Opaska wokół domu: z czego ją zrobić? Opaska z kamienia, kostek, żwiru czy betonu

Opaska wokół domu porządkuje teren wokół ścian budynku. Z czego ją zrobić? Opaska betonowa czy z kamienia? Często lepsza będzie opaska żwirowa. Dowiedz się, kiedy warto stosować te rozwiązania.

Dzięki opasce wokół domu prezentuje się on efektownie, a teren jest zadbany i uporządkowany. Dobrze, gdy materiał opaski współgra z tym, z którego jest nawierzchnia. Głównym powodem, dla którego powinno się wykonywać opaskę, jest odsunięcie wilgoci od ścian domu. Pozostawienie w tym miejscu ziemi i posianie trawy lub posadzenie krzewów nie jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ długo utrzymuje się na nich rosa, a korzenie dużych i posadzonych zbyt blisko domu krzewów mogą po latach wrastać w mur i niszczyć izolację. Wykonanie opaski to jedna z ostatnich prac, jaką powinniśmy zrobić po wybudowaniu domu. Równolegle z nią możemy jeszcze budować schody zewnętrzne lub wjazd do garażu, lecz elewacja budynku powinna być już wykończona (powinien być już zrobiony przynajmniej cokół). 

Opaska wokół domu: jak ją wykonać?

Istotne znaczenie dla trwałości opaski wokół domu ma prawidłowe zagęszczenie gruntu wokół fundamentów. Powinno się to zrobić tuż po zakończeniu stanu zero. Przygotowując podłoże pod opaskę, koniecznie trzeba usunąć humus, ponieważ nie daje się on dobrze zagęścić, a także chłonie wodę i utrzymuje wilgoć, co jest niekorzystne dla ścian budynku poniżej opaski. W jego miejsce powinno się ułożyć warstwę filtracyjną, np. ze żwiru. Jej grubość zależy od grubości piasku stanowiącego podsypkę oraz warstwy wykończeniowej.

Jak obliczyć grubość warstwy filtracyjnej, aby wierzch opaski wokół domu znalazł się na pożądanym poziomie? Od grubości warstwy usuniętego humusu (20 cm) odejmuje się grubość nawierzchni (kostka – 6 cm) i grubość podsypki (np. piasek 5 cm).

Podczas wykonywania opaski wokół domu, trzeba pamiętać o ważnych elementach:

• Spadku wyprowadzonym zawsze od ścian budynku

Uzyskuje się go, odpowiednio formując i zagęszczając ziemię w wykopie lub podczas układania nawierzchni opaski. Spadek musi wynosić co najmniej 1,5-2%, czyli 8-10 mm na długości 50 cm lub 15-20 mm na długości 1 m. Mimo że są to niewielkie wartości, mają jednak znaczący wpływ na odprowadzenie wody z okolic ścian fundamentowych.

• Dylatacji pomiędzy ścianą a opaską

Jej zadaniem jest ochrona izolacji ścian piwnic przed uszkodzeniem lub zniszczeniem. Gdyby jej nie było, opaska wokół domu wykonana z kostki lub płyt poddana działaniu np. mrozu będzie napierać na ścianę lub w wyniku chodzenia po niej będzie osiadać i niszczyć izolację na zewnętrznej powierzchni ściany fundamentowej. Szczelina dylatacyjna powinna mieć grubości 1-2 cm i zostać wypełniona piaskiem lub styropianem. Czasami dobrym i wystarczającym rozwiązaniem jest ułożenie między ścianą a opaską dwóch warstw papy.

• Odpowiednio wysokim cokole

Jego wysokość zależy od rodzaju materiału, z jakiego zostanie wykonana opaska. Jeśli będzie to żwir lub tłuczeń, wystarczy cokół wysokości 30 cm, jeżeli zaś będzie to powierzchnia twarda i płaska – beton czy kostka – wysokość tę należy zwiększyć do 50 cm.

Opaska wokół domu betonowa

Opaskę betonową lub z kostek betonowych robi się coraz rzadziej. Można wykonać tylko wtedy, gdy w bezpośrednim sąsiedztwie budynku, przynajmniej do głębokości posadowienia, są grunty dobrze filtrujące wody opadowe, np. piaski średniej i grubej granulacji, żwiry lub pospółki.

Opaska betonowa – zwykle szerokości 0,5-0,8 m – powinna być ułożona na 20-centymetrowej warstwie zagęszczonego piasku. Opaski nie wolno układać na humusie, gdyż zrobiona na takim podłożu może popękać. Ponadto pod jej powierzchnią, w warstwie humusu, gromadziłaby się i utrzymywała wilgoć, niekorzystna dla ściany budynku poniżej opaski.

Opaska wokół domu żwirowa

Z opaski wokół domu betonowej należy zrezygnować, jeśli wokół budynku występują słabo przepuszczające wodę grunty spoiste, na przykład gliny, gdyż dodatkowo utrudni ona odpływ wody od ścian domu. Bez względu na budowę geologiczną nie należy robić opaski betonowej, jeśli wokół budynku wykonano drenaż odwadniający, gdyż zahamuje ona napływ wody do rury drenarskiej znajdującej się w poziomie posadowienia. Opaskę wokół domu można wtedy wykonać z kamieni lub grubego żwiru.

W każdej sytuacji teren w sąsiedztwie budynku (z opaską lub bez) należy uformować z lekkim spadkiem (1,5-2%) umożliwiającym swobodny odpływ wody opadowej.

Opaska wokół domu z kruszywa jest najłatwiejsza do wykonania. Taką opaskę robi się najczęściej z otoczaków, kamienia łamanego, ze żwiru lub z keramzytu. Wielkość ziaren waha się od 8 do 32 mm i tylko od inwestora zależy, czy będzie to kruszywo o jednakowej, czy o różnej wielkości ziaren. Należy pamiętać, że ziaren o jednakowej wielkości nie da się zagęścić, więc chodzenie po nich jest niewygodne. Na zagęszczony grunt rodzimy układa się geowłókninę i na nią wysypuje kruszywo, bez robienia podsypki z piasku. Geowłóknina zapobiega mieszaniu się grubego kruszywa z gruntem i przerastaniu chwastów. Grubość warstwy kruszywa wynosi około 10 cm.

Opaska wokół domu z kostki

Najczęściej spotykane kostki kamienne mają kształt sześcianu lub prostopadłościanu. Wykonane są z granitu w kolorze szarym, czerwonym lub żółtym oraz z bazaltu w kolorze czarnym. Kostki tej samej barwy mogą się nieznacznie różnić odcieniem, nawet w tej samej partii. Jest to cecha naturalnego materiału, a nie wada techniczna. Podobnie jak kostkę betonową układa się ją na podsypce z piasku lub ze żwiru grubości 3-5 cm. W taki sam sposób wypełnia się spoiny i zagęszcza je.