Oplątwy - Tillandsia – co to za rośliny, jak je uprawiać i pielęgnować w domu?
Oplątwy (Tillandsia) najczęściej występują w lasach tropikalnych jako epifity porastające korę i konary drzew. Gatunki rosnące w gruncie są rzadziej spotykane. Coraz częściej tillandsie są uprawiane w domach, przede wszystkim dla ich oryginalnych kwiatów z charakterystycznymi przylistkami. Wbrew pozorom uprawa oplątw nie jest trudna. Podpowiadamy, jak uprawiać i pielęgnować oplątwy w domu.
Autor: GettyImages
Tilandsie to modne rośliny, chętnie wykorzystywane do dekoracji wnetrz
Spis treści
- Najpopularniejsze gatunki Tillandsii do uprawy w domu
- Jak uprawiać oplątwy? Najważniejsze wymagania
- Jak dbać o oplątwy w domu?
- Nawożenie oplątwy i ochrona przed chorobami i szkodnikami
- Kiedy należy przesadzać oplątwę?
- Oplątwy - zastosowanie tillandsii
Do oplątw należy ponad 500 gatunków, jednak tylko niektóre z nich nadają się do uprawy domowej. W większości są to epifity, które mogą rosnąć niemal w każdym podłożu gwarantującym im stabilność. Rośliny z powodzeniem można uprawiać także na korze z mchem (należy je przytwierdzić lub przykleić nietoksycznym klejem). Często wytwarzają rynienkowate liście, w których podczas deszczu (a w warunkach domowych - przy podlewaniu) gromadzi się woda. Taki zapas pozwala zieleni przetrwać niekorzystne warunki.
Najpopularniejsze gatunki Tillandsii do uprawy w domu
Większość oplątw wymaga podobnego sposobu pielęgnacji. Rośliny z reguły mają niewielkie wymagania i są łatwe w uprawie. Poleca się je nawet osobom początkującym.
- Popularnym gatunkiem nadającym się do domowej uprawy jest tillandsia modra (łac. Tillandsia cyanea) wytwarzająca różowo-purpurowe kwiaty. Okres od wykształcenia „pióropusza” po zamieranie kwiatostanu może wynosić nawet kilka miesięcy. To krótkowieczny gatunek – zwykle kwitnie w trzecim roku uprawy a później zamiera.
- Większego znaczenia – zwłaszcza w modernistycznych kompozycjach - nabiera także płożąca i ozdobna z liści oplątwa brodaczkowata (Tillandsia usneoides), potocznie nazywana hiszpańskim mchem.
Autor: GettyImages
Tilandsie to modne rośliny, chętnie wykorzystywane do dekoracji wnetrz
Jak uprawiać oplątwy? Najważniejsze wymagania
Oplątwę powinno się ustawić w miejscu jasnym o dużej ilości światła rozproszonego. Nie lubi bezpośredniego nasłonecznienia – w takich warunkach może dojść do poparzenia liści lub innych fragmentów roślin. Bardziej tolerancyjne pod tym względem są odmiany o srebrzystych liściach lepiej znoszące prażące słońce. Odpowiednie dla tillandsii są parapety okien wystawy wschodniej i północnej. W zimie natomiast najlepszy będzie parapet okna skierowanego na południe. W czasie lata oplątwa lubi ciepło (optymalnie 21-24 st. C), zimą preferuje znacznie chłodniejsze miejsca (temperatura nie powinna jednak spadać poniżej 13-14 st. C). Nie znosi przeciągów. Preferuje podłoża żyzne, próchnicze – dobry jest torf wymieszany z mchem. Na dnie donicy powinno się usypać solidną warstwę drenażową (np. z keramzytu). To zabezpieczy pojemnik przed zaleganiem wody. Roślina jest wrażliwa na dym tytoniowy i inne zanieczyszczenia powietrza.
Jak dbać o oplątwy w domu?
Rośliny należy regularnie podlewać, ale tak, aby podłoże zdążyło lekko przeschnąć. Okazy uprawiane na korze podlewa się proporcjonalnie częściej. Wodę można wlewać bezpośrednio do rozety utworzonej z liści. Ważne jest także regularne zraszanie roślin, szczególnie w okresie zimowym. Zwykle wykonuje się je 2-3-krotnie w tygodniu. Zarówno do podlewania, jak i zraszania najlepiej używać deszczówki lub przynajmniej odstanej, miękkiej wody. Pierwsze oznaki przesuszenia to wyginanie liści. W takim wypadku roślinie zaleca się zapewnić kąpiel w letniej wodzie przez kilka godzin. Następnie należy pozostawić ją w wannie lub zlewie bez podstawki, aby odprowadzić nadmiar wody.
Tillandsie uprawiane w pomieszczeniu z suchym powietrzem mają zaschnięte końcówki listków. W takim wypadku oprócz zraszania można pokusić się o instalację nawilżacza powietrza.
Nawożenie oplątwy i ochrona przed chorobami i szkodnikami
Oplątwy nie mają dużych wymagań pokarmowych – wystarczy dokarmianie co kilka tygodni (od wiosny do końca lata) mocno rozcieńczonymi dawkami. Najlepiej używać mało stężonego, bezpiecznego nawozu dla storczyków. Tillandsie dobrze reagują na nawożenie dolistne. Ważna jest systematyczna ochrona przed szkodnikami. W suchych pomieszczeniach może wystąpić problem z przędziorkami i mszycami. Roślinę warto pod tym kątem profilaktycznie sprawdzać. W przypadku pojawienia się pajęczaków lub owadów zaleca się użyć roztworu z szarego mydła lub ekologicznego preparatu dla roślin pokojowych.
Kiedy należy przesadzać oplątwę?
W przypadku oplątwy modrej przesadzenie wykonuje się z reguł raz (w drugim roku uprawy). Po przekwitnięciu należy odczekać, aż pęd zacznie obumierać i skręcać się (należy go usunąć). Wkrótce potem oplątwę będzie można odmłodzić przez oddzielanie od rośliny matecznej pojawiających się odrostów. Jeśli roślina wykształca same przylistki bez kwiatów, przyczyną może być niedobór światła, niska temperatura powietrza lub zbyt mała wilgotność.
Oplątwy - zastosowanie tillandsii
Oplątwy najczęściej wykorzystuje się do dekoracji wnętrz ustawiając je na okiennych parapetach. Te egzotyczne rośliny nadają się także do ogrodów wertykalnych. Czasem są uprawiane w terrariach i szklanych mini-ogrodach. Dobrze prezentują się w nowoczesnych pomieszczeniach.
