Miodunka - przewodnik po gatunkach i zastosowaniu. Jak uprawiać miodunki w ogrodzie?
Miodunki to zróżnicowana grupa roślin o wysokich walorach dekoracyjnych. Mają niewielką wysokość i często są wykorzystywane jako rośliny okrywowe. Posadzone na rabatach nadają im oryginalności, a jednocześnie naturalności. Jak uprawiać miodunki, by ładnie rosły i kwitły? Która miodunka jest lecznicza?
Autor: GettyImages
Miodunka to roślina o ozdobnych liściach i kwiatach
Spis treści
- Miodunka - gatunki
- Miodunka ćma
- Miodunka plamista
- Miodunka miękkowłosa
- Miodunka pstra
- Miodunka wąskolistna
- Miodunka - wymagania i uprawa
- Zastosowanie miodunek w ogrodzie
Miodunka - gatunki
Miodunki (łac. Pulmonaria) to rośliny należące do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Na stanowiskach dzikich występują w Europie oraz Azji. W Polsce spotyka się naturalnie cztery gatunki, kilka jest uprawianych w ogrodach, parkach i zieleni miejskiej. Rośliny te warto uprawiać w ogrodzie ze względu na ich naturalność, piękny wygląd i znaczenie ekologiczne. Pozwalają zagospodarować trudne miejsca.
Miodunka ćma
Jednym z najbardziej znanych gatunków jest miodunka ćma (Pulmonaria obscura). Osiąga 20-30 cm wysokości. Wytwarza gruczołowato owłosione pędy pokryte lancetowatymi liści. Kwitnie od marca do maja. Promieniste kwiaty zebrane są grupowo w kwiatostany – sierpiki. Mają zróżnicowaną barwę, początkowo są różowe, później fioletowoczerwone. Podobnie jak kuzyn – ogórecznik lekarski, a także wiele innych miodunek znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie.
Miodunka plamista
Większe walory dekoracyjne ma miodunka plamista (Pulmonaria officinalis). Jest bardzo podobna do poprzedniego gatunku, ale ma atrakcyjniejsze liście. Blaszki liściowe są szerokolancetowate, pokryte srebrnymi plamkami.
Miodunka miękkowłosa
Na południu Polski (i czasem w ogrodach) spotyka się miodunkę miękkowłosą (Pulmonaria mollis). Roślina osiąga od 15 do 35 cm wysokości. Jej blaszki liściowe są owłosione.
Miodunka pstra
Miodunka pstra (Pulmonaria saccharata, syn. P. picta) pochodzi z południowej Francji i Włoch. Ma nakrapiane liście – zielone ze srebrnymi plamkami. Kwiaty są drobne, na początku czerwonofioletowe, potem niebieskofioletowe.
Miodunka wąskolistna
Miodunka wąskolistna (Pulmonaria angustifolia) może osiągać nieco większą wysokość (do 40 cm). Kwitnie od kwietnia do maja. Początkowo kwiaty są czerwone, potem przebarwiają się na niebiesko. Liście są eliptyczne, węższe niż u innych przedstawicieli gatunku (jak wskazuje nazwa).
Miodunka - wymagania i uprawa
Miodunki najlepiej uprawiać na stanowiskach półcienistych. Wtedy ich wzrost jest harmonijny, kwitnienie dość obfite, a przy tym nie sprawiają problemów pielęgnacyjnych. W cieniu też sobie poradzą, ale ich kwitnienie jest wtedy słabsze. W miejscach silnie nasłonecznionych miodunki są podatne na poparzenia i wysychanie.
Miodunki preferują gleby żyzne, próchnicze, umiarkowanie wilgotne. To rośliny odporne na mróz. Zaleca się je okrywać na zimę jedynie przez 1-2 lata po posadzeniu. Nie są ekspansywne i raczej nie zagrażają innym roślinom. Znoszą krótkotrwałe susze.
Sadzonki miodunek można sadzić do ogrodu jesienią lub wiosną. Na 1m² umieszcza się około 10 roślin. Młode rośliny trzeba regularnie podlewać, później jedynie w czasie długotrwałych susz.
Do nawożenia zaleca się używać nawozów organicznych (np. obornika). Intensywne nawożenie mineralne nie jest wskazane. Byliny pozytywnie reagują na ściółkowanie podłoża, zabieg ogranicza zachwaszczenie i wyparowywanie wody z gleby.
Z czasem rośliny mogą wytwarzać mniejsze liście, a kwitnienie jest mniej obfite. To znak, że warto je podzielić (odmłodzić) i przesadzić w inne miejsce. Nasiona miodunki powinno się wysiewać od razu po zbiorze. Z chorób na roślinie może pojawić się szara pleśń i mączniaki, a ze szkodników mszyca miodunkowa, ślimaki oraz długostopka farbownikowa.
Zastosowanie miodunek w ogrodzie
Miodunki nadają się do dekoracji zacienionych rabat. Można je także wykorzystywać jako rośliny okrywowe (na niewielkim obszarze). Często są sadzone pod koronami drzew. Dobrze radzą sobie w takich warunkach, o ile gleba jest umiarkowanie wilgotna.
Miodunki efektownie prezentują się w kompozycjach z kopytnikami, barwinkami, funkiami, żurawkami, żuraweczkami, zawilcami, świecznicami i paprociami. Pasuje do ogrodów różnego typu z wyszczególnieniem naturalistycznych, wiejskich oraz leśnych.
Miodunki są miododajne – zapewniają pożytek w trudnym okresie dla zapylaczy. Kwiaty miodunek zmieniają zabarwienie nie tylko w trakcie przekwitania. Kolor w pewnym stopniu zależy również od kwasowości gleby (podobnie jak u hortensji).
Nie przegap:
Wiele gatunków miodówek ma zastosowanie jako naturalne leki. Dawniej miodunki potocznie nazywano płucnikami, suchotnikami i zielami płucnymi, gdyż wspomagają prawidłowe funkcjonowanie układu oddechowego. Wykorzystywano je także do przemywania ran na szybsze gojenie. Surowcem jest ziele miodunki (nadziemna część w czasie kwitnienia).
