10 pytań o elektryczne podgrzewacze wody, kotły c.o. i ogrzewanie elektryczne. Odpowiada ekspert firmy KOSPEL
Koszty ogrzewania domów i ciepłej wody użytkowej to problem zarówno właścicieli domów jednorodzinnych jak i mieszkań. W przypadku nowych domów trudne są decyzje, jakie systemy zastosować przy jednoczesnym szacowaniu czy inwestycje okażą się opłacalne. Oszczędności w rachunkach za energię można szukać we własnych ogniwach fotowoltaicznych, pod warunkiem, że ich moc zostanie prawidłowo przeliczona na potrzeby nie tylko mieszkańców, ale i zapotrzebowania domu na energię.
Na pytania odpowiada ekspert firmy KOSPEL, jednego z czołowych europejskich producentów elektrycznych podgrzewaczy wody, zasobników i wymienników c.w.u., pomp ciepła, kolektorów słonecznych oraz elektrycznych kotłów c.o.
1. Przepływowy podgrzewacz wody
Kupiłem dom o powierzchni 125 m2 (piętrowy). Na parterze jest kuchnia i WC, na piętrze łazienka. Dom jest w stanie surowym zamkniętym. Mam pytanie o podgrzewanie wody. Instalatorzy proponują zasobnik+ cyrkulację. Zużywamy miesięcznie 8 kubików wody. Obecnie w mieszkaniu korzystamy z jednego podgrzewacza wody (18 kW) i rachunki łączne za prąd wynoszą na poziomie 150 zł. Czy takie rozwiązanie jest warte skopiowania? Chciałbym zastosować trzy podgrzewacze (kuchnia – 5 kW, wc – 5 kW, łazienka 15 kW – musi wystarczyć na wannę, prysznic i umywalkę. Podgrzewacz będzie najbliżej prysznica (najczęściej z niego korzystamy). Czy to będzie faktycznie najtańsze rozwiązanie w porównaniu do zasobnika? Ogrzewanie będzie podłogowe w całym domu, kocioł kondensacyjny + rekuperacja.
Przepływowe podgrzewanie wody zawsze będzie tańsze niż podgrzewanie wody w zasobniku (choćby w wyniku strat ciepła w zbiorniku). Moc podgrzewacza należy dobrać odpowiednio do ilości, jak i rodzaju punktów poboru wody. W tym przypadku, jeżeli pomieszczenia nie są daleko rozmieszczone od siebie (do 4 m) można by zastosować 1 podgrzewacz o mocy co najmniej 18 kW (na dwie łazienki) oraz jeden podgrzewacz do kuchni. Proszę wziąć pod uwagę także fakt, iż do wanny zalecamy podgrzewacz o mocy nie mniej jak 18 kW. Natomiast do prysznica 15 kW przy standardowej wylewce prysznicowej. Jeżeli chciałby Pan korzystać zarówno z wanny jak i umywalki w WC, należałoby tę moc zwiększyć do 24 kW. Do zlewu w kuchni sugerowałbym moc 6 kW.
2. Jaki kocioł na prąd wybrać?
Mam dom o powierzchni 180 m2. Jakiej mocy kocioł elektryczny powinienem kupić, żeby wystarczył na wszystkie potrzeby? Jestem w przededniu zawarcia umowy na ogniwa fotowoltaiczne, które będą docelowo zasilały cały dom – w tym ogrzewanie.
Jeżeli dom jest zbudowany w technologii energooszczędnej, to kocioł o mocy 12 kW w zupełności wystarczy. Jeżeli jest to starszy budynek, to wtedy potrzebne będzie urządzenie o mocy 18 kW. Jeżeli energia wyprodukowana przez panele fotowoltaiczne ma pokrywać energię, jaką kocioł zużywa do ogrzania budynku, będzie pan musiał sprawdzić w charakterystyce energetycznej budynku, jakie jest jego zapotrzebowanie na ciepło (wartość wyrażona w kWh/m2/rok). Dzięki temu parametrowi zdoła pan dobrać wielkość „fotowoltaiki”.
3. Czym ogrzać mieszkanie w przedwojennej kamienicy?
Mam mieszkanie o powierzchni 38 m2 (pokój, kuchnia i łazienka) znajdujące się na pierwszym piętrze przedwojennego budynku. Obecnie jest tam piec kaflowy z grzałkami elektrycznymi, a do ogrzewania wody służy stary podgrzewacz. Dom jest nieocieplony, ale okna są już nowe. Jaki byłby najlepszy sposób ogrzewania takiego mieszkania? Czego użyć do podgrzewania wody użytkowej?
Do ogrzewania takiego mieszkania proponowałbym urządzenie o mocy 6 kW oraz kocioł EKCO.LN2. Trzeba też dokupić regulator pokojowy, który będzie sterował pracą kotła. Bardzo ważne, żeby sterownik taki wysyłał do kotła sygnał beznapięciowy. Wodę użytkową można ogrzewać na dwa sposoby:– stosując elektryczny podgrzewacz przepływowy – na przykład model PPE2 9/12/15 kW,– stosując wymiennik CWU (zbiornik), który podłączamy do kotła – na przykład model SW Termo MAX 100L.
4. Piec elektryczny dwufunkcyjny. Jaki wybrać?
Proszę mi podpowiedzieć, jaki piec elektryczny wybrać? Miałby on służyć do podgrzewania wody użytkowej i ogrzewania domu.
Idealnym rozwiązaniem dla Pana byłby kocioł elektryczny z wbudowanym zasobnikiem na c.w.u. 130L, ze sterownikiem pogodowym o nazwie EKD.M3. Do ogrzewania c.w.u., zamiast kotła ze zbiornikiem na wodę użytkową, można zastosować przepływowy podgrzewacz wody. Urządzenie to można podłączyć pod kocioł elektryczny i w trakcie jego działania kocioł będzie wyłączony.
5. Ogrzewanie elektryczne i ciepła woda w mieszkaniu
Chcę zainstalować w mieszkaniu ogrzewanie elektryczne i c.w. na prąd. Czy są jakieś kotły dwufunkcyjne do c.o. i c.w. bez zasobnika. Mam małą łazienkę. Czy rury do centralnego można poprowadzić pod sufitem podwieszanym, czy lepiej w podłodze?
Nie mamy w ofercie kotłów dwufunkcyjnych bez zasobników. Rozwiązaniem jest kocioł do c.o., na przykład model EKCO.LN2, z wbudowanym naczyniem przeponowym do układu zamkniętego, w tym przypadku o mocy 6 kW oraz podgrzewacz PPE2-9/12/15 do podgrzewania ciepłej wody użytkowej. Oba urządzenia podłączamy do instalacji trójfazowej i łączymy wzajemnie cienkim przewodem do komunikacji między sobą. Wtedy działają na zasadzie priorytetu. Nigdy nie pracują dwa jednocześnie, by nie obciążać obwodu elektrycznego. Jeśli chodzi o rury do centralnego, to lepiej poprowadzić je w podłodze.
6. Jaki będzie koszt ogrzewania elektrycznego?
Mam dom o powierzchni 135 m2, wybudowany w 2004 r. Na dachu zamontowałem ogniwa fotowoltaiczne o mocy 8180 kW. Chcę przejść na ogrzewanie elektryczne domu. Czy ta moc wystarczy na ogrzanie domu i wody użytkowej? Zamówiłam w Waszej firmie piec o mocy 15 kW. Nie mam orientacji i nikt mi nie jest wstanie powiedzieć, jakie będą koszty ogrzewania tym piecem. Czy mogę się tego dowiedzieć?
Najbardziej miarodajną wartość zapotrzebowania na ciepło dla budynku podaje jego charakterystyka energetyczna. Na tej podstawie, pod warunkiem że jest rzetelnie zrobiona, można wyliczyć koszty ogrzewania domu. Głównymi czynnikami wpływającymi na te koszty są straty ciepła w budynku oraz temperatura, jaka ma panować w pomieszczeniach. Ogniwa, o których pani pisze, w ciągu roku potrafią wyprodukować około 8000 kWh energii. Biorąc pod uwagę koszt magazynowania energii przez zakład energetyczny zostanie do dyspozycji około 6500 kWh. Zakładając, że zapotrzebowanie na ciepło może wynosić około 10 000-12 000 kWh/rok, instalacja fotowoltaiczna nie będzie w stanie podołać takiemu zapotrzebowaniu. Trzeba zatem się liczyć z dodatkowymi wydatkami.
7. Instalacja fotowoltaiczna. Czy warto w nią zainwestować?
Mam nowo wybudowany dom parterowy o powierzchni 35 m2. W domu będzie mieszkać rodzina trzyosobowa. Dom ma prostą bryłę. Wzniesiony został w zgodzie ze standardem NF40. Ma rekuperator, okna energooszczędne, dobrze ocieplone wszystkie przegrody zewnętrzne. Chcę zrobić wodne ogrzewanie podłogowe zasilane z kotła EKD.M3 marki Kospel, z wbudowanym zasobnikiem wody o pojemności 130 l. Ustawienie instalacji naziemnej względem stron świata mam bardzo dobre (brak zacienienia, żadnych drzew, inne domy oddalone o 100 m). Chcę zainstalować panele fotowoltaiczne dostarczające 10 kW energii. Czy zaspokoi to roczne zapotrzebowanie na c.o., ciepłą wodę użytkową i prąd?
Instalacja fotowoltaiczna o mocy 10 kW da w skali roku, po uwzględnieniu „opłaty za przechowywanie” w zakładzie energetycznym, około 8000 kWh energii. Określenie zapotrzebowania budynku na ciepło powinno być zawarte w projekcie. Firma Kospel nie zajmuje się audytami energetycznymi i na podstawie przedstawionych danych nie jesteśmy w stanie wyliczyć zapotrzebowania konkretnego budynku na ciepło. Powinien to zrobić projektant. Jeżeli na przykład pański budynek potrzebuje na ogrzanie 40 kWh/m2 na rok, to zużyje rocznie około 5200 kWh energii. Na podgrzanie 1m3 wody użytkowej potrzeba około 40 kWh energii (miesięczne zużycie przez 3-osobową rodzinę wynosi 3-4 m3). Pozostała część wyprodukowanej energii (2800 kWh) zostanie spożytkowana na tak zwany „prąd bytowy”. Są to oczywiście wyliczenia szacunkowe, dające pewien obraz wykorzystania energii wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne. Przy tych założeniach 10 kW instalacja fotowoltaiczna może być niewystarczająca do pokrycia zapotrzebowania na energię.
8. Czy kominek może posłużyć także do podgrzewania wody użytkowej?
Stawiamy dom z bali, który będzie ogrzewany kominkiem. Czy można podłączyć kominek z płaszczem wodnym do bojlera tak, żeby podgrzewał też wodę użytkową? Czy jest również jakiś dobry sposób, żeby wodę w tym samym bojlerze ogrzewać również latem, gdy nie będziemy palić w kominku? Myśleliśmy również o pompie ciepła, ale to chyba niezbyt sensowny pomysł, żeby instalować kominek i pompę jednocześnie.
Oczywiście, że istnieje możliwość podłączenia kominka z płaszczem wodnym do zbiornika na ciepłą wodę użytkową. Odbywa się to poprzez wężownicę znajdującą się w zbiorniku, w której krąży woda kotłowa z kominkowego płaszcza wodnego. Jeżeli zbiornik na ciepłą wodę użytkową nie ma wężownicy, to można zastosować tak zwany wymiennik płytowy, który montuje się między kominkiem a zbiornikiem. Odpowiada on wtedy za odbiór ciepła z wody kominkowej i przekazanie jej do instalacji wody użytkowej. Woda ta będzie następnie transportowana do wymiennika. W okresie letnim do podgrzewania wody w zbiorniku może służyć grzałka elektryczna, wpinana bezpośrednio do kontaktu.
9. Czy w bloku można zainstalować bojler, aby zaoszczędzić na kosztach podgrzewania wody?
Za podgrzanie wody zimnej płacę 59 zł/m3. Dodatkowo opłata za samą wodę wynosi 12 zł/m3, wiec za 1m3 wody ciepłej płacę 71 zł. Dla mnie to ogromna kwota, bo przy trzech osobach koszty miesięczne za wodę wynoszą kilkaset złotych. Jak ograniczyć te koszty? Czy w bloku można zainstalować bojler? Do budynku jest doprowadzony gaz, tylko nie ma możliwości wentylacji.
Najtańsze byłoby zastosowanie podgrzewacza przepływowego. Podgrzewacze przepływowe dobiera się odpowiednio do liczby i rodzaju punktów odbioru wody. Dzięki niewielkim rozmiarom, mogą być montowane w pobliżu punktu poboru, a ich duża oferta umożliwia optymalny wybór w zależności od potrzeb i oczekiwań użytkownika. Odpowiedni dobór oraz właściwe miejsce instalacji zapewniają mniejsze zużycie wody i ograniczenie strat ciepła. Powyższe zalety oraz fakt, że podgrzewacze pozwalają na ciągły pobór ciepłej wody, nieograniczony pojemnością zbiornika, daje im zdecydowaną przewagę nad urządzeniami pojemnościowymi. Podgrzewacze przepływowe zużywają energię tylko w momencie poboru ciepłej wody. Należą do jednych z najbardziej energooszczędnych urządzeń – mają klasę energetyczną A. Koszt podgrzania 1m3 wody z 10oC do 40oC wynosi niecałe 20 zł brutto. Do wyliczeń przyjęto średnią cenę energii w taryfie G11 w Polsce (0,55 zł za 1 kWh).
Podgrzewanie wody elektrycznym przepływowym podgrzewaczem nie jest drogie, a zapewnia komfortową i bezpieczną eksploatację. Warto zauważyć, że przeciętny 80-litrowy ogrzewacz pojemnościowy generuje straty energii na poziomie 1,5 kWh/24h. Oznacza to mniej więcej 550 kWh energii, czyli około 300 zł strat rocznie. Opisane powyżej podgrzewacze przepływowe, przy wszystkich swoich zaletach mają pewną niedogodność – stosunkowo dużą moc, co wymusza zastosowanie odpowiedniej instalacji elektrycznej. Niestety, często okazuje się to trudną do pokonania barierą techniczną i wtedy pozostaje wybór ogrzewacza pojemnościowego. Moc grzałek w ogrzewaczach pojemnościowych umożliwia ich podłączenie do zwykłych gniazdek elektrycznych. Najważniejszym kryterium doboru urządzenia jest jego pojemność. Do umywalki, czy zlewozmywaka można zastosować ogrzewacz POC Luna inox o pojemności 5 litrów. Większą ilość ciepłej wody można uzyskać z ogrzewaczy OSV Slim o pojemności od 20-80 litrów.
10. Powietrzna pompa ciepła
W jaki sposób definiują państwo powietrzną pompę ciepła? Czy w państwa mniemaniu, podlega ona pod wymagania dyrektywy maszynowej 2006/42/WE, czy też jest z niej wyłączona?
Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE odnosi się w swym zakresie (Art. 1) do następujących urządzeń: maszyn, wyposażenia wymiennego, elementów bezpieczeństwa, osprzętu do podnoszenia, łańcuchów, lin i pasów, odłączalnych urządzeń do mechanicznego przenoszenia napędu, maszyn nieukończonych. Jednocześnie, w Art. 2 pkt k) jest mowa, iż m.in. wymienione urządzenia są wyłączone z zakresu Dyrektywy. Są to: sprzęt elektryczny i elektroniczny w następujących dziedzinach, w stopniu, w jakim jest on objęty dyrektywą Rady 73/23/EWG z dnia 19 lutego 1973 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstwa państw członkowskich, odnoszących się do wyposażenia elektrycznego przewidzianego do stosowania w niektórych granicach napięcia (to sprzęt przeznaczony do użytku przy napięciu w zakresie między 50 V a 1 000 V prądu przemiennego oraz między 75 V a 1 500 V prądu stałego): – urządzenia gospodarstwa domowego przeznaczone do użytku domowego, – sprzęt audiowizualny, – sprzęt informatyczny, – maszyny biurowe powszechnego użytku, – aparatura rozdzielcza i aparatura sterownicza niskiego napięcia, – silniki elektryczne.
Pompa ciepła typu HPI.4 jest urządzeniem pracującym przy napięciu 230V~ prądu przemiennego. Pompa ciepła przewidziana jest do ogrzewania wody w gospodarstwach domowych lub pomieszczeniach sanitarnych. Dodatkowo, jest ona urządzeniem końcowym i nie jest przeznaczona do wbudowania w inną maszynę, jako komponent/podzespół/moduł. W związku z powyższym, dyrektywą która ma tu zastosowanie jest Dyrektywa 2014/35/UE, która dotyczy sprzętu elektrycznego przeznaczonego do użytku przy napięciu w zakresie między 50 V a 1000 V prądu przemiennego oraz między 75 V a 1500 V prądu stałego. Czyli tzw. Dyrektywa niskonapięciowa LVD.