Jak czyścić i myć kryształy: kieliszki, szklanki, wazony, żyrandole kryształowe
Kryształowe kieliszki, szklanki, wazony czy żyrandole wymagają specjalnej troski. Odpowiednio wypielęgnowane, będą wytworną a zarazem praktyczną dekoracją stołu. Zadbany kryształowy żyrandol stanie się szykowną ozdobą salonu oraz spełni rolę funkcjonalnego oświetlenia.
Wyroby kryształowe współgrają z każdym stylem. Nadają pomieszczeniu wyjątkowy charakter oraz podkreślają tradycyjny wystrój wnętrza. Majestatyczne kryształowe żyrandole wiszące wysoko pod sufitem kojarzą się z wystrojem pałacowym czy dworkowym, z przepychem i luksusem. Obecnie kryształowe żyrandole zauważymy w różnych aranżacjach dekoracji wnętrz. W stylu klasycznym będą one dominującym elementem salonu. W stylu vintage/retro, który pozwala łączyć przedmioty z różnych epok, kontrastujący żyrandol pojawić się może w kuchni a w rustykalnym klimacie ozdobimy nim sypialnię. Kryształowy żyrandol szczególnie wpasowuje się jednak w styl glamour (nowoczesny, nowojorski), gdzie cechą wyróżniającą wnętrza jest wszechobecny blask, a wytworne oświetlenie stanowi dekorację na tle chromowanych mebli, luster i błyszczących dodatków.
>> Przeczytaj też: Wszystko o lustrach. Gdzie powiesić lustro? Jaki efekt można uzyskać dzięki lustrom? Zobacz galerię inspiracji!
Jak powstaje kryształ
Szkło kryształowe (inaczej szkło ołowiowe) to bezbarwna i przezroczysta odmiana szkła zawierająca tlenek ołowiu. Jest ono bardziej miękkie i mniej odporne na działanie kwasów. Dodatek ołowiu zmniejsza lepkość masy szklanej, dzięki czemu lepiej nadaje się ona do obróbki, dobrze się topi, klaruje oraz formuje. Kryształ jest więc dobrym materiałem na wyroby dekoracyjne, m. in. naczynia stołowe, wazony i żyrandole.
Historia formowania kryształów sięga dawnych czasów. Do dnia dzisiejszego wciąż korzysta się z trzech tradycyjnych metod: dmuchania szkła, prasowania i wolnego formowania. To czyni kryształ materiałem szlachetnym i ponadczasowym.
Zawartość ołowiu w składzie szkła oraz powstałe szlify podczas obróbki pozwalają na znaczny wzrost współczynnika załamania światła i rozszczepienie go nadając kryształom niepowtarzalny blask i elegancję. Im więcej tlenku ołowiu znajduje się w szkle tym lepiej odbija on światło.
Czyszczenie naczyń z kryształu
Wyroby kryształowe - szklanki, kieliszki, karafki, wazony, dzbanki, misy, patery czy kryształowe żyrandole - myjemy ręcznie w letniej wodzie, używając delikatnych środków czyszczących o neutralnym pH, np. w płynie do mycia naczyń. Do mycia kryształów nie używajmy silnych detergentów na bazie chloru czy silnych zasad.
Kryształów nie myjemy w zmywarce. Środki o działaniu żrącym oraz gorąca woda potrafią zmatowić powierzchnię i zniszczyć trwale powłokę. Do czyszczenia kryształów nie stosujemy też ściernych gąbek ani szczotek i ostrych przedmiotów. Mogą one porysować szkło i spowodować złuszczenie się farby w wyrobach kolorowych. Naczynie kryształowe jest tym bardziej wrażliwe i podatne na uszkodzenia im grubsze jest szkło, z którego zostało wykonane.
Kryształowe naczynia są delikatne i kruche, dlatego, aby uniknąć uszkodzeń, myjemy je pojedynczo w plastikowej misce lub zlewie zabezpieczonym uprzednio miękką ścierką. Na koniec po dokładnym umyciu płuczmy je w zimnej wodzie z dodatkiem octu spirytusowego w proporcji pół szklanki octu na 1 litr wody. Ocet nada szykowny blask pryzmatom szkła.
Zachowując szczególną ostrożność, umyte i dokładnie wypłukane kryształowe naczynia odstawiamy na ociekacz lub rozłożoną ściereczkę i pozostawiamy do całkowitego, samoistnego wyschnięcia. Gdy naczynia są już suche, polerujemy je miękką, dobrze chłonącą wilgoć bawełnianą lub flanelową szmatką, która nie pozostawi smug i nieestetycznych włókien materiału. W kryształowych naczyniach nie podajemy gorących napoi, gdyż mogą pęknąć.
Czyszczenie kryształów - usuwanie uciążliwych zabrudzeń
Postarajmy się myć kryształowe naczynia od razu po użyciu. Zaschnięty osad będzie trudny do wyczyszczenia. Skutecznym sposobem na mocno zabrudzone kryształy jest roztwór chlorku amonu lub węglanu amonu z wodą. Węglan amonu (amoniak w proszku) dostaniemy w sklepie spożywczym, będzie leżał na półce obok proszku do pieczenia i kwasku cytrynowego. Powierzchnię naczynia przetrzyjmy miękką szmatką zamoczoną w roztworze 2 szklanek wody z ½ torebki amoniaku. Na koniec opłuczmy je dokładnie w zimnej wodzie i wypolerujmy na błysk.
Inną metodą czyszczenia osadu, np. w karafce czy wazonie z wąską szyjką, będzie nasypanie na dno naczynia 1 łyżki soli kuchennej i dodanie octu spirytusowego oraz wsypanie tam pokruszonych skorupek jajek. Taką miksturę należy energiczne wymieszać i pozostawić na jakiś czas, a następnie dokładne umyć naczynie pod bieżącą wodą przy użyciu długiej szczotki do mycia butelek. Skutecznym sposobem na wyczyszczenie kryształu może okazać się wrzucenie do niego obierek z ziemniaków, zalanie ich wodą i pozostawienie na dłuższy czas. Można też bezpośrednio przetrzeć brudne miejsca przekrojoną połówką surowego ziemniaka.
Szkło kryształowe dobrze wyczyści się mieszaniną octu i soli kuchennej o konsystencji papki. Aby uzyskać połysk po dokładnym wypłukaniu naczynia, przetrzyjmy powierzchnię sokiem z cytryny lub roztworem wody i kwasku cytrynowego. Matowy kryształ możemy wypolerować zwilżoną szmatką denaturatem lub spirytusem.
Jak wyczyścić zlew w kuchni. Sposoby na czyszczenie zlewozmywaka >>>
Lśniące i błyszczące. Jak wyczyścić srebro? >>>
Jak wyczyścić złoto: domowe sposoby czyszczenia złota >>>
Czyszczenie kryształowego żyrandola
Najważniejszą rzeczą przy pielęgnacji kryształowego żyrandola jest regularne odkurzanie (co najmniej 1 raz w tygodniu). Do odkurzania użyjmy elektrostatycznej miotełki do usuwania kurzu.
Jeśli żyrandol jest bardzo brudny, najpierw umyjmy poszczególne jego elementy letnią wodą z dodatkiem płynu do mycia naczyń. Następnie każdy element wytrzyjmy do sucha. Żyrandol kryształowy wykonany jest z misternie połączonych metalowych i kryształowych detali dlatego gotowe środki chemiczne w sprayu ułatwią nam pracę.
- Do konserwacji żyrandola przyda się drabina, fartuch z kieszeniami, do których włożymy potrzebne nam akcesoria, tj. środek czyszczący (przygotowany samodzielnie lub gotowy spray), białe ściereczki, oraz bawełniane rękawiczki (są bardzo praktyczne w czyszczeniu drobnych kryształowych elementów).
- Na podłogę rozłóżmy koc w celu zabezpieczenia przed ewentualnym upadkiem kryształowych elementów. Na moment czyszczenia wyłączmy prąd w danym pomieszczeniu lub zaklejmy włącznik światła aby zapobiec przypadkowemu włączeniu go podczas pracy. Zdemontujmy żarówki i przetrzyjmy je wilgotną szmatką.
- Jedną rękawiczkę spryskujemy roztworem przygotowanym np. z wody i amoniaku lub denaturatu (jedna część denaturatu na cztery części wody). Nie pryskamy roztworu bezpośrednio na żyrandol. Drugą ręką w rękawiczce polerujemy każdy kryształ z osobna. Nie obracamy żyrandola podczas mycia, przesuwamy tylko drabinę.
Lampy kryształowe nie są zbudowane tylko z kryształu. Ruchome elementy metalowe pełnią rolę stelaża i wymagają zastosowania środka odpowiedniego do rodzaju metalu, z jakiego zostały wykonane. Do odtłuszczenia chromowanego metalu użyjmy gąbki namoczonej w wodzie z płynem do mycia naczyń (nie zapomnijmy dobrze jej wycisnąć). Metalowe elementy będą mniej podatne na matowienie, jeżeli po wyczyszczeniu zostaną wypolerowane za pomocą szmatki nasączonej odrobiną łagodnego roztworu wody z octem spirytusowym albo kwaskiem cytrynowym. Elementy z mosiądzu czyścimy przy użyciu sody oczyszczonej wymieszanej z octem spirytusowym (2 łyżeczki sody z 1 łyżką octu). Tak samodzielnie zrobioną pastę nakładamy na brudne powierzchnie i pozostawiamy na 10-15 minut. Następnie przytrzymując żyrandol jedną ręką szorujemy delikatnie metalowe części szczoteczką do mycia zębów. Na zakończenie przecieramy wszystkie elementy mokrą szmatką z delikatnym detergentem i polerujemy do sucha.
Domowe sposoby na osad z kamienia. Jak go usunąć? >>>
Autor: Marcin Czechowicz
Podobną lampę firmy Searchlight z 12 lampkami znajdziesz w sklepie Miviena.pl. Kosztuje ok. 2800 zł.