Bonie elewacyjne - co to są bonie na elewacji? Jak robi się bonie? Ile to kosztuje?
Bonie elewacyjne to ozdobne rowki wykonywane w tynku. Mogą przybliżyć styl budynku do pałacowych wzorców, ale też uatrakcyjnić wygląd fasady domu nowoczesnego. Jak robi się bonie elewacyjne? Jaka jest cena boniowania elewacji?
Spis treści
- Bonie elewacyjne wycinane
- Boniowanie - jaka jest cena?
- Bonie elewacyjne naklejane
- Boniowanie ozdobne elewacji - jak zrobić?
- Ile kosztują bonie gotowe?
Bonie elewacyjne wycinane
Cięcie rowków w styropianie odbywa się przy użyciu specjalnej wycinarki termicznej, która kosztuje 900-1800 zł. Bonie można również robić w płytach z wełny mineralnej. Używa się do tego wycinarki z odpowiednio dobranym ostrzem, nie termicznej.
Tworzenie boni sposobem wycinania jest co prawda dość skomplikowane i pracochłonne, wymaga też niezwykłej dokładności, ale metoda ta nie stawia właściwie żadnych ograniczeń. Wyciąć więc można tylko kilka takich rowków, aby wizualnie podzielić fasadę lub zaakcentować wybrany jej fragment. Co więcej, można też zerwać z tradycją i wykonać rowki pionowe, krzyżujące się z poziomymi, a nawet skośne.
Żeby wycinane bonie były ładne i równe, najlepiej zastosować specjalne listwy z tworzywa sztucznego. Mają one długość 2 lub 3 m. Wkleja się je w rowki tuż przed robieniem warstwy zbrojonej pod tynk. Do kupienia są też łączniki do takich listew, w tym również do ich łączenia na krzyż. Warto dokupić także kątowniki zewnętrzne lub wewnętrzne, co pozwoli uniknąć docinania listew po skosie i zestawiania ich w tych trudnych miejscach.
Boniowanie - jaka jest cena?
Aby uwypuklić charakterystyczny rysunek tworzony przez bonie na jasnej elewacji, wnętrze rowków można pomalować ciemną farbą. Będą się wtedy bardziej rzucały w oczy. Listwy kosztują 11-18 zł/m.
Bonie elewacyjne naklejane
Bonie najłatwiej wykonać przez doklejanie na jedną warstwę ocieplenia cieńszych płyt, ale w odstępach co 2-3 cm. W ten sposób powstaną równoległe rowki. Tak robi się na przykład w przypadku izolacji z wełny mineralnej, w której wycinanie ich jest trudniejsze niż w styropianie. Cieńsze płyty łączy się wówczas z grubszymi na klej i dodatkowo stabilizuje kołkami.
Odstępy trzeba dopasować do szerokości listew wykończeniowych dostępnych w sprzedaży lub wcześniej kupionych. Powyższa metoda sprawdzi się z powodzeniem także na ścianach, które nie są ocieplane, na przykład jednowarstwowych.
Polecany artykuł:
Boniowanie ozdobne elewacji - jak zrobić?
Jeśli masz zamiar uzyskać bonie przez zestawienie ze sobą płyt, to pomyśl o modelach specjalnych, ozdobnie profilowanych, z frezowanymi krawędziami. Przeznaczone są one przede wszystkim do wykańczania zewnętrznych naroży domów – kupuje się wtedy pary odpowiednio dociętych płyt, mających tylko trzy krawędzie frezowane.
Można je przyklejać także w innych miejscach i w tym celu kupuje się płyty z wszystkimi krawędziami frezowanymi. Płyty takie wytwarza się z utwardzonego styropianu i fabrycznie pokrywa tynkiem cementowo-polimerowym zbrojonym włóknami szklanymi lub żywicą akrylową zmieszaną z paskiem kwarcowym i włóknem szklanym. Dostępne są w ogromnej liczbie wzorów i rozmiarów.
Montaż takich płyt jest banalny. Najpierw trzeba przymocować tymczasowe listwy prowadzące – będą podporą dla płyt i wyznaczą im właściwy poziom. Płyty przytwierdza się klejem do styropianu, nanosząc go zarówno na podłoże, jak i szpachlując nim spód każdej z nich.
Jeśli układasz płyty na fasadzie ocieplanej od zewnątrz, wtedy czas na montaż przyjdzie po wykonaniu i związaniu tak zwanej warstwy zbrojonej. Jeśli chcesz, żeby narożne płyty odbiegały kolorystycznie od reszty elewacji, podczas tynkowania trzeba je starannie zabezpieczyć taśmą ochronną. Później, podczas ich malowania, taśma pomoże uchronić wcześniej ułożony tynk przed zachlapaniem. Koszt płyt profilowanych do wykonywania boni to 10-70 zł/szt. Cena zależy między innymi od ich kształtu i rozmiaru.
Ile kosztują bonie gotowe?
Zwykły rowkowany styropian to dziś rzadkość, choć jeszcze kilkanaście lat temu było go łatwiej zdobyć. Wykonywanie z niego boni okazało się niestety niewiele mniej kłopotliwe niż robienie ich metodą wycinania. Rowki trzeba było szpachlować, wzmacniać siatką zbrojącą i później tynkować. Można było ewentualnie użyć listew wykończeniowych, o ile udało się dopasować je do wymiarów gotowych rowków.
W internecie nie brak natomiast ofert sprzedaży płyt polistyrenowych, które mają fabrycznie zrobione wycięcia, ale są już one wykończone, na przykład tynkiem cementowo-polimerowym wzmocnionym siatką z włókna szklanego albo żywicą akrylową. Po przyklejeniu wystarczy je więc tylko otynkować lub pomalować. Płyty takie kosztują 40-60 zł/szt.
Szczególnie ciekawym produktem, dającym ogromne możliwości architektonicznego kształtowania fasad, są płyty z tworzywa zwanego vertolith. Składają się one w 90% z perlitu. Mają wyprofilowane różne dekoracyjne wzory. Znajdziemy też takie z wyciętymi boniami. Są lekkie i łatwe do cięcia. Mocuje się je na klej do termoizolacji ściennej po wykonaniu na niej warstwy zbrojonej. Nie trzeba ich dodatkowo kołkować. Podczas wykańczania fasady możesz je otynkować tynkiem cienkowarstwowym lub tylko pomalować farbą elewacyjną. Niestety są bardzo drogie – jedna taka płyta o wymiarach 60 x 118 cm kosztuje 430 zł.
Przeczytaj także:
- Atrakcyjna elewacja domu. Jak zrobić bonie?
- Bonie w styropianie: jak zrobić. Ozdoba elewacji domu
- ABC systemów ociepleń. Jak ocieplać dom metodą lekką mokrą?