłącznym elementem).
- Schody drewniane mogą być proste, zabiegowe – czyli z zakrętami – lub kręte.
- Mogą mieć spoczniki, czyli podesty rozdzielające je na kilka oddzielnych biegów. Są one przydatne zwłaszcza w miejscu zakrętów.
- Stopnie mają najczęściej długość 1 m. Krótsze niż 80 cm stają się niewygodne i trudno po nich wnosić duże przedmioty.
- Aby zapewnić wygodę, kąt nachylenia schodów nie powinien być większy niż 30°.
- Najwygodniejsze są schody drewniane dwubiegowe ze spocznikiem, o stopniach wysokości około 17 cm.
- Schody drewniane mogą mieć stopnie pełne (stopnice z podstopnicami) lub ażurowe (tylko stopnice, bez podstopnic).
- Schody drewniane można kupić w standardowym zestawie przygotowanym do zmontowania lub zamówić ich wykonanie od podstaw wraz z montażem.
- Schody modułowe i kręte najczęściej nie są w całości z drewna. Część elementów nośnych jest z huty.
Aby schody były wygodne i zapewniały bezpieczeństwo, trzeba pamiętać o właściwych wymiarach stopni. Powinni one mieć wysokość 17-18 cm, głębokość 25-32 cm i szerokość minimum 60 cm. W jednym biegu nie powinno być więcej niż 17 stopni.
Schody drewniane na poddasze
Gdy planujemy adaptację poddasza, musimy zapewnić wygodne wejście do nowych pomieszczeń. Najłatwiej wtedy dobudować schody drewniane, bo schody betonowe wymagają fundamentu. To wymagałoby wówczas rownież zerwania podłogi na parterze. Bieg schodów trzeba też połączyć konstrukcyjnie ze stropem. Jest to trudne, zwłaszcza wtedy, gdy ten wykonano z drewna (strop belkowy).
Sprawdź też:
Natomiast w wariancie budowy schodów drewnianych na poddasze jedyną ingerencją w konstrukcję będzie przygotowanie otworu w stropie. Budowa lub montaż schodów drewnianych oraz ich łączenie z podłogą i stropem nie nastręczają większych trudności. Roboty nie są „inwazyjne”, więc posadzka i ściany nie powinny doznać uszczerbku.
Drewniane schody kręte i schody kacze
Wśród różnych zmian dokonywanych w projektach jedną z najpowszechniejszych jest przenoszenie schodów. Remonty z kolei nierzadko obejmują dostawianie schodów dodatkowych – na przykład prowadzących na nieużytkowane poddasze, które będziemy adaptować na cele mieszkalne. Wtedy spotykamy się z problemem ograniczonego miejsca. Radą są schody drewniane kręte, które choć nie są wygodne, potrzebują niewiele przestrzeni. Najprościej zrobić je z drewna lub łącząc stalową konstrukcję nośną z drewnianymi stopniami. Alternatywą dla schodów kręconych są drewniane schody kacze. Mają one w specjalny sposób wyprofilowane stopnie – z jednej strony węższe, a z drugiej szersze. Montuje się je naprzemiennie. Dzięki takiej budowie mogą być znacznie bardziej strome niż schody tradycyjne.
