Phalaenopsis: najpopularniejszy storczyk. Jak pielęgnować Phalaenopsis
Phalaenopsis to najbardziej znany przedstawiciel rodziny storczyków. Storczyk ten można z łatwością kupić w kwiaciarniach, sklepach ogrodniczych, supermarketach praktycznie przez cały rok. Podpowiadamy, jakie warunki zapewnić storczykowi Phalaenopsis w domu i jak go pielęgnować.
Autor: Monika Włodarczyk
Phalaenopsis Mini Marks - gatunek botaniczny
Storczyk Phalaenopsis ma owalne, mięsiste liście o ciemnozielonym lub marmurkowym zabarwieniu, ułożone na przemian. Dorosła roślina ma 4–8 liści. Są one nie tylko ozdobą, służą też do magazynowania substancji odżywczych. W miarę przyrastania nowych liści, stare wiotczeją, żółkną i odpadają. Pędy kwiatowe wyrastają między liśćmi. Może ich być kilka i mogą się rozgałęziać – zależy to od odmiany oraz kondycji rośliny. Kwiaty u Phalaenopsis mogą się pojawiać w ciągu całego roku. Obfitość i długość kwitnienia jest indywidualną cechą danego egzemplarza.
Phalaenopsis nie przechodzi wyraźnego okresu spoczynku, rośnie cały rok. Konieczne jest więc stałe zaopatrywanie jej w potrzebne składniki pokarmowe. Można ją uprawiać w doniczkach glinianych, plastikowych, korkowych, w wiszących koszyczkach lub bezpośrednio na podkładkach z kory. Na rynku pojawiają się czasem miniaturowe hybrydy Phalaenopsis o liściach 4–7 cm długości i pędzie kwiatowym 10–20 cm wysokości. Wyróżniają się tym, że chętnie tworzą nowe rośliny. Dlatego warto je sadzić w dużych misach. Po około dwóch latach misa zapełni się roślinami, z których zawsze jakaś jest w fazie kwitnienia.
>>Przeczytaj też: Uprawa storczyków w domu: okres spoczynku, podlewanie, nawożenie
Hybrydy Phalaenopsis
Zazwyczaj oferowane są hybrydy Phalaenopsis, które łatwiej dostosowują się do warunków w naszych mieszkaniach. Ich kwiaty mają barwę białą, różową, żółtą, bordową, fioletową, mogą też być prążkowane, kropkowane lub nakrapiane. Właśnie uroda i różnorodność kwiatów skłania nas do kupowania kolejnych roślin. Gatunki botaniczne Phalaenopsis są trudniejsze do zdobycia i choć mają mniejsze rozmiary, to równie obficie kwitną. W naturze storczyki te występują od Indii, przez południowo-wschodnią część Chin, Tajwan, Filipiny, Indonezję aż do Australii. Są epifitami rosnącymi na gałęziach i pniach drzew. W sklepach możemy kupić je zazwyczaj w przezroczystej, plastikowej doniczce, rosnące w luźnym podłożu złożonym z mieszaniny kory, keramzytu, chipsów kokosowych i perlitu (taka struktura umożliwia dobry przepływ powietrza oraz szybkie przesychanie bryły korzeniowej). Phalaenopsis jest storczykiem najłatwiejszym w uprawie: przystosowuje się do warunków, jakie możemy mu zapewnić i toleruje nawet znaczne odstępstwa od optymalnych parametrów uprawy. Ze względu na tę bezproblemowość w uprawie, często jest polecana początkującym hodowcom, ale brak doświadczenia i podstawowej wiedzy sprawia, że czasem pierwsze próby kończą się niepowodzeniem.
>>Przeczytaj też: Pielęgnacja storczyków w domu: temperatura, światło, podłoże
Warunki uprawy Phalaenopsis
- Światło w uprawie Phalaenopsis. Storczykom należy zapewnić odpowiednią ilość światła. W miesiącach zimowych Phalaenopsis może stać na wschodnim, południowym lub południowo-zachodnim oknie. Taka wystawa zapewni wystarczającą ilość światła do rozwoju i inicjowania kwitnienia. Ale latem, w słoneczne dni, konieczna jest zmiana miejsca lub cieniowanie roślin (za pomocą rolet lub cieniówki). Znam jednak przypadki roślin stojących na południowym oknie cały rok, niecieniowanych i ładnie kwitnących. Większość roślin w takich warunkach ulega jednak poparzeniu słonecznemu, a uszkodzone rośliny mogą ciężko chorować. W przypadku Phalaenopsis, zwłaszcza hybryd, zbyt niska wilgotność powietrza nie jest problemem. Z doświadczeń wielu hodowców wynika, że rośliny te doskonale rozwijają się i kwitną przy wilgotności 50–60 proc., czyli takiej, jaka jest w naszych mieszkaniach. Również odnośnie temperatury Phalaenopsis i jego hybrydy nie mają specjalnych wymagań. Najlepiej czują się w temperaturze 16-30 st. C.
- Podlewanie w uprawie Phalaenopsis jest istotne. Najlepiej nawadniać przez zanurzanie doniczek z roślinami w naczyniu z wodą o temperaturze otoczenia. Czas zanurzania zależy od wielkości doniczki i rodzaju podłoża. Całe podłoże powinno równomiernie nasiąknąć wodą. Po wyjęciu z naczynia z wodą, doniczkę należy odstawić, najlepiej na sito, aby nadmiar wody mógł spłynąć, a dopiero potem roślinę umieścić w osłonce lub na podstawce. W przeciwnym razie roślina przez pewien czas będzie stała w wodzie i jeśli sytuacja taka będzie się powtarzać, może spowodować gnicie korzeni. Phalaenopsis nawadniamy dopiero po całkowitym przeschnięciu podłoża (wskazuje na to szarosrebrny kolor korzeni). Do podlewania zalecana jest woda miękka. Najlepsza jest woda z własnej studni lub z filtra odwróconej osmozy, ale ponieważ nie każdy ma takie możliwości, można stosować: wodę destylowaną z dodatkiem nawozu (¼ dawki proponowanej przez producenta), wodę destylowaną z dodatkiem wody miejskiej, wodę miejską przegotowaną i odstaną. Każdą roślinę należy moczyć oddzielnie, w nowej porcji wody, dzięki temu można zapobiec przenoszeniu chorób między roślinami. Warto stosować tę zasadę, zwłaszcza gdy często kupujemy nowe okazy. Dobrze mieć miejsce, w którym będziemy stawiać nowe rośliny przynajmniej na 2 miesiące. Jeśli roślina jest chora lub opanowana przez szkodniki, czas ten powinien wystarczyć, abyśmy zorientowali się, co jej dolega i zastosowali środki zaradcze. Częstotliwość podlewania storczyków zależy od warunków uprawy, ale zwykle wynosi około 1,5 tygodnia (w przypadku roślin w doniczkach).
- Nawożenie w uprawie Phalaenopsis. Jeśli stosujemy do podlewania wodę destylowaną z dawką nawozu, nie zasilamy dodatkowo roślin. Jeśli wybieramy inne rozwiązanie – można nawozić rośliny co 3–4 podlewania. Dawka nawozu nie powinna przekraczać sugerowanej przez producenta, a nawet powinna być niższa. Zasada jest następująca: im mniejsza roślina, tym mniej nawozu potrzebuje.
- Przesadzanie w uprawie Phalaenopsis. Jeśli podłoże w doniczce ulegnie rozkładowi lub gdy roślina nadmiernie się rozrośnie i korzenie nie mieszczą się w doniczce, konieczne jest przesadzenie. To doskonała okazja do sprawdzenia w jakim stanie są korzenie: czy nie zgniły lub wręcz przeciwnie, nie uległy wysuszeniu (w obu przypadkach należy je usunąć). Phalaenopsis wytwarza korzenie właściwe oraz powietrzne. Te drugie powinny swobodnie wystawać z doniczki. Przy przesadzaniu nie wolno ich „na siłę” chować do środka. Jeśli powodem przesadzenia jest rozkład podłoża, nie ma potrzeby zmiany wielkości doniczki, ale gdy roślina rozrosła się, to przesadzamy do większego pojemnika.
Co zrobić, gdy kwiaty storczyka opadną?
W wielu publikacjach pojawia się rada: uciąć pęd nad trzecim oczkiem od dołu. Nie do końca jest to właściwe, bowiem pęd kwiatowy zawiera wiele substancji odżywczych. Jeśli roślina nie jest już zdolna do dalszego kwitnienia sama zasuszy pęd i dopiero wtedy należy go przyciąć tak, aby nie uszkodzić liści. Jeśli jednak roślina jest w dobrej kondycji istnieje duże prawdopodobieństwo, że po chwilowej przerwie ponownie zakwitnie na tym samym pędzie, wydłużając go. Nazywamy to kwitnieniem wtórnym. Jest możliwe, że roślina zasuszy tylko górny fragment pędu i z uśpionych dotąd oczek wypuści pędy boczne. Wtedy warto obciąć pęd pozostawiając ok. 1 cm zasuszonego pędu. Dobrze odżywiona roślina jest w stanie wytworzyć pędy boczne na całej długości pędu. Niejednokrotnie w tym samym czasie wypuszcza nowy pęd kwiatowy. Zdarza się też, choć znacznie rzadziej, że roślina tworząc główny pęd kwiatowy równocześnie wypuszcza pędy boczne ze wszystkich oczek. Jest to doprawdy wspaniały widok. Ale czasem roślina chora i słaba wypuszcza pęd kwiatowy w celu przetrwania. W naturze zapylony kwiat pozwoliłby roślinie zachować gatunek. W uprawie domowej pęd ten jest tylko niepotrzebnym obciążeniem dla chorej rośliny i dlatego należy go obciąć.
