Nadproża ceramiczne i z betonu komórkowego

W domach murowanych najczęściej wykonuje się tanie nadproża żelbetowe. Możliwych rozwiązań jest jednak znacznie więcej. Łatwiejsze i szybsze w stosowaniu są np. nadproża ceramiczne i nadproża z betonu komórkowego.

Nadproża to elementy nośne w kształcie belek – płaskie, łukowe lub nawet trójkątne. Podtrzymują one konstrukcję budynku znajdującą się nad otworami. Przenoszą wszelkie obciążenia oddziałujące na fragment ściany ponad otworem na ścianę po obu jego stronach. Nadproże powinno być wykonane z wytrzymałego materiału, ale niekiedy musi się również charakteryzować wysoką izolacyjnością termiczną. Dotyczy to głównie ścian zewnętrznych jednowarstwowych, których nie otula się materiałem termoizolacyjnym. Wtedy ta musi być zbliżona do parametrów całej ściany.

Nadproże ceramiczne

Przykładem mogą tu być elementy nadprożowe wykonane z cegieł pełnych. Da się w ten sposób zbudować nadproża łukowe bez potrzeby ich zbrojenia. Specyficzny układ cegieł zapewnia bowiem wymaganą nośność. Podczas murowania nadproży, cegły podpiera deskowanie oparte na krążynach drewnianych (formach odwzorowujących kształt łuku), które demontuje się po upływie 2 tygodni od zakończenia prac. Zbrojenia nie wolno pominąć w ceglanych nadprożach płaskich. Robi się je wtedy ze stalowych płaskowników układanych w dolnej części spoin pionowych, między cegłami. Belki tego typu stosuje się obecnie przy renowacji starych budynków, gdy zależy na wyeksponowaniu geometrii elementów ceramicznych w nadprożu. Można je stosować do ścian zewnętrznych dwu- i trójwarstwowych oraz do ścian wewnętrznych.

Ceramiczne nadproża prefabrykowane

Nowoczesnym produktem są ceramiczne nadproża prefabrykowane, często też, ze względu na swoją budowę, nazywane ceramiczno-żelbetowymi. Powstają na liniach produkcyjnych w rezultacie wypełnienia ceramicznych kształtek zbrojeniem i betonem. Zbrojenie, podobnie jak w przypadku nadproży żelbetowych, może być tradycyjne (miękkie) lub sprężane. Takie belki nadprożowe mają długość od 75 do 325 cm. Ich wysokość dopasowana jest wymiarowo do wysokości pustaków ceramicznych. Belki takie układa się pojedynczo lub w grupach, zazwyczaj po dwie lub trzy, w zależności od grubości ściany. W przypadku ścian jednowarstwowych konieczne jest umieszczenie między belkami dodatkowej przekładki termicznej, np. z wełny mineralnej bądź styropianu.

Nadproże z betonu komórkowego

Coraz więcej firm oferujących beton komórkowy sprzedaje prefabrykowane belki nadprożowe z tego materiału. Mają przekrój 12 x 24 lub 18 x 24 cm i długość od 140 do 230 cm. Zestawiając je razem, możliwe jest wykonanie nadproży okiennych i drzwiowych w ścianach nośnych dwu-, trój- lub jednowarstwowych, o grubości dochodzącej nawet do 42 cm. Współczynnik λ dla belek z betonu komórkowego o gęstości 600 wynosi 0,17 W/(m·K). Zaletą takich nadproży jest to, że zarówno belka, jak i ściana są wykonane z identycznego surowca. Mają też izolacyjność cieplną zbliżoną do budulca, z którego wznoszony jest mur. Od razu po zamontowaniu belek można na nich wznosić dalszą część ściany z tymczasowym podparciem nadproża do czasu związania spoin muru na nim stojącego.

Nadproża z kształtek U

Betonowe nadproża mogą być wykonywane nie tylko w szalunkach zbijanych z desek lub płyt drewnopochodnych. Formę taką, kłopotliwą w montażu i demontażu, można zastąpić gotowymi kształtkami nadprożowymi produkowanymi z betonu komórkowego, keramzytobetonu lub ceramiki poryzowanej. Utworzą one tak zwany szalunek tracony, czyli pozostający na zawsze w ścianie. Z pewnością więc przyśpieszą proces budowy. Co ważne, zapewnią też jednolitość materiałową zewnętrznej i wewnętrznej powierzchni ściany. Kształtki nadprożowe U mają wymiary 24 x 24 cm, 30 x 24 cm, 36 x 24 cm i 42 x 24 cm. Ich długość wynosi 50 cm, a grubość ścianek od 6 do 8 cm. Gdy w środku kształtek – między ich zewnętrzną ścianką a zbrojeniem – umieścisz pas materiału termoizolacyjnego, możliwe będzie zastosowanie takiego nadproża również w ścianie jednowarstwowej, której się już nie ociepla.