Spis treści
- Jak wygląda system korzeniowy storczyka?
- Jak dbać o korzenie storczyków epifitycznych? Czy można je obcinać?
- Korzenie storczyka dużo mówią o kondycji rośliny
- Dlaczego korzenie storczyka gniją i usychają? Przyczyny złego stanu korzeni storczyków
- Korzenie storczyka - pytania i odpowiedzi
Większość znanych nam storczyków to epifity, które w naturze nie rosną w ziemi, ale na innych roślinach, traktując je jako podporę (nie są pasożytami), w związku z tym mają dość szczególne oczekiwania i tylko po ich spełnieniu, będą dobrze rosły i obficie kwitły. Nawet najpopularniejszy z uprawianych w mieszkaniach storczyków czyli falenopsis, może sprawiać problemy uprawowe, bo choć wydaje nam się, że dobrze go znamy, w praktyce okazuje się jednak, że nadal ma przed nami swoje tajemnice. Dlatego też kluczem do sukcesu w uprawie storczyków jest poznanie wymagań i zasad uprawy danego gatunku, a także znajomość charakterystycznych cech wyglądu, które mogą nam dużo powiedzieć o kondycji rośliny.
Jednym z problemów, jakie możemy napotkać w uprawie storczyka (w tym głównie falenopsisa), jest zły stan jego korzeni, które jako pierwsze reagują na nasze błędy uprawowe, dlatego warto wiedzieć jak powinny wyglądać, co z nimi robić i jak poznać po korzeniach, że z rośliną dzieje się coś niedobrego.
Jak wygląda system korzeniowy storczyka?
Storczyki nie mają jednego, głównego korzenia, ale tworzą system korzeni przybyszowych (wiązkowy), wyrastający z pędu rośliny oraz innych korzeni. U storczyków naziemnych rozwijają się też dodatkowo bulwy lub kłącza o różnych kształtach, pełniące rolę organów spichrzowych, a u storczyków epifitycznych (w tym u popularnego falenospisa) korzenie powietrzne, pokryte mięsistą, gąbczastą tkanką (welamenem), której zadaniem jest pochłanianie wody z powietrza (np. mgły, pary wodnej) oraz opadów.
Zdrowe korzenie storczyków epifitycznych są zwykle grube, walcowate, jędrne, mięsiste i elastyczne. Jeśli mają dostęp światła, po nasączeniu wodą stają się zielone, gdyż zawierają w tkankach chlorofil, umożliwiający im prowadzenie fotosyntezy i wspomaganie prawidłowego odżywienia rośliny. Kiedy natomiast powietrze lub podłoże będzie przesuszone, powierzchnia korzeni robi się szarosrebrzysta i połyskliwa.
Przeczytaj też: Jak prawidłowo podlewać storczyki? Oto kluczowe zasady pielęgnacji tych pięknych kwiatów!
Jak dbać o korzenie storczyków epifitycznych? Czy można je obcinać?
Decydując się na uprawę storczyków, w tym głównie storczyków epifitycznych, wytwarzających korzenie powietrzne, musimy zaakceptować fakt, że są one bardzo ważną częścią rośliny i choć mogą nam się wydawać mało estetyczne i nieciekawe, powinniśmy o nie zadbać równie starannie, jak o całego storczyka. Jeśli korzenie storczyka są zdrowe, jędrne i mięsiste, świadczą o dobrej kondycji rośliny, dlatego nie wolno ich usuwać ani wycinać, nawet jeśli się nam nie podobają. Lepiej jest się do nich przyzwyczaić lub spróbować ładnie je wyeksponować np. przywiązując do kawałka kory lub gałęzi, przygotowując z nich ciekawą aranżację z elementami ozdobnymi, umieszczając doniczkę w szklanej, przeźroczystej, ale ozdobnej osłonce lub pozwalając im swobodnie zwieszać się z podwieszanego, ażurowego koszyczka (ładnie wyglądają na tle ceglanej ściany).
Korzenie storczyka dużo mówią o kondycji rośliny
Poza tym korzenie przybyszowe storczyków mogą nam też dużo powiedzieć o potrzebach samej rośliny, bo jeśli są jędrne i zielone, to znaczy, że storczyk ma dostatecznie dużo światła i wilgoci, jeśli natomiast stają się srebrzystoszare i połyskliwe to sygnał, że roślinę należy podlać.
W naturze korzenie storczyków epifitycznych nie kotwiczą się w ziemi tylko w niewielkiej ilości podłoża powstałego z resztek organicznych (np. gnijących liści, kawałków kory itp.), które zgromadziły się w zagłębieniach konarów lub szczelinach skalnych, dlatego też rośliny nie znoszą stagnującej wody, a ich korzenie potrzebują światła i powietrza. Aby więc mogły swobodnie oddychać i prowadzić proces fotosyntezy, w uprawie musimy zapewnić im dostatecznie przewiewne, lekkie podłoże i dostęp do światła, umieszczając je w ażurowych, wiszących koszykach lub przeźroczystych doniczkach. Doniczki dla storczyków powinny mieć też specjalnie wyprofilowane, uwpuklone do środka dno z licznymi otworami odpływowymi, dzięki czemu korzenie roślin będą odizolowane od nadmiaru wody z podlewania zbierającej się na podstawce lub dnie naczynia.

i
Dlaczego korzenie storczyka gniją i usychają? Przyczyny złego stanu korzeni storczyków
Pomimo najlepszych chęci, nie zawsze udaje nam się odpowiednio zadbać o storczyki, które na błędy uprawowe reagują przede wszystkim pogorszeniem się stanu i wyglądu korzeni.
- Jeśli storczyk będzie miał zbyt sucho, jego korzenie stracą połysk i staną się szarobrunatne, matowe i pomarszczone. Wtedy najlepiej jest jak najszybciej, ale stopniowo zacząć go nawadniać, a jeśli to możliwe, ustawić również w jego pobliżu nawilżacz powierza.
- Kiedy natomiast storczyk zostanie zalany albo pozostawiony w doniczce z zalegającą na dnie wodą, jego korzenie staną się miękkie, gąbczaste i wodniste (zgnilizna korzeni), a następnie zgniją i obumrą. W takiej sytuacji trzeba jak najszybciej przesadzić roślinę. W tym celu należy wyjąć storczyka z doniczki, oczyścić jego korzenie ze starego podłoża, wyciąć wszystkie korzenie uszkodzone, zgniłe lub obumarłe na granicy zdrowej tkanki, oprószyć miejsce ciecia sproszkowanym węglem aktywnym, który odkazi ranę i zabezpieczy ją przed rozwojem grzybów, a następnie posadzić roślinę w świeżym, odkażonym podłożu.
- Jeżeli storczyk zaczął natomiast wytwarzać bardzo dużo nowych korzeni powietrznych, to oznacza, że ma za sucho i próbuje uwolnić korzenie z doniczki aby pobrały więcej wilgoci z powietrza. Wtedy należy pozwolić korzeniom rozwijać się poza doniczką, a dodatkowo zasilić storczyka specjalnymi nawozami dla storczyków i epifitów oraz zwiększyć wilgotność powietrza w jego otoczeniu np. ustawiając doniczkę na mokrych kulkach keramzytu, zraszając roślinę mgiełką wodną lub umieszczając w jej pobliżu nawilżacz powietrza.
Przeczytaj też: 6 super storczyków, które z powodzeniem możesz uprawiać w domu!
Korzenie storczyka - pytania i odpowiedzi
- Białe plamy na korzeniach storczyka - czy to choroba?
Jeśli te plamy na korzeniach pojawiają się po podlaniu, kiedy korzenie robią się zielone, to jest to najzupełniej normalne. Jeżeli są to białe wypukłe plamki, to mogą to być osady soli mineralnych. W takim przypadku należy korzenie dobrze zmoczyć wodą destylowaną (deszczówką lub wodą zdemineralizowaną), a po około pół godzinie przelać dużą ilością wody destylowanej, aby wypłukać nadmiar soli z podłoża. Trzeba sprawdzić przez lupę, czy te białe plamki to nie są wełnowce korzeniowe. W takim przypadku potrzebny będzie jakiś środek chemiczny na szkodniki na roślinach radzi ekspert: Grażyna Siemińska.
- Białe kulki na korzeniach storczyka
Białe kulki na korzeniach storczyka to prawdopodobnie grzybnia, ale nie jest szkodliwa. Być może podłoże jest już mało przewiewne i pewnie nie ma ruchu powietrza. Jeżeli podłoże jest już rozdrobnione, to przydałaby się jego wymiana. Proszę także postarać się o jakiś ruch powietrza wokół doniczki. A może ta doniczka stoi w osłonce? Jeżeli tak, to należy ją wyjąć z osłonki. Powietrze musi mieć dostęp do korzeni także od spodu doniczki - radzi ekspert: Grażyna Siemińska.
- Grzyb czy pleśń w korzeniach storczyka
Czy bryła korzeniowa nie jest za mokra? Przed kolejnym podlewaniem musi zupełnie wyschnąć, tak aby korzenie zrobiły się srebrzystoszare. Nie należy sugerować się liczbą dni między podlewaniami, tylko stanem korzeni. Wewnątrz doniczki mogą być zupełnie mokre. Grzybnia może być też efektem braku ruchu powietrza wokół korzeni. Czy doniczka stoi w osłonce? Jeżeli tak, to musi być znacznie większa, by powietrze mogło także dotrzeć do korzeni od spodu. Możliwe, że podłoże wewnątrz jest już rozłożone, miałkie i stąd grzybnia. Najlepiej wyjąć roślinę z doniczki i wymienić podłoże. Przy okazji trzeba obejrzeć dokładnie korzenie wewnątrz. Po wyjęciu trzeba usunąć wszystkie ewentualnie zgniłe korzenie, a po przesadzeniu nie podlewać kilka dni. Wskazany jest także ruch powietrza wokół doniczki - radzi ekspert: Grażyna Siemińska.
- Rozkruszki korzeniowe w podłożu storczyka
Każdego szkodnika można się pozbyć, choć czasem nie jest to łatwe. Jeżeli jest to rzeczywiście rozkruszek korzeniowy, to można zastosować Actelic. Ten szkodnik pojawia się, gdy jest niska temperatura i wysoka wilgotność. Można też wymienić podłoże, a nowe przed użyciem można - na wszelki wypadek wyprażyć - radzi ekspert: Grażyna Siemińska.
- Brązowy nalot na korzeniach storczyka
Ten nalot to prawdopodobnie od nawozów. Trzeba znacznie zmniejszyć ich dawkę (powinno się dawać najwyżej 1/4 tego co zalecają producenci) i przynajmniej raz na miesiąc dobrze przepłukiwać podłoże samą deszczówką - radzi ekspert: Grażyna Siemińska.
- Storczyk Phalaenopsis umiera - zgniły korzenie, podłoże jest drobne i pomieszane z mchem. Czy można go uratować?
U epifitów najważniejsze są korzenie, bo nimi roślina czerpie wodę. Ważne jest też podłoże - to wygląda na nieodpowiednie. Roślinę trzeba przesadzić do nowego podłoża. Po przesadzeniu, jeżeli pozostały jakieś zdrowe, żywe (jędrne!) korzenie, storczyka nie należy podlewać przynajmniej przez tydzień. Warto postawić go na tacce wypełnionej keramzytem i zalanej wodą (doniczkę postawić na podstawce położonej do góry dnem). Parująca woda zapewni nieco większą wilgotność, a roślina "szukając wody" może wypuści jakieś nowe korzonki. Jeżeli nie ma zdrowych korzeni, to i liście tracą turgor, bo roślina nie ma czym wody pobierać i właściwie storczyka należałoby wyrzucić. Storczyki Phalaenopsis nie są zaprogramowane na podlewanie co "ileś" dni. Podlewa się je dopiero wtedy, gdy korzenie wewnątrz doniczki zrobią się srebrzystoszare. Dopóki są zielone, nie należy storczyka namaczać. Można ewentualnie delikatnie zamgławiać wierzchnią warstwę podłoża - radzi ekspert: Grażyna Siemińska.
