Prosumenci z programów (projektów) parasolowych rozliczą fotowoltaikę w systemie upustów. Jak zdobyć dofinansowanie na inwestycje
Uczestnicy gminnych programów parasolowych będą mogli rozliczać się na korzystniejszych zasadach upustów! Zobacz, jak działają programy (projekty) parasolowe i jak zdobyć środki na fotowoltaikę, pompę ciepła lub nowy kocioł.
Jak działa program (projekt) parasolowy i kto może z niego skorzystać? Wiele domów w Polsce jest wyposażonych w stare, wyeksploatowane piece lub kotły. Chcemy przeprowadzić inwestycje unowocześniające nasze domy, np. w fotowoltaikę, rekuperację lub pompę ciepła. Tylko skąd wziąć na to pieniądze! Jednym ze źródeł mogą być programy parasolowe.
W ostatnich latach dużo się dzieje na polu termomodernizacji budynków mieszkalnych i inwestycji w odnawialne źródła energii. Działają programy “Czyste powietrze” i “Mój prąd”, dzięki którym można obniżyć koszty takich inwestycji. Mało się mówi o tak zwanych programach parasolowych, choć funkcjonują od wielu lat. Wiele programów parasolowych posłużyło właśnie do inwestycji w fotowoltaikę, kotły na biomasę lub pompy ciepła. Dlaczego tak się dzieje? Jest to spowodowane zasadniczymi różnicami w sposobie uzyskania dofinansowania. Zobaczmy, jak funkcjonują programy parasolowe i jakie są ich zasady.
Na początku 2022 r. zdecydowanie warto zainteresować się tymi programami i sprawdzić, czy twoja gmina jakiś prowadzi, zwłaszcza jeśli chcemy zaopatrzyć swój dom w mikroinstalację fotowoltaiczną. To ostatni dzwonek, żeby rozliczać się na korzystniejszych zasadach.
Spis treści
- Fotowoltaika z programów parasolowych będzie rozliczana w systemie upustów
- Co to jest program (projekt) parasolowy
- Zalety programów parasolowych
- Jak działa projekt parasolowy
- Kto może skorzystać z programów parasolowych
- Gdzie szukać programów parasolowych
Fotowoltaika z programów parasolowych będzie rozliczana w systemie upustów
Jesienią 2021 r., w czasie przygotowywania zmian w sposobie rozliczania prosumentów, które wynikają z konieczności dostosowania naszych przepisów do prawa unijnego, trwały również rozmowy z samorządami prowadzącymi programy parasolowe w tym zakresie. Celem było utrzymanie - w odniesieniu do uczestników programów parasolowych - pierwotnego sposobu rozliczania, na zasadach, które są korzystniejsze dla inwestorów.
Programy parasolowe są przygotowywane i realizowane w dłuższym czasie. Obawiano się, że wprowadzona w grudniu 2021 r. zmiana przepisów dotyczących rozliczania prosumentów, która ma obowiązywać od 1 kwietnia 2022 r., może spowodować wycofywanie się potencjalnych inwestorów z programów parasolowych polegających na inwestycji w mikroinstalacje fotowoltaiczne.
Przypomnijmy, że prosumenci, którzy zrealizują inwestycję w panele fotowoltaiczne od 1 kwietnia 2022 r., będą rozliczani na zasadzie net-billingu, czyli kupna-sprzedaży energii elektrycznej, który jest mniej korzystny niż obowiązujący wcześniej system upustów w stosunku 0,8 kW za oddany do sieci 1 kW energii (lub 0,7:1, gdy instalacja ma moc powyżej 10 kW).
Warunki, które trzeba spełnić, żeby rozliczać mikroinstalację fotowoltaiczną w systemie upustów są następujące. Należy:
- zawrzeć w terminie do 31 marca 2022 r. umowę na dofinansowanie albo zakup lub montaż mikroinstalacji z jednostką samorządu terytorialnego lub innym uprawnionym podmiotem realizującym projekt dofinansowany w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO),
- złożyć wniosek o przyłączenie mikroinstalacji w terminie do 31 grudnia 2023 r.
Osoby spełniające te kryteria będą mogły przez 15 lat dokonywać rozliczeń za wyprodukowaną i oddaną do sieci energię w systemie upustów.
Tak więc pozostały 2 miesiące na zgłoszenie akcesu do programu parasolowego, ale są jeszcze prawie 2 lata na zrealizowanie własnej inwestycji w fotowoltaikę.
Co to jest program (projekt) parasolowy
Program parasolowy (można też znaleźć określenie projekt parasolowy) daje możliwość sfinansowania inwestycji w domach mieszkańców, ale tylko z udziałem jednostki samorządu terytorialnego. To urząd gminy uzyskuje środki na zakup i instalację nowoczesnego kotła grzewczego, pompy ciepła, paneli fotowoltaicznych albo solarnych lub innego rodzaju urządzeń. Finansowanie pochodzi z Unii Europejskiej (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) i jest pozyskiwane w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych prowadzonych przez urzędy wojewódzkie. Urządzenia są montowane w domach mieszkańców, którzy zgłoszą akces do programu, ale przez okres trwałości (określony w programie – zwykle 5 lat) pozostają własnością urzędu. Po jego zakończeniu mogą być przekazane mieszkańcom za symboliczną złotówkę. Mieszkańcy, przystępując do projektu parasolowego, muszą wnieść wkład własny, który zwykle wynosi 15-40% wartości inwestycji. W programach parasolowych można więc uzyskać bardzo wysoką dotację na inwestycje. Instytucja Zarządzająca danego Regionalnego Programu Operacyjnego (IZ RPO), która nadzoruje każdy projekt parasolowy, może dopuścić nawet całkowite finansowanie inwestycji ze środków RPO oraz gminy, tak żeby mieszkańcy nie ponosili żadnych kosztów.
Zalety programów parasolowych
Podsumujmy korzyści dla mieszkańców i przewagi programów parasolowych nad innymi. Są to:
- wysoki poziom wsparcia finansowego – do 85% wartości inwestycji,
- nie musimy znać się na danej dziedzinie, bo urządzenia wybiera gmina,
- ograniczony zakres formalności do przeprowadzenia,
- inwestycję przeprowadza urząd,
- ciężar serwisowania urządzeń lub instalacji w okresie trwałości spoczywa na urzędzie,
- po kilku latach urządzenia przechodzą na naszą własność.
Dla osób, które lubią samodzielnie podejmować decyzje inwestycyjne to wszystko może być minusem, ponieważ nie mają ostatecznego słowa co do wyboru urządzeń. Z drugiej strony gmina musi bardzo starannie opracować plan programu parasolowego, urządzenia, których instalacja ma być dotowana muszą spełniać wysokie wymogi techniczne. Program jest weryfikowany i kontrolowany przez specjalistów z ramienia RPO, więc można przyjąć, że ich wybór będzie korzystny dla mieszkańców.
Jak działa projekt parasolowy
Dysponentami funduszy w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych są Urzędy Wojewódzkie. To one ogłaszają co jakiś czas nabór wniosków o dofinansowanie projektów parasolowych w różnych dziedzinach. (Programy parasolowe nie dotyczą tylko na przykład odnawialnych źródeł energii lub wymiany urządzeń grzewczych, lecz także ochrony środowiska, ochrony zabytków kultury, rynku pracy itp.).
Przeczytaj też: Program "Moje ciepło". Zainstaluj pompę ciepła, weź dotację!
Dofinansowania nie może uzyskać bezpośrednio Jan Kowalski, tak jak to jest w programie “Czyste powietrze”, tylko otrzymuje je jednostka samorządu albo jakaś organizacja jednostek samorządowych, np. stowarzyszenie, i to one przeprowadzają inwestycje. Gmina chcąca zrealizować projekt parasolowy opracowuje jego zasady i informuje o nim mieszkańców. Zgłasza też swój akces do naboru ogłoszonego przez urząd wojewódzki. Programy, które zostaną zrealizowane, są wybierane w drodze konkursu.
Polecany artykuł:
Kto może skorzystać z programów parasolowych
W programach parasolowych należy rozróżniać beneficjentów i odbiorców ostatecznych.
Beneficjentami programów parasolowych mogą być:
- jednostki samorządu terytorialnego,
- ich związki i stowarzyszenia.
To one pozyskują środki finansowe z RPO.
Jednak te pieniądze zostaną wydane na inwestycje techniczne w domach mieszkańców danej gminy. To oni będą użytkownikami instalacji lub urządzeń, a po upłynięciu okresu trwałości – ich właścicielami. Zatem:
odbiorca ostateczny to mieszkaniec gminy, który zgłosił się do programu.
Mogą być nim:
- osoby fizyczne,
- osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą,
- osoby fizyczne prowadzące działalność rolniczą.
Nie mogą nim być:
- spółki prawa handlowego,
- jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne.
Gdzie szukać programów parasolowych
Każde województwo ma opracowane Regionalne Programy Operacyjne na kolejne lata. Poprzedni program dotyczył lat 2014-2020 i jeszcze są realizowane projekty w nim rozpoczęte. Obecnie każde województwo powinno mieć przygotowane RPO na lata 2021-2027. Informacje o kolejnych naborach środków w poszczególnych Osiach Priorytetowych (dziedzinach) są publikowane na stronach internetowych poszczególnych województw. Każde województwo zajmuje się problemami, które są w danym regionie ważne. Można przyjąć, że termomodernizacja domów, wymiana urządzeń grzewczych, inwestycje w odnawialne źródła energii są istotne na terenie całego kraju. Jednak zakresy tematyczne i szczegółowe założenia programów parasolowych dotyczących tej dziedziny mogą być w każdym województwie różne.
