Budowa budynku gospodarczego. Czy potrzebne jest pozwolenie na budowę budynku gospodarczego?

Sprawdź, czy planowany budynek gospodarczy wymaga pozwolenia na budowę, czy może wystarczy samo zgłoszenie budowy. Rodzaj wymaganych formalności urzędowych zależy od wielkości, konstrukcji i przeznaczenia budynku gospodarczego. Jakie warunki musi spełniać budynek gospodarczy?

Spis treści

1. Budynek gospodarczy - definicja
2. Kiedy budynek gospodarczy nie wymaga żadnych formalności?
3. Kiedy budynek gospodarczy wymaga zgłoszenia?
4. Jak zgłosić budowę budynku gospodarczego?
5. Kiedy budynek gospodarczy wymaga pozwolenia na budowę?
6. Co grozi za samowolne postawienie budynku gospodarczego?

Budynek gospodarczy przy domu to przydatne rozwiązanie, które pomaga w zachowaniu porządku na posesji.

Budynek gospodarczy - definicja

Definicję budynku gospodarczego znajdziemy w § 3 pkt 8 Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przez to pojęcie należy rozumieć budynek przeznaczony do niezawodowego wykonywania prac warsztatowych oraz do przechowywania materiałów, narzędzi, sprzętu i płodów rolnych służących mieszkańcom budynku mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego, budynku rekreacji indywidualnej, a także ich otoczenia. Z kolei w zabudowie zagrodowej będzie to również budynek przeznaczony do przechowywania środków produkcji rolnej i sprzętu oraz płodów rolnych.Do budynków gospodarczych zaliczamy również takie obiekty, jak budynki inwentarskie, stodoły, spichlerze i budowle pomocnicze (magazyny, suszarnie, szopy, piwniczki, gołębniki, oranżerie).

Kiedy budynek gospodarczy nie wymaga żadnych formalności?

Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 1 lit. a Prawa budowlanego wybudowanie budynku gospodarczego bez żadnych formalności (czyli bez pozwolenia na budowę i zgłoszenia) jest możliwe tylko wtedy, gdy budynek ten będzie:

• związany z produkcją rolną i stanowić uzupełnienie zabudowy zagrodowej na działce siedliskowej;
• parterowy,
• o powierzchni do 35 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m;
• położony na obszarze niewpisanym do rejestru zabytków.

Z takiej możliwości skorzystamy zatem wyłącznie w przypadku, gdy mamy status rolnika.

Zgodnie z ostatnią nowelizacją Prawa budowlanego bez żadnych formalności można również postawić jednokondygnacyjny budynek gospodarczy związany z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 150 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 6 m i wysokości nie większej niż 7 m, którego obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których został zaprojektowany (art. 29 ust. 2 pkt 33).

Uwaga! Zwolnienie z formalności nie zwalnia nas jednak z ewentualnych wymagań zawartych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o warunkach zabudowy. Jeśli dla danego terenu istnieje plan miejscowy plan, może być w nim precyzyjnie określony nie tylko rodzaj, ale i wygląd budynków gospodarczych, które mogą być budowane na tym terenie. Gdy planu nie ma, tego typu ustalenia mogą się znaleźć w decyzji o warunkach zabudowy działki.

Kiedy budynek gospodarczy wymaga zgłoszenia?

Procedura zgłoszenia budowy jest zdecydowanie prostsza niż ta związana z ubieganiem się o pozwolenie na budowę. W tym trybie wszystkie niezbędne dokumenty możemy przygotować samodzielnie. Przede wszystkim nie musimy mieć projektu budowlanego budynku.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 14 Prawa budowlanego budynek gospodarczy wybudujemy na samo zgłoszenie pod warunkiem, że:

• jego powierzchnia zabudowy liczona po obrysie ścian zewnętrznych razem z ociepleniem nie przekracza 35 m²;
• jest on bryłą parterową i wolno stojącą, a więc nie styka się z innymi budynkami;
• liczba znajdujących na działce takich budynków oraz garaży i wiat o powierzchni zabudowy o powierzchni do 35 m² nie przekracza łącznie dwóch na każde 500 m² powierzchni działki.

Jedynie rolnikom przysługuje prawo wybudowania na zgłoszenie jednokondygnacyjnych budynków gospodarczych związanych z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 300 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 7 m i wysokości nie większej niż 7 m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane (art. 29 ust. 1 pkt 32).

Jak zgłosić budowę budynku gospodarczego?

Do zgłoszenia budowy budynku gospodarczego niezbędne będą następujące dokumenty:

• wniosek – gotowy druk otrzymamy w urzędzie lub pobierzemy ze strony internetowej tego urzędu;
• oświadczenie potwierdzające prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (na przykład własność lub dzierżawę) – druk takiego oświadczenia również możemy otrzymać w urzędzie lub pobrać z jego strony internetowej;
• rysunki budynku gospodarczego przedstawiające jego usytuowanie na działce (najlepiej na mapie zasadniczej bądź ewidencyjnej), a także jego rzut i przekrój oraz rysunki elewacji (możemy je wykonać samodzielnie - nie ma konieczności zlecania ich projektantowi).

W zgłoszeniu powinniśmy też zawrzeć opis materiałów wykorzystanych do budowy oraz sposób wykonania prac (na przykład w systemie gospodarczym, systemie zleconym itp.).

Wszystkie powyższe dokumenty składamy do starostwa powiatowego lub urzędu miasta. Możemy zrobić to osobiście podczas wizyty w urzędzie, listownie (wysyłając całą dokumentację na adres urzędu) bądź elektronicznie za pośrednictwem portalu e-Budownictwo. Warto też dopytać w urzędzie, czy w danej sytuacji nie będą konieczne jeszcze inne dokumenty wynikające przykładowo z konkretnej lokalizacji działki bądź ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (albo decyzji o warunkach zabudowy).

Zgłoszenia dokonujemy na minimum 21 dni przed rozpoczęciem budowy. Może się zdarzyć, że nasz wniosek będzie zawierał jakieś braki. Wówczas urząd poprosi nas o ich usunięcie i poda termin, w którym będziemy musieli to zrobić. Jeśli nie uzupełnimy braków (na przykład przez dosłanie odpowiednich dokumentów) lub nasze zgłoszenie jest niezgodne z przepisami, urząd może wydać decyzję o sprzeciwie wobec zgłaszanej przez nas budowy budynku gospodarczego. Informacja o sprzeciwie zostanie przesłana na nasz adres i mamy prawo się od niej odwołać. Jeżeli w ciągu 21 dni urząd nie wyda decyzji o sprzeciwie, to możemy przystąpić do budowy.

Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku braku sprzeciwu urząd nie musi wysyłać nam żadnego pisma. Jest to tak zwana milcząca zgoda na zgłoszenie budowy. Możemy jednak złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia przez urząd o niewniesieniu sprzeciwu.

Realizacja budynku gospodarczego nie wymaga ustanowienia kierownika budowy ani prowadzenia dziennika budowy. Ważne jest, że budowę na podstawie zgłoszenia powinniśmy rozpocząć w terminie trzech lat. W przeciwnym razie konieczne będzie nowe zgłoszenie.

Kiedy budynek gospodarczy wymaga pozwolenia na budowę?

Jeśli planowany budynek gospodarczy nie spełnia warunków uprawniających do budowy bez żadnych formalności bądź na zgłoszenie, na jego budowę będziemy musieli uzyskać pozwolenie.

Pozwolenie będzie zatem niezbędne, jeśli przykładowo powierzchnia zabudowy planowanego budynku gospodarczego będzie przekraczać 35 m² albo chcemy rozbudować istniejący budynek, wskutek czego jego powierzchnia przekroczy ten limit.

Uzyskanie pozwolenia jest też konieczne gdy na na każde 500 m² działki przypadają już dwa budynki gospodarcze (bądź wiaty czy garaże) i zamierzamy wybudować kolejny. Podobnie będzie w sytuacji, gdy budujemy tego typu budynek na obszarze chronionym Natura 2000 bądź wymaga on przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko.

Gdy wiemy już, że potrzebne będzie nam pozwolenie na budowę, kolejnym krokiem powinno być sprawdzenie, czy dla danego terenu obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Na tym etapie warto zatrudnić architekta, który zadba o zgodność budowy z przepisami.

Procedura urzędowa przebiega dokładnie tak samo, jak ma to miejsce przy budowie domu (przeczytaj, ile się czeka na pozwolenie na budowę). To samo dotyczy niezbędnych dokumentów. Projekt budowlany budynku gospodarczego powinien zawierać:

• projekt zagospodarowania terenu;
• projekt architektoniczno-budowlany;
• projekt techniczny;
• niezbędne uzgodnienia i pozwolenia, jeśli są wymagane ze względu na charakter inwestycji (na przykład decyzję zezwalającą na wyłączenie gruntów z produkcji rolnej).

Uwaga! Budowa na pozwolenie oznacza konieczność zatrudnienia kierownika budowy, prowadzenia dziennika budowy oraz zgłoszenia rozpoczęcia i zakończenia robót w nadzorze budowlanym.

Co grozi za samowolne postawienie budynku gospodarczego?

Musimy pamiętać, że stawiając budynek gospodarczy bez wymaganego zgłoszenia lub pozwolenia na budowę, narażamy się na zarzut samowoli budowlanej. Co więcej, wystarczy, że rozpoczniemy prace budowlane bez dopełnienia odpowiednich formalności, a nasze działanie zostanie potraktowane w ten sam sposób.

W takiej sytuacji nadzór budowlany może nakazać nam rozbiórkę lub uiszczenie opłaty legalizacyjnej (5000 zł w wypadku budowy bez wymaganego zgłoszenia, 25 000 zł - gdy wymaga pozwolenia). Tu przeczytasz o zasadach legalizacji samowoli budowlanych.

Poza tym możemy zostać obciążeni karą grzywny, a w niektórych sytuacjach również karą ograniczenia lub pozbawienia wolności do lat dwóch.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. DzU z 2023 r. poz. 682 ze zm.)
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. DzU z 2022 r., poz. 1225 ze zm.)

Przeczytaj także:

• Domek letniskowy 35 m² - 70 m² na zgłoszenie - jak go zbudować?
• Zbiornik na deszczówkę - czy wymaga pozwolenia na budowę albo zgłoszenia?
• Budowa studni głębinowej na działce - przepisy
• Budowa domu na działce rolnej 2023 - jak to zrobić krok po kroku?