Styczeń w ogrodzie - co robimy w ogrodzie w styczniu?
Styczeń w ogrodzie to dla roślin czas spoczynku zimowego, ale właściciele ogrodów mogą wykorzystać ten okres na różne prace ogrodowe. Podpowiadamy, jakie prace w ogrodzie należy wykonać w styczniu. Co można robić w ogrodzie w zimie? Co przycinamy w styczniu w ogrodzie?
Autor: www.thinkstockphotos.com
Bielenie drzew owocowych jest konieczne również podczas ciepłej zimy
Spis treści
- Co robimy w ogrodzie w styczniu?
- W styczniu zadbaj o zabezpieczenie drzew i krzewów
- Czy w styczniu podlewać rośliny zimozielone?
- Styczeń w ogrodzie - sprawdź okrycie bylin i roślin cebulowych
- Staw w styczniowym ogrodzie
- Trawnik w styczniu - na co zwrócić uwagę?
- Styczeń w ogrodzie: iglaki zimujące na tarasie i balkonie
- Co robić w styczniu na kompostowniku?
- Jak dokarmiać ptaki w styczniu?
- Prace ogrodnicze w styczniu: rośliny zimujące w chłodnych pomieszczeniach
- Porządki w styczniu w narzędziowni
- Jak zadbać w styczniu o rośliny pokojowe?
- Co siejemy w styczniu?
Co robimy w ogrodzie w styczniu?
Rośliny zimą muszą odpocząć, dlatego pracy w styczniu w ogrodzie jest dość mało. W styczniu w ogrodzie kontrolujemy okrycia zimowe roślin wrażliwych na mróz, szczególnie po przejściu silnych wiatrów, usuwamy śnieg oraz doglądamy rośliny zimujące w pomieszczeniach. Styczeń to czas na okrywanie rabat bylinowych, skalniaków i rabat z roślinami cebulowymi oraz krzewów róż dodatkową warstwą torfu lub innej lekkiej ściółki w razie małej pokrywy śnieżnej i silnych mrozów.
Strząsanie śniegu z iglaków po obfitych opadach. W styczniu wykonujemy także okresowy przegląd bulw mieczyków i karp dalii. Warto także pomyśleć już o wiośnie i kupić nasiona kwiatów sezonowych oraz nawozy ogrodnicze. W styczniu można również wysiać do skrzynek w pomieszczeniu nasiona begonii, goździków i lobelii. Przeprowadza się też cięcie i odmładzanie krzewów ozdobnych. Poniżej przygotowaliśmy poradnik ze szczegółowym opisem prac: styczeń w ogrodzie.
W styczniu zadbaj o zabezpieczenie drzew i krzewów
Rośliny osłania się dopiero wtedy, gdy temperatura spadnie poniżej -5oC. Jeżeli zrobimy to zbyt wcześnie, kiedy będzie jeszcze ciepło, przyczynimy się do ich gnicia. Poza tym stworzymy doskonałe kryjówki dla gryzoni. Byliny wrażliwe na mróz oraz posadzone jesienią należy okryć stroiszem (gałązkami iglastymi), korą lub trocinami. W styczniu co jakiś czas należy sprawdzić, czy okrycie roślin wrażliwych na zimno nie uległo uszkodzeniu. Jeśli tak, to trzeba je poprawić i uzupełnić w miarę potrzeb.
Jeśli nie zostało zrobione to wcześniej, warto związać spiralnie sznurkiem krzewy iglaste o formach kolumnowych (zabezpieczy to je przed zdeformowaniem). W miarę możliwości trzeba strząsać nadmiar śniegu z drzew i krzewów iglastych, aby zapobiec zdeformowaniu bądź rozłamaniu koron i wyłamywaniu gałęzi.
W styczniu można pobielić wapnem pnie drzew owocowych, a pnie drzew ozdobnych (zwłaszcza młodych) owinąć słomą lub tekturą (wapno ogrodnicze jest do kupienia w sklepach ogrodniczych). Bielenie drzew zapobiegnie powstającym na skutek silnego ogrzania w słoneczne dni uszkodzeniom pni drzew. Osłon nie wymagają drzewa, których pnie są porośnięte pnączami. Jeśli powstało pęknięcie mrozowe, należy je posmarować preparatem przyspieszającym gojenie, aby nie dopuścić do infekcji. Wiosną szczelina powinna się zewrzeć i zarosnąć tkanką gojącą.
Przy sprzyjającej pogodzie w styczniu można rozpocząć cięcie żywopłotów, a także formujące cięcie żywotników, cisów i niektórych cyprysików.
Czy w styczniu podlewać rośliny zimozielone?
Gdy w styczniu nie ma śniegu, w dni kiedy temperatura podnosi się powyżej 0°C, należy dobrze podlać rośliny zimozielone rosnące w ogrodzie. Te rośliny transpirują wodę cały czas (także zimą) przez zielone liście czy igły, a gdy gleba jest zamarznięta nie mogą pobierać wody przez korzenie. Dodatkowo na rośliny działa mroźne powietrze oraz wysuszające wiatry.
Autor: www.thinkstockphotos.com
Bielenie drzew owocowych jest konieczne również podczas ciepłej zimy
Styczeń w ogrodzie - sprawdź okrycie bylin i roślin cebulowych
W styczniu co jakiś czas sprawdza się, czy osłony na bylinach nie zostały uszkodzone i w razie potrzeby poprawia się zabezpieczenia roślin przed mrozem. Jeżeli zapowiedziano silne i długotrwałe mrozy, warto dołożyć dodatkową warstwę okrywającą. Należy też sprawdzić, czy wiatr nie rozrzucił stroiszu, którym były okryte rośliny na zimę, można nawet dorzucić nieco gałęzi, ponieważ coraz częściej styczeń jest mroźny, ale bezśnieżny, a taka pogoda stanowi niebezpieczeństwo, szczególnie dla roślin zimozielonych.
W styczniu warto sprawdzić w jakim stanie są przechowywane cebule i bulwy bylin niezimujących w gruncie (dalii, mieczyków, pacioreczników, begonii i innych), wszystkie chore koniecznie należy usunąć. Pod koniec stycznia można rozpocząć pędzenie roślin cebulowych (takich jak: tulipany, narcyzy, hiacynty, krokusy).
Staw w styczniowym ogrodzie
Jeśli to możliwe, w styczniu nie można dopuścić do całkowitego zamarznięcia wody w stawie. Można w tym celu umieścić w nim pionowo wiązkę trzciny lub położyć na powierzchni boję z kanałem powietrznym. Jeżeli lód pokrywa staw w ogrodzie, można odpompować nieco wody, tak aby powstała pod lodem ocieplająca poduszka powietrzna (około 5 cm). Jeśli lód utrzymuje się przez kilka dni, przerębel robi się za pomocą naczynia z gorącą wodą.Jeśli na lodzie w stawie zalega ponad 10 cm warstwa śniegu trzeba ją odgarnąć, aby zapewnić zimującym w wodzie roślinom dostęp do światła.
Trawnik w styczniu - na co zwrócić uwagę?
Jeśli w styczniu na trawniku zalega dużo śniegu, warto zgarniać go na przykład pod drzewa – dzięki temu trawnik nie będzie „pływał” po roztopach, a drzewa będą mieć więcej wilgoci. Po stopnieniu śniegu nawozimy trawnik ziemią kompostową z dodatkiem fosforu i potasu. Nie powinno się dopuścić, aby na trawniku powstała skorupa zamarzniętego śniegu, ponieważ wtedy dostęp tlenu do trawy jest mocno ograniczony, a pozbawione tlenu rośliny mogą chorować.
Sprawdź też: pleśń śniegowa na trawniku - przyczyny i zwalczanie
Styczeń w ogrodzie: iglaki zimujące na tarasie i balkonie
Tarasy są często sytuowane przy południowej elewacji domu. Jest tam zacisznie i zwykle cieplej niż na otwartej przestrzeni ogrodu, bo ściany, które nagrzewają się na słońcu, oddają ciepło otoczeniu. Wydawałoby się, że to wymarzone warunki do zimowania roślin. Niestety, tak nie jest. Promienie słońca, szczególnie mocne w drugiej połowie zimy i na przedwiośniu, mogą zbyt wcześnie pobudzić w nich soki. Rośliny są wtedy znacznie bardziej wrażliwe na mróz i nawet niewielkie pogorszenie pogody może im poważnie zaszkodzić. Dlatego lepiej ustawić donice w cieniu przy wschodniej lub zachodniej ścianie budynku. Druga rzecz to susza, na którą są narażone rośliny stojące pod okapem dachu. Ponieważ ziemia w donicach szybciej wysycha, trzeba pamiętać o tym, żeby w czasie cieplejszych dni sprawdzać, czy jest dostatecznie wilgotna. Gdy temperatura na zewnątrz w styczniu przez kilka dni utrzymuje się powyżej zera, warto podlać trzymane na balkonie lub tarasie iglaki rosnące w pojemnikach. Jeśli jest mroźno i słonecznie, dobrze okryć rośliny agrowłókniną lub jutą, aby słońce nie wysuszyło ich pędów.
Czym i jak okrywać rośliny w dużych donicach
- Folia bąbelkowa - dobrze chroni przed zimnem. Okręca się nią kilka razy pojemnik (także od dołu) i związuje ją sznurkiem.
- Worek z materiałem izolacyjnym - donicę można włożyć do worka wypełnionego na przykład słomą lub suchymi liśćmi. Izolację od podłoża zapewni styropian.
- Mata słomiana - bardzo ładnie wyglądają słomiane maty fantazyjnie okręcone wokół roślin. W sprzedaży są maty różnej wielkości.
- W styropianowej skrzyni - mniejsze donice można wstawić razem do styropianowego pudła i przestrzenie między nimi wypełnić na przykład suchymi liśćmi.
Co robić w styczniu na kompostowniku?
Tak jak w ubiegłych miesiącach, również w styczniu na kompost możemy dokładać resztki kuchenne. Jeśli temperatura spadnie poniżej zera, okrywa się pryzmę kompostu matami słomianymi, aby nie dopuścić do zahamowania procesów przemiany materii organicznej.
Jak dokarmiać ptaki w styczniu?
W śnieżne zimowe dni w styczniu można dokarmiać ptaki (zobacz film) – naszych sprzymierzeńców w walce ze szkodnikami. Pokarm dla ptaków można kupić w centrach ogrodniczych lub marketach budowlanych. Dla sikorek wiesza się też surową, niesoloną słoninę.
Dokarmiane w zimie ptaki przyzwyczają się do naszego ogrodu i będą go odwiedzać także wiosną, a może nawet zagnieżdżą się w nim. Ułatwią nam walkę ze szkodnikami, gdyż zjadają ogromne ilości owadów, ich jaja i larwy.
Prace ogrodnicze w styczniu: rośliny zimujące w chłodnych pomieszczeniach
W styczniu nie można zapomnieć o roślinach uprawianych w pojemnikach (pelargonie, fuksje, oleandry, datury i inne), które zimują w chłodnych pomieszczeniach. Wprawdzie podlewa się je rzadko, ale nie należy dopuścić do całkowitego przesuszenia bryły korzeniowej.
Można sprawdzić, czy nie zostały zaatakowane przez szkodniki. Jeśli tak – roślinę myje się lub opryskuje dostępnym w sprzedaży preparatem chemicznym. Zamiast środków chemicznych możemy też zastosować samodzielnie przygotowane preparaty:
- mszyce można zwalczać opryskując pędy i liście wywarem z wrotyczu (2 dkg ziela wrotyczu zalać litrem wody i zostawić na 12 godzin),
- wszystkie owady i roztocza źle znoszą opryskiwanie wywarem z czosnku (2-3 ząbki czosnku na litr wody – po godzinie płyn nadaje się do użycia).
Porządki w styczniu w narzędziowni
W wolnej chwili w styczniu warto uporządkować narzędzia ogrodnicze: czyści się je i zabezpiecza preparatami ochronnymi. Zapobiegliwi powinni przejrzeć ogrodowy składzik i sprawdzić, czy nie brakuje w nim jakichś narzędzi, nawozów, materiałów. Można kupić je już teraz, przed sezonem – przeczekają w składziku do wiosny, a rozłożenie wydatków w czasie nie nadweręży domowego budżetu. Może będzie też trochę czasu, aby naprawić i pomalować meble ogrodowe.
Jak zadbać w styczniu o rośliny pokojowe?
W kalendarzu ogrodnika na styczeń trzeba zadbać także o rośliny doniczkowe. Należy pamiętać, aby rośliny pokojowe nie stały zbyt blisko grzejników, bo tam powietrze jest dla nich zbyt ciepłe i suche, i łatwo może dojść do przesuszenia bryły korzeniowej. W miarę możliwości kwiaty trzeba przenieść w inne miejsce, pamiętając jednak, aby docierało do niego światło. Zimą rośliny doniczkowe podlewa się regularnie, odkurza i zrasza im liście (uwaga! nie wszystkie rośliny można zraszać!). Od czasu do czasu warto sprawdzić, czy rośliny nie zostały zaatakowane przez szkodniki. Do ochrony roślin przed szkodnikami można też stosować wywar z wrotyczu i wywar z czosnku.
Większość kaktusów przechodzi zimą okres głębokiego spoczynku, podczas którego powinny mieć zupełnie sucho i niezbyt ciepło. Dlatego aż do marca kaktusów w ogóle się nie podlewa i nie nawozi, należy je trzymać w jak najchłodniejszym miejscu.
W doniczkach wypełnionych świeżym podłożem sadzi się cebule hipeastrum i bulwy syningii (gloksynii), a pod koniec miesiąca bulwy achimenesa. Stopniowo zaczyna się je podlewać, a po 2 tygodniach nawozić, aby wznowiły wegetację. Gdy widać pierwsze pędy, doniczki z kwiatami ustawia się w jasnym miejscu.
Co siejemy w styczniu?
W styczniu można przygotować rozsadę i posiać do skrzynek nasiona pierwiosnków i wynieść na zewnątrz (nasiona tych roślin są zdolne do kiełkowania dopiero po przemrożeniu). Wysiewa się też nasiona begonii bulwiastej i begonii wiecznie kwitnącej, używając jako podłoża mieszanki odkwaszonego torfu z piaskiem.Zarówno nasiona pierwiosnków, jak i begonii są tak drobne, że nie trzeba ich przykrywać ziemią, wystarczy tylko po wysianiu lekko je przyklepać. Pojemniki z wysianą begonią nakrywa się szkłem lub folią i ustawia w możliwie najjaśniejszym i ciepłym miejscu. Trzeba je często wietrzyć i zraszać. Po 3–4 tygodniach siewki trzeba przepikować po raz pierwszy, a po 7–8 tygodniach – powtórnie. Do gruntu wysadzamy rośliny w maju, po ustąpieniu przymrozków.
Jakie kwiaty wysiewa się w styczniu? Piątka szklarniowa
