Gęsiówka kaukaska – wymagania, uprawa, zastosowanie i przegląd odmian
Gęsiówka kaukaska to kwitnąca bylina, chętnie sadzona na rabatach, skalniakach i przy murkach. Jej zaletą jest nie tylko atrakcyjny wygląd, ale także uniwersalność, wczesny termin kwitnienia i niewielkie wymagania. Jak uprawiać gęsiówkę kaukaską? Gęsiówka: zastosowanie w ogrodzie.
Autor: GettyImages
Gęsiówka kwitnie wiosną – od marca do kwietnia, czasem do maja
Spis treści
- Jak wygląda gęsiówka kaukaska?
- Atrakcyjne odmiany gęsiówki kaukaskiej
- Pielęgnacja gęsiówki kaukaskiej
- Wymagania i uprawa gęsiówki kaukaskiej
- Inne gatunki gęsiówki
- Zastosowanie gęsiówki w ogrodzie
Gęsiówka kaukaska (Arabis caucasica) to długowieczna bylina pochodząca z Kaukazu oraz basenu Morza Śródziemnego. Jest traktowana jako podgatunek gęsiówki alpejskiej (Arabis alpina subsp. caucasica). Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae).
Jak wygląda gęsiówka kaukaska?
Gęsiówka kaukaska dorasta do 10-20 cm wysokości (niektóre odmiany są nawet niższe) i ma poduszkowaty pokrój. Pędy gęsiówki kaukaskiej są gęsto ulistnione. Odwrotnie jajowate liście o mocno ząbkowanych brzegach utrzymują się na roślinie w czasie zimy.
Gęsiówka kaukaska kwitnie wiosną – od marca do kwietnia, czasem do maja. Kwitnie na tyle obficie, że niemal nie widać liści. Może powtarzać kwitnienie we wrześniu. Kwiaty są śnieżnobiałe, miododajne, zebrane w groniaste kwiatostany, które w miarę kwitnienia wydłużają się.
Atrakcyjne odmiany gęsiówki kaukaskiej
- 'Variegata' o biało obrzeżonych liściach;
- 'Plena' o kwiatach pełnych;
- 'Rosea' o kwiatach różowych;
- 'Little Treasure Deep Rose' o kwiatach różowych;
- 'Pinkie' o kwiatach intensywnie różowych;
- 'Pixie Cream' o kwiatach kremowych;
- 'Snow Fix' o wysokości do 15 cm.
Pielęgnacja gęsiówki kaukaskiej
Gęsiówka kaukaska wymaga dużej troski w początkowym etapie uprawy, gdyż trudno przyjmuje się. Później jest już mało "uciążliwa". Warto ją podlewać podczas długotrwałej suszy. Raz na kilka lat powinno się zmierzyć pH gleby i w razie potrzeby zastosować nawozy wapniowe.
Po kwitnieniu można roślinę przyciąć – to daje szanse na powtórne kwitnienie pod koniec lata. Skraca się wtedy pędy o połowę.
Starsze egzemplarze gęsiówki można rozmnożyć (i tym samym odmłodzić) przez podział.
Z chorób trzeba uważać na septoriozę, mączniak rzekomy i bielik krzyżowych, ze szkodników gęsiówce w szczególności zagrażają warzywnice i pchełki. Kluczem do sukcesu jest odpowiednie stanowisko – niezbyt mokre. Profilaktycznie gęsiówkę można opryskiwać ekologicznymi gnojówkami z roślin. Niektóre z nich (np. z pokrzywy, skrzypu, żywokostu) dodatkowo pełnią funkcję bezpiecznego, słabego nawozu.
Wymagania i uprawa gęsiówki kaukaskiej
- Stanowisko dla gęsiówki. Gęsiówkę kaukaską powinno się uprawiać na stanowiskach słonecznych. W cieniu i półcieniu kwitnie słabo.
- Podłoże dla gęsiówki. Roślina preferuje średnio żyzne, umiarkowanie wilgotne gleby wapienne. W podłożach ciężkich uprawa z reguły nie udaje się (ewentualnie można spróbować wykonać drenaż), gdyż nie lubi nadmiaru wody. To zwiększa ryzyko wystąpienia chorób grzybowych i zamierania gęsiówki.
- Okrywanie gęsiówki na zimę. Gatunek jest w pełni mrozoodporny. Odmiany o dużych walorach ozdobnych, np. o pełnych kwiatach, uprawiane w chłodniejszych rejonach Polski mogą wymagać okrywania.
- Sadzenie gęsiówki. Gęsiówkę zaleca się sadzić jesienią, a siać pod koniec lata (do połowy września). W ciągu pierwszych tygodni (przynajmniej dwóch) od siewu potrzebuje umiarkowanie ciepłej temperatury (ok. 20 st. C). Większość odmian nie wymaga przejścia okresu chłodzenia. Optymalna rozstawa przy sadzeniu wynosi 20-25 cm. Miejsce uprawy trzeba przemyśleć, gdyż gęsiówki źle znoszą późniejsze przesadzanie.
Przeczytaj też:
- Gatunki floksów polecane do uprawy w ogrodzie
- Żagwin ogrodowy – uprawa i pielęgnacja, zastosowanie
- Rośliny na skalniak - jakie rośliny sadzić na skalniaku?
Autor: GettyImages
Gęsiówka macedońska
Inne gatunki gęsiówki
Obok gęsiówki kaukaskiej w ogrodach uprawia się także inne - mniej popularne - gatunki gęsiówki. To m.in. gęsiówka macedońska (Arabis ferdinandi-coburgii), gęsiówka naradkowata (Arabis androsacea) oraz gęsiówka szczecinkowata (Arabis blepharophylla).
Zastosowanie gęsiówki w ogrodzie
Gęsiówka kaukaska to jeden z najcenniejszych roślin uprawianych na skalniakach. Kwitnie w tym samym okresie co wiele roślin cebulowych sadzonych w ogrodach skalnych, tworząc z nimi atrakcyjne połączenia. Ponadto dobrze komponuje się z floksami, smagliczką nadmorską, żagwinem ogrodowym, ubiorkiem wiecznie zielonym.
Jej dodatkowe zastosowanie to dekoracja rabat, wszelkich obrzeży (także nawierzchni) oraz zagospodarowywanie skarp. Uprawiana w dużej grupie może pełnić funkcję rośliny okrywowej. Nadaje się do tworzenia ogrodów dachowych. Coraz częściej spotyka się ją na balkonach i tarasach. Warto gęsiówkę uprawiać w różnych pojemnikach, np. beczkach, łódkach, rowerach. Dobrze prezentuje się na podwyższonych rabatach. Pasuje do różnych stylów urządzania – wiejskiego, miejskiego, nowoczesnego, a także śródziemnomorskiego.
Gęsiówka kaukaska to gatunek miododajny – stanowi cenny pożytek pszczeli w okresie wczesnowiosennym i wiosennym.
Warto przeczytać:
- Odmładzamy byliny - jak często odmładzać byliny? Jak i kiedy to robić?
- Rośliny na obwódki i obrzeża rabat - top 15 polecanych gatunków
- Rośliny w nietypowych pojemnikach. Moda na donice z recyklingu
