Kosaciec żółty – wymagania, uprawa i zastosowanie
Kosaciec żółty (Iris pseudacorus) jest chętnie sadzony w ogrodach w celach dekoracyjnych. Jego efektowne, złociste kwiaty pozwoliły zdobyć mu niesłabnącą popularność. Zastosowanie byliny jest wszechstronne. Poza walorami estetycznymi ma również praktyczne funkcje. Dowiedz się więcej o wymaganiach uprawowych i zastosowaniu kosaćca żółtego.
Kosaciec żółty (Iris pseudacorus), irys należy do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). W Polsce występuje pospolicie, głównie na niżu. Spotyka się go nad brzegami rzek, w rowach melioracyjnych, szuwarach, nad stawami. Jest ponadto uprawiany w ogrodach, parkach i oczyszczalniach biologicznych. Co więcej warto o nim wiedzieć?
Kosaciec żółty – cechy charakterystyczne
Kosaciec żółty to bylina kłączowa dorastająca do 1 m wysokości. Z grubych, mięsistych kłączy usytuowanych płytko pod ziemią wyrastają szerokie, mieczowate, jasnozielone liście. Tworzą gęste, atrakcyjne kępy. Kosaciec nadaje poszczególnym miejscom naturalistyczny wygląd. Pełnię krasy pokazuje jednakże od wiosny do lata, w czasie kwitnienia. Najczęściej kwitnie od maja do lipca. Kwiaty są osadzone w szczytowej części grubych pędów kwiatostanowych. Mają spektakularny wygląd. Barwa jest żółta – może mieć różny odcień. U podstawy dolnych płatków występuje prążkowany wzór.
Żółte kwiaty w ogrodzie – jakie rośliny kwitną w ogrodzie na żółto >>>
Szczególnie dekoracyjna jest odmiana 'Variegata' kosaćca żółtego, która ma zielono-kremowe liście. Przebarwienia są szczególnie widoczne wiosną, później mogą stopniowo zanikać. 'Variegata' otrzymała prestiżowe Award of Garden Merit – nagrodę brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Ogrodniczego za szczególne walory ogrodowe.
Uwaga! Kosaciec żółty jest rośliną trującą (ryzyko zachodzi tylko w przypadku spożycia).
Trujące rośliny ogrodowe: poznaj trujące kwiaty, trujące krzewy i pnącza w ogrodzie >>>
Kosaciec żółty - wymagania świetlne, glebowe i klimatyczne
Kosaciec żółty najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych, wtedy obficie kwitnie. Radzi sobie jednak w lekkim zacienieniu (nieco słabsze, ale dłuższe kwitnienie) i półcieniu. Uprawy w cieniu lepiej unikać. Gatunek jest mrozoodporny. Wymaga żyznego, wilgotnego podłoża (najlepiej o lekko kwaśnym odczynie). Nadaje się także na gleby umiarkowanie wilgotne.
Kosaciec żółty – jak go uprawiać?
Kosaciec żółty można sadzić jesienią lub wiosną. Rozstawa sadzenia wynosi 30-40 cm. Roślina jest łatwa w uprawie i mało pracochłonna. Kosaćce znajdujące się przy zbiornikach wodnych nie wymagają podlewania i nawożenia. Te rosnące na rabatach powinno się nawadniać w czasie suszy. Warto wiosną zasilić je np. granulowanym obornikiem. Przez cały sezon powinno się walczyć z zachwaszczeniem. Można stosować ściółkowanie dla ograniczenia chwastów i zmniejszenia wyparowywania wody z gleby. Cennym zabiegiem jest usuwanie kwiatów po przekwitnięciu. Roślinę łatwo można rozmnażać przez podział. Zabieg wykonuje się wiosną. Rany po cięciu można zasypać środkiem przeciwgrzybowym lub sproszkowanym węglem drzewnym.
Autor: GettyImages
Kosaciec żółty spotykany jest w naturalnych stanowiskach na terenie Polski
Zastosowanie kosaćca żółtego w ogrodzie
Kosaciec żółty nadaje się do dekoracji rabat w miejscach umiarkowanie wilgotnych i wilgotnych. Ze względu na wysokość i dobrze rozrastanie się wszerz jest dobrym „wypełniaczem” drugiego planu. Tradycyjnie natomiast jest to dekoracja brzegów zbiorników wodnych – oczek i stawów. Sadzi się go także w strefie wody płytkiej (najlepiej do 30 cm głębokości). Można umieszczać go przy strumykach i w ogrodzie bagiennym. Ogranicza zakwity glonów (związane m.in. z nadmiarem składników pokarmowych w wodzie).
Rośliny na podmokły teren. Zakładamy ogród na podmokłej działce >>>
Grupa kosaćców (nie tylko żółtych) efektownie prezentuje się w ogródkach żwirowych. Pasuje do ogrodu niezależnie od stylu urządzania. Wprowadza naturalny akcent. Zabiegi pielęgnacyjne są sporadyczne, dlatego irys jest polecany na działki letniskowe i ROD. Nadaje się na kwiat cięty.
Kosaciec żółty w oczyszczalniach hydrofitowych
Kosaciec żółty należy do grupy roślin, które wykorzystuje się w biologicznych oczyszczalniach ścieków. Jest dobrym filtrem oczyszczającym ciecz m.in. ze związków azotu. Z reguły jednak przegrywa z „tuzami” oczyszczalni hydrofitowych, czyli pałką wodną, tatarakiem zwyczajnym, trzciną pospolitą i manną mielec.
Oczyszczalnia hydrofitowa - jak działa. Wybieramy rośliny hydrofitowe >>>