Grzejniki kanałowe i podłogówka do współczesnych wnętrz. Dlaczego warto?
Tradycyjne miejsce na grzejnik, idealne z punktu widzenia efektywnej wymiany ciepła, to ściana pod oknem. W nowo budowanych wnętrzach mieszkalnych coraz częściej zrywa się z tą tradycją i ukrywa elementy grzejne. Uznanie zyskują grzejniki kanałowe oraz ogrzewanie podłogowe, czyli popularna podłogówka.
Spis treści
We współczesnych wnętrzach standardem są wielkoformatowe okna sięgające podłogi i zajmujące dużą powierzchnię ścian. Gdzie w takiej sytuacji umieścić grzejniki? Odpowiednim rozwiązaniem jest ogrzewanie podłogowe lub grzejnik kanałowy zamontowany w podłodze.
Dla kogo ogrzewanie podłogowe?
Brak widocznych elementów grzejnych to jeden z ważnych atutów ogrzewania podłogowego, ale nie tylko z tego powodu zwykle decydujemy się na wybór tego sposobu ogrzewania. Rury podłogówki są umieszczone pod posadzką, więc w zasadzie nie wpływają na estetykę gotowego wnętrza. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z pewnych ograniczeń, które nakładają na jego aranżację, i odpowiednio na nie reagować, między innymi przez wcześniejsze (przed ułożeniem instalacji) zaplanowanie usytuowania niektórych elementów trwałego wyposażenia, na przykład kominka, oraz dużych i masywnych mebli. Instalacja nie powinna pod nimi przebiegać, bo może dojść do jej przegrzania i w konsekwencji nawet uszkodzenia. Do tego ciepło emitowane przez tę część instalacji nie może być odpowiednio wykorzystane.
Ważniejsze od estetyki wydaje się jednak źródło ciepła, które ma zasilać instalację. Jeśli mamy pompę ciepła albo kocioł kondensacyjny, podłogówka będzie idealna. Niskotemperaturowe źródła ciepła pracują z najwyższą sprawnością i zużywają mniej energii, kiedy podgrzewają wodę do niezbyt wysokiej temperatury. Do zasilania ogrzewania podłogowego odpowiednia jest do 50°C – nie powoduje rozgrzewania podłogi powyżej 29°C w pokojach i 33°C w łazienkach. Wyższa temperatura podłogi mogłaby powodować wrażenie nienaturalnego ciepła w okolicy stóp, a u bardziej wrażliwych osób nawet ich obrzęki. Oddziaływałaby także niekorzystnie na betonową płytę grzewczą i posadzkę, powodując na przykład powstawanie szczelin między płytami okładziny (terakoty, desek, parkietu, paneli), a w przypadku ich trwałego zamocowania – nawet pękanie.
W pomieszczeniach z ogrzewaniem podłogowym temperatura powierzchni grzejnych nie jest wyższa od temperatury naszej skóry, a powietrza – mniej więcej taka jak średnia temperatura przegród budowlanych. Dzięki temu osobom przebywającym w ogrzewanych w ten sposób wnętrzach stosunkowo łatwo (łatwiej niż we wnętrzach ogrzewanych innego rodzaju grzejnikami) zapewnić komfort cieplny, czyli stan, w którym nie odczuwają one ani zimna, ani gorąca. Sprzyja temu także charakterystyczny dla tego rodzaju ogrzewania pionowy rozkład temperatury – z wyższą wartością w okolicy wrażliwych na ciepło stóp i niższą na wysokości głowy. Ponieważ ciepło rozprzestrzenia się głównie przez promieniowanie, temperatura powietrza w pomieszczeniu jest niższa niż w przypadku ogrzewania go grzejnikami konwekcyjnymi. Dzięki temu powietrze nie przemieszcza się tak szybko w kierunku sufitu i ogrzewanie pomieszczeń bardzo wysokich, na przykład salonu otwartego aż do stropodachu, jest znacznie skuteczniejsze. Z tych powodów temperatura powietrza we wnętrzach z ogrzewaniem podłogowym może być nieco niższa (mniej więcej o 2°C) niż w ogrzewanych grzejnikami konwekcyjnymi, więc eksploatacja instalacji c.o. mniej kosztuje.
A kiedy nie ma konwekcyjnych ruchów powietrza, nie unosi się kurz, dzięki czemu w pomieszczeniach dobrze się czują także osoby, które są na niego bardziej wrażliwe lub uczulone.
Gdzie się sprawdzą grzejniki kanałowe?
Przede wszystkim we wnętrzach, w których nie ma dobrego miejsca na tradycyjne grzejniki, ale z różnych względów zależy nam na ogrzewaniu konwekcyjnym. Grzejniki kanałowe działają bowiem tak jak wszystkie inne, w których przeważa zjawisko konwekcji, tylko ich lokalizacja jest trochę nietypowa.
Jeśli chodzi tylko o brak widocznych elementów grzejnych, grzejnik kanałowy może być alternatywą dla podłogówki w pomieszczeniach z drewnianą podłogą. Wprawdzie dzisiaj można kupić wiele drewnopochodnych okładzin na podłogi oraz klejów odpowiednio przygotowanych do pracy w warunkach podwyższonej temperatury (na instalacji ogrzewania podłogowego), lecz jeśli zależy nam na solidnym drewnianym parkiecie albo litych deskach, powinniśmy raczej zrezygnować z podłogówki. Drewno jest dobrym izolatorem i pracuje pod wpływem zmian temperatury (gdy wyschnie, między elementami drewnianymi powstaną szczeliny), więc i oszczędności na kosztach ogrzewania, i efekt estetyczny mogą nie spełnić oczekiwań.
Z grzejnikami kanałowymi nie ma takich problemów. Umieszcza się je w zagłębieniu (kanale) zrobionym w podłodze, zazwyczaj wzdłuż okien lub drzwi tarasowych. W ten sposób można pogodzić dwa pozornie wykluczające się elementy – duże okna zaczynające się tuż nad podłogą, umożliwiające wyjście na taras lub balkon, i najlepszą pod względem jakości wymiany ciepła lokalizację grzejnika – pod oknem. Ciepło dostarczane przez grzejnik kanałowy ogrzewa chłodne powietrze napływające od strony przeszklenia. Powie-trze ogrzewające się od elementów grzejnych staje się lżejsze, unosi się i przemieszcza w głąb pomieszczenia. Dzięki temu powstaje coś w rodzaju kurtyny powietrznej oddzielającej wnętrze od przegrody, przez którą następuje największa utrata ciepła.
W miejsce ogrzanego powietrza napływa chłodniejsze od strony szyby oraz powracające z pomieszczenia po oddaniu w nim ciepła i cykl się powtarza. To zapewnia naturalną cyrkulację powietrza we wnętrzu i równomierny rozkład temperatury. Grzejniki tworzą skuteczną barierę dla chłodu przenikającego przez szyby. Ciągłe przemieszczanie się powietrza sprawia natomiast, że w ich pobliżu nigdy nie jest zbyt gorąco. Ciepło jest dostarczane dokładnie tam, gdzie go najbardziej potrzeba. Grzejniki kanałowe skutecznie przeciwdziałają też wykraplaniu się pary wodnej na chłodnych powierzchniach szyb.
Grzejniki kanałowe o odpowiednio dobranej mocy mogą samodzielnie ogrzewać pomieszczenie. Szybko reagują na zmiany zapotrzebowania na ciepło, więc łatwo nimi sterować. Wykorzystuje się do tego zawory z głowicami termostatycznymi ze zdalnym nastawnikiem (zintegrowanym z czujnikiem) zamontowanym poza kanałem, na przykład na ścianie pomieszczenia, w miejscu dogodnym do pomiaru temperatury wewnętrznej albo wybranym przez użytkownika, albo zawory z głowicami termoelektrycznymi sterowanymi termostatem pokojowym.
Jeżeli zapotrzebowanie na ciepło w pomieszczeniu jest na tyle duże, że nie da się dobrać grzejnika kanałowego o dostatecznej mocy albo na odpowiednio duży grzejnik nie ma dość miejsca, można zwykle dopasować odpowiedni model z wentylatorem. Grzejniki z wentylatorem oprócz wspomnianego wyżej sterowania mają dodatkowo regulatory umożliwiające ręczne albo automatyczne regulowanie obrotów wentylatora w celu zmiany mocy grzania.
Każdy system grzewczy ma jakieś wady, ale umiejętne połączenie różnych rozwiązań często pomaga je skutecznie wyeliminować. Ogrzewanie podłogowe ze względu na konieczność przestrzegania dopuszczalnej temperatury podłogi ma ograniczoną moc. W zależności od rodzaju zastosowanych rur i sposobu ich ułożenia w podłodze, grubości wylewki oraz rodzaju posadzki wydajność grzejnika podłogowego zwykle nie przekracza 80 W/m²(w strefie brzegowej 120 W/m²). Z kolei grzejniki kanałowe nie zapewnią efektu przyjemnego ciepła pod stopami, gdy na posadzce zostaną ułożone płytki ceramiczne lub kamienna okładzina. Jedne i drugie mogą samodzielnie nie wystarczyć do skutecznego ogrzewania bardzo rozległych pomieszczeń z dużymi, sięgającymi podłogi oknami. Za to razem będą stanowić doskonale uzupełniający się tandem. Grzejniki wspomogą ogrzewanie podłogowe w dostarczeniu brakującej ilości ciepła. Unoszące się znad nich ogrzane powietrze będzie też ogrzewało chłodne szyby i zapobiegało ich parowaniu. Podłogówka, która przekazuje ciepło na drodze promieniowania do otaczających ją przegród i przedmiotów, nie da takiego efektu. Za to przyjemnie ogrzeje zimną podłogę i zapewni korzystny rozkład temperatury w pomieszczeniu (ciepło na dole, chłodniej pod sufitem). Odpowiednio dobrana automatyka umożliwi obu układom (grzejnikowemu i podłogowemu) harmonijną współpracę w ramach jednej instalacji, tak samo jak to ma miejsce w przypadku współdziałania ogrzewania podłogowego i tradycyjnych grzejników płytowych.
- Przejdź do galerii: Wzorowa przebudowa starego domu z cegły
Autor: Małgorzata Góra
Większość ścian zewnętrznych pozostawiono murowanych, tylko jedną docieplono i wykończono oblicówką drewnianą
