Termomodernizacja starych domów – ocieplenie poddasza
W Polsce domy jednorodzinne są bardzo często domami wielopokoleniowymi. Budowano je w czasach, kiedy nie przykładano aż tak dużej wagi do energooszczędności. W związku z tym wiele z nich nie jest odpowiednio ocieplona, co w znacznej mierze wpływa na wysokie koszty ogrzewania i utrudnia utrzymanie odpowiedniego komfortu mieszkańców. Warto więc podjąć się modernizacji budynku, zaczynając od ich właściwego ocieplenia, dzięki czemu ciepło pozostanie tam gdzie powinno - w środku domu, a my zużyjemy mniej energii na jego ogrzewanie.
Pierwszy krok termomodernizacji: audyt
Wszelkiego rodzaju prace termomodernizacyjne najlepiej jest zacząć od przeprowadzenia audytu energetycznego. Pozwoli on m.in. ocenić stan techniczny budynku i określić jakie prace i w jakiej kolejności powinny się odbyć, żeby termomodernizacja była efektywna. Można też posłużyć się uproszczoną analizą, zaproponowaną w programie „Czyste Powietrze” i przyjąć współczynnik U dla przegrody w zależności od okresu budowy (Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 5 października 2017).
Przegroda, przez którą ucieka najwięcej ciepłego powietrza, jest dach. Ciepło tracone na tej drodze to nawet 25-30% ciepła budynku. Zapewnienie właściwej izolacji pozwoli zmniejszyć straty ciepła i zwiększyć komfort cieplny wewnątrz domu.
Ocena stanu technicznego dachu
Modernizacja ocieplenia dachu skośnego dotyczyć może dwóch wariantów. Pierwszym z nich będzie dach skośny bez jakiejkolwiek izolacji, a drugim dach z istniejącą izolacją. Dla uzyskania oczekiwanych korzyści związanych z ociepleniem dachu skośnego konieczna jest odpowiednia ocena stanu faktycznego konstrukcji dachu. Pomocny będzie w tym wspomniany audyt energetyczny. Podejmując prace modernizacyjne starych budynków pamiętajmy, że każdy przypadek wymaga indywidualnego podejścia.
Budynek istniejący bez izolacji dachu
W przypadku domu z dachem bez izolacji, po sprawdzeniu stanu istniejącego pokrycia dachu i jego szczelności, możemy przystąpić do prac termomodernizacyjnych. Zakładając, że poddasze będzie pomieszczeniem użytkowym do prac przystępuje się jak do izolacji dachu nowych budynków. Przed montażem wełny pomiędzy krokwiami konieczne jest sprawdzenie, czy istnieje odpowiednia warstwa wiatroizolacji. Jeżeli dach nie ma takiej warstwy zaleca się zainstalowanie membrany wysokoparoprzepuszczalnej od strony wewnętrznej, owijając nią krokwie i przymocowując ją do nich za pomocą zszywek i drewnianej listwy.
Ważne jest zapewnianie odpowiedniej szczeliny wentylacyjnej, która umożliwi usunięcie ewentualnej wilgoci, która dostanie się do wełny lub jest w konstrukcji dachu. Pamiętać należy o drożności tej szczeliny, tak aby zapewnić wlot i wylot powietrza. Czynności tej nie trzeba wykonywać, kiedy mamy pewność, że zastosowano membranę wysokoparoprzepuszczalną, co jednak w przypadku starych domów jest trudne do stwierdzenia i mało prawdopodobne.
Docinając wełnę z odpowiednim naddatkiem instalujemy ją pomiędzy krokwiami, drugą warstwę wełny mineralnej szklanej nasadzamy na wieszaki lub uchwyty profili montażowych. Warstwy termoizolacji podtrzymywane będą przez profile montażowe do płyt g-k.
Dla odpowiedniego zarządzania wilgocią nie można zapomnieć o zastosowaniu właściwej paroizolacji. Tu świetnie sprawdzi się inteligentna paroizolacja. Zmienny opór dyfuzyjny zimą pozwoli na zatrzymanie przepływu wilgoci z pomieszczeń do konstrukcji, a latem umożliwi wysuszenie przegrody. Można również zastosować paroizolację o stałym oporze dyfuzyjnym, która nie pozwoli przedostać się wilgoci z domu do konstrukcji dachu.
W przypadku nieużytkowanego poddasza zaizolować wystarczy sam strop. Wełnę mineralną szklaną rozkłada się na całej powierzchni stropu, zawracając szczególna uwagę by nie pozostawiać wolnych przestrzeni. W zależności od rodzaju stropu, można przed położeniem izolacji zamocować odpowiednią paroizolację. Chcąc zwiększyć współczynnik przewodzenia ciepła stropu oraz ograniczyć mostki cieplne wełnę można układać dwuwarstwowo w sposób mijankowy.
Budynek istniejący z izolacją dachu
Dla budynku, w którym dach jest wstępnie zaizolowany, i wełna znajduje się już pomiędzy krokwiami, sprawa wymaga bardzo rzetelnego podejścia. Analiza stanu faktycznego pomoże odpowiedzieć na podstawowe pytanie, czy istniejący materiał izolacyjny jest suchy, połać dachu szczelna, szczelina wentylacyjna drożna. Jeżeli nie ma pewności spełnienia powyższych warunków przez przegrodę dachu skośnego najbezpieczniej będzie zdemontować istniejącą izolację, wykonać odpowiednią szczelinę, i podjąć ewentualne prace związane z naprawą pokrycia dachu. Następnie można spokojnie zacząć izolację dachu w dwóch warstwach wełną mineralną szklaną.
Mając pewność, że istniejąca izolacja jest w dobrym stanie, a szczelina wentylacyjna jest drożna, można rozpocząć montaż drugiej warstwy wełny mineralnej szklanej prostopadle do krokwi. Odpowiednią kontrolę wilgoci zapewni oczywiście szczelnie zamontowana, pomiędzy druga warstwą wełny, a płytami g-k paroizolacja. W przypadku jeżeli izolacja od wewnątrz nie jest możliwa lub trudna do zrealizowania, zaleca się izolację od strony zewnętrznej dachu z wykorzystaniem systemu izolacji nakrokwiowej ISOVER Renover. To rozwiązanie oparte jest na specjalnych belkach, których rdzeniem jest wytrzymała mechanicznie wełna mineralna szklana. Belki przymocowywane są do całej długości krokwi od zewnątrz. Przestrzeń pomiędzy belkami wypełnia się wełną mineralną szklaną o grubości dostosowanej do grubości całej belki, tzn. uwzględniającej rdzeń z wełny mineralnej oraz deski. Zaraz po uzupełnieniu izolacji na całej połaci dachu należy zamontować wiatroizolację pamiętając o właściwych zakładach, co pozwoli na zabezpieczenie połaci i izolacji przed czynnikami atmosferycznymi.
Każda izolacja przyczyni się czy to w mniejszym czy większym stopniu do ograniczenia strat ciepła a co za tym idzie kosztów ogrzewania, niezależnie od tego z jakim budynkiem mamy do czynienia. Warto więc podjąć choćby najmniejsze kroki w stronę zwiększenia izolacyjności termicznej przegród, żeby poprawić energooszczędność swojego domu.
Wełna mineralna szklana - idealna do izolacji
Dzięki unikalnej strukturze włókien produkty z wełny szklanej są sprężyste i dokładnie dopasowują się do drewnianego materiału krokwi nie pozostawiając pustych przestrzeni. Co więcej, lekki i sprężysty materiał nie obciąży dodatkowo starej konstrukcji dachu, a wysokie parametry termiczne zagwarantują dobrą izolacyjność termiczną przegród. Parametrem, który mówi nam o tym jak dobrym izolatorem jest dany materiał określa współczynnik przewodzenia ciepła λD. Im niższa jest jego wartość, tym lepiej, ponieważ materiał jest lepszym izolatorem. Opór cieplny RD, związany bezpośrednio z grubością i współczynnikiem przewodzenia ciepła λD materiału, określa zdolność produktu do powstrzymywania strat ciepła. Materiał, jego grubość i lambda, mostki liniowe oraz punktowe wpływają na osiągnięcie najlepszego, czyli najniższego całkowitego współczynnika przenikania ciepła przegrody UC, który jest określany dla poszczególnych przegród w Warunkach Technicznych. Osiągnięcie odpowiedniego UC jest jednym z kryteriów jakie musi spełnić budynek, który bierze udział w większości dofinansowywań czy pożyczek dotyczących termomodernizacji, np. programu „Czyste powietrze”. Dla dachu skośnego wynosi on obecnie UCmax ≤ 0,18 W/m2K, ale już od 31 grudnia 2020 roku będzie to 0,15 W/m2K.
Izolacja dachu skośnego bez błędów
Izolację dachu skośnego zaleca się wykonywać w układzie dwuwarstwowym (pierwsza warstwa pomiędzy krokwiami, druga warstwa pod krokwiami) tak, aby łączna grubość izolacji wynosiła około 30 cm. Niestety większość starych domów albo w ogóle nie ma zaizolowanego dachu, albo jest to izolacja jednowarstwowa. Dwuwarstwowy układ izolacji zminimalizuje wpływ mostków termicznych jakie powstają wzdłuż krokwi uzyskując jednocześnie skuteczniejszą ochronę przed ucieczką ciepła. Wykonując izolację należy pamiętać o docięciu wełny szklanej z odpowiednim naddatkiem ok. 2 cm, co pozwoli jej na dokładne wypełnienie przestrzeni pomiędzy krokwiami.
Rekomendujemy produkty do dachów skośnych niewymagające sznurkowania, które same utrzymują się pomiędzy krokwiami, co pozwala zaoszczędzić czas podczas montażu. Warto dodać, że im niższa lambda materiału, tym mniejszą jego grubość możemy wykorzystać, osiągając takie same parametry cieplne jak w przypadku większej grubości wełny mineralnej przy wyższej lambdzie.
Najczęściej popełnianym błędem jest pominięcie dolnej szczeliny wentylacyjnej, pod warstwą wstępnego krycia np. pełnym dekowaniem, czy membraną, a przed warstwą izolacji. Dla dachów o długości krokwi do 10 mb jej wysokość powinna wynosić ok 3 cm, aby mieć pewność, że nie zostanie ona zablokowana przez wełnę mineralną zaleca się rozpięcie zygzakiem między krokwiami stalowego drutu lub żyłki. Szczelina nie musi być wykonywana jeżeli mamy pewność, że użyta membrana dachowa jest wysokoparoprzepuszczalna.
Jeżeli poddasze będzie pomieszczeniem użytkowym pomiędzy płytami g-k a izolacją należy pamiętać o zastosowaniu paroizolacji, która ma na celu powstrzymanie pary wodnej przed wnikaniem do materiału izolacyjnego i konstrukcji dachu. Brzegi folii paroizolacyjnej powinny nachodzić na siebie z ok. 20 cm zakładem i zostać szczelnie sklejone taśmą.
ISOVER to marka materiałów izolacyjnych wchodząca w skład produktów budowlanych firmy Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Gliwicach, należąca do Grupy Saint-Gobain. ISOVER zapewnia kompleksową ofertę materiałów izolacyjnych z wełny mineralnej, zarówno z włókien szklanych, jak i skalnych.
