Jak przechowywać owoce i warzywa
Najsmaczniejsze i najbardziej wartościowe są warzywa i owoce sezonowe. Powinno się je spożywać świeże, zawsze starannie umyte. Prawidłowe przechowywanie owoców i warzyw wydłuży ich walory smakowe i wpłynie pozytywnie na nasze zdrowie i dobre samopoczucie
Autor: GettyImages
Podstawę naszej codziennej diety powinny stanowić warzywa i owoce. To one dostarczają nam wielu niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania składników odżywczych o właściwościach m. in. przeciwutleniających - witamin i minerałów. Przeciwutleniacze (antyoksydanty) są odpowiedzialne za neutralizowanie szkodliwego działania wolnych rodników i usuwania ich nadmiaru z naszego organizmu. Najważniejsze z nich to witamina C, E, A (beta karoten) oraz selen. Warzywa i owoce zawierają dodatkowo witaminy z grupy B odpowiedzialne za prawidłowe działanie naszego układu nerwowego i krwiotwórczego, pozytywnie oddziałują na stan skóry, włosów i paznokci. Przyczyniają się do ograniczenia ryzyka rozwoju chorób cywilizacyjnych takich jak otyłość, choroby układu krążenia, cukrzyca, miażdżyca oraz choroby nowotworowe. Owoce i warzywa są w większości niskokaloryczne. Są bogate w błonnik pokarmowy, który jest niezbędny w prawidłowym procesie trawienia. Regularne jedzenie warzyw i owoców będzie miało wpływ na utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Warzywa zaleca się jeść codziennie do każdego posiłku.
Cechą wspólną przechowanych surowców roślinnych jest ich nietrwałość. Po zbiorze nadal przebiegają w nich procesy oddychania, odparowywania wody i dojrzewania. W trakcie przechowywania nieprzerwanie zachodzą w nich zmiany jakościowe i ilościowe. Zbyt wysoka temperatura, zbyt duża wilgotność i brak przepływu powietrza sprzyjają szybkiemu psuciu się owoców i warzyw. Następuje rozwój pleśni i gnicie produktów.
Przygotowanie owoców i warzyw do przechowywania
Po powrocie ze sklepu owoce i warzywa rozpakowujemy i segregujemy. Nigdy nie przechowujemy ich w torebkach foliowych, ponieważ bez dostępu powietrza i w nadmiernej wilgoci szybko się popsują. Myjemy je dokładnie pod bieżącą, zimną wodą i osuszamy. Mycie pozwoli pozbyć się brudu, zarazków i związków chemicznych pokrywających wierzchnią warstwę. Wyjątek stanowią warzywa kapustne (np. kapusta, brokuł, kalafior), warzywa okopowe (np. marchew, buraki, ziemniaki) oraz owoce drobnopestkowe (maliny i truskawki), które czyścimy przed samym spożyciem. Warzyw i owoców długo nie moczymy w wodzie. Kupując warzywa i owoce sprawdźmy czy nie są uszkodzone. Ich jakość ma bezpośredni wpływ na okres przechowywania. Poobijane lub pokryte pleśnią od razu usuwamy, te z krótkim terminem przydatności spożywamy najwyżej w ciągu 2-3 dni. Do świeżych, obranych i pokrojonych warzyw lub owoców należy ograniczyć dostęp powietrza, światła i ciepła. Po obróbce najlepiej od razu je spożyć. W innym wypadku trzeba zakryć je szczelnie i przechowywać w lodówce w odpowiednich pojemnikach. Do przechowywania owoców i warzyw nie nadaje się folia aluminiowa, gdyż nie przepuszcza powietrza i pary wodnej.
Mrożenie warzyw i owoców
Warzywa i owoce mrożone nie tracą wartości odżywczych i są cennym źródłem witamin. Większość z nich wymaga jednak blanszowania. Niska temperatura w zamrażalce hamuje działanie drobnoustrojów wywołujących procesy gnilne. Do zamrażania stosujemy specjalne foliowe woreczki strunowe lub pudełka silikonowe.
>> Przeczytaj też: Jak suszyć i mrozić zioła
Przechowywanie owoców i warzyw poza lodówką
Niskich temperatur nie lubią m.in. bakłażany, cukinie, ogórki i pomidory. Są wrażliwe na oparzelinę chłodniczą i tracą cenne substancje odżywcze oraz aromat. Nie warto kupować ich na zapas. Przyniesione do domu rozłóżmy luźno na parapecie lub kuchennym stole. Inne warzywa i owoce, które przechowujemy w temperaturze pokojowej to owoce egzotyczne, np. banany, pomarańcze, mango, ananasy. W lodówce nie umieszczamy też brzoskwiń, moreli, melonów, arbuzów, gruszek, avocado oraz czosnku i cebuli. Banany, jabłka, gruszki, morele, śliwki, a także papryka i pomidory intensywnie wydzielają etylen. Przyspieszają w ten sposób zarówno swoje dojrzewanie, a także przyczyniają się do szybszego psucia się innych, mocno dojrzałych już warzyw i owoców. Jeśli chcemy spowolnić proces dojrzewania, odseparowujemy je od innych produktów.
PORADA: Avocado szybciej dojrzeje w obecności bananów lub kiedy zapakujemy je w papierową torebkę.
Przechowywanie owoców i warzyw w pojemnikach
Do przechowywania warzyw i owoców warto zaopatrzyć się w specjalne pojemniki, które pozwolą utrzymać porządek oraz wydłużą przydatność do spożycia. Warzywa okopowe m. in. ziemniaki, marchew, buraki, selery czy dynię przechowujemy w chłodnym, zacienionym i przewiewnym miejscu, np. w drewnianej skrzynce (przesypane trocinami lub piaskiem), ew. w koszyku wiklinowym, worku jutowym lub lnianym. Tak zabezpieczone wytrzymają w dobrym stanie od 4 do 6 miesięcy. Zbyt wysoka temperatura i dostęp światła słonecznego powoduje kiełkowanie, zielenienie roślin oraz wytwarzanie szkodliwej dla człowieka substancji - solaniny. Przemarznięte, słodkie ziemniaki nie będą także zdatne do spożycia.Aby zachować jędrność warzyw pozbawiamy je zbędnych liści, łodyg i naci.Czosnek i cebulę powinniśmy przechowywać poza lodówką w specjalnych pojemnikach z otworami, w oddychających torebkach papierowych lub koszykach wiklinowych, gdyż potrzebują stałego dostępu powietrza. Chronimy je dodatkowo przed dostępem światła.Papier śniadaniowy lub papierowe torebki przepuszczają powietrze więc przydadzą się do opakowania owoców i warzyw jednak nie tych miękkich czy bardzo soczystych. Papierowa torba przyda się do przechowywania grzybów oraz umytej sałaty. Również imbir przechowujemy w lodówce zapakowany w papier. Koszyki, patery i stojaki to dobry sposób na przechowywanie owoców i warzyw szybko dojrzewających. Na rynku dostępne są również specjalnie wyprofilowane pojemniki z pustymi miejscami, dostosowane do kształtu warzyw czy owoców. Separują one poszczególne sztuki, dzięki czemu nie stykają się i nie psują od siebie. Plastikowe pojemniki ułatwiają nam również segregację warzyw w lodówce a pojemniki, które zawierają odpowietrzniki, zapewniają dodatkowo ruch powietrza.Mata antybakteryjna (anty pleśniowa) wyłożona na dnie szuflad w lodówce lub w pojemnikach do przechowywania zapewnia swobodną cyrkulację powietrza co zapobiega zaleganiu nadmiaru wody i powstawaniu pleśni. Matę można dowolnie przyciąć do kształtu pojemnika.W segregacji owoców i warzyw pomogą nam specjalne organizery, w szafkach drewniane szuflady oraz półmiski, naczynia ceramiczne, porcelanowe, gliniane i opakowania tekturowe.
- Produkty konserwowe. Warzywa i owoce konserwowe zaraz po otwarciu przekładamy z puszek do ceramicznych lub szklanych misek (są bezpieczne, nie wchodzą w reakcję z żywnością). Konserwowe produkty można je również umieścić w lodówce, w zamykanym plastikowym lub szklanym pudełku z silikonową uszczelką. Opakowania te dostępne są w różnych kształtach i rozmiarach. Muszą być jednak przeznaczone do kontaktu z żywnością i oznaczone specjalnym symbolem kieliszka i widelca w kwadracie lub napisem „do kontaktu z żywnością”.
- Kiszenie i marynowanie. Kiszenie lub marynowanie warzyw i owoców wydłuża ich okres przydatności do spożycia oraz powoduje, że mogą być przechowywane nawet przez kilka miesięcy w szczelnie zamkniętych szklanych słoikach. Pojemniki metalowe nie nadają się do tego typu przechowywania, ponieważ zawarte w owocach i warzywach kwasy organiczne wchodzą w szkodliwe dla zdrowia reakcje z metalem.
- Warzywa i owoce suszone. Owoce i warzywa suszone możemy przechowywać w pojemnikach hermetycznych (próżniowych), szklanych lub plastikowych. Trzymamy je w miejscu chłodnym i suchym. Takie pojemniki gwarantują dłuższą przydatność produktów do spożycia, pozwalają zachować smak i aromat. Czas przechowywania suszonych owoców to około pół roku. Suszone rośliny strączkowe przechowujemy także w szczelnym plastikowym pojemniku w chłodnym i ciemnym miejscu.