Spis treści
- Malowanie dachu – zabieg po latach i na lata
- Kiedy malowanie dachu jest konieczne?
- Przygotowanie dachu do malowania – podstawa sukcesu
- Farby do malowania dachów
- Malowanie dachu. Jak to robić?
- Konserwacja dachu po malowaniu
Malowanie dachu to inwestycja, która się opłaca. Dobrze pomalowany i zabezpieczony dach będzie estetyczny, funkcjonalny i posłuży przez wiele dodatkowych lat. Pamiętać jednak należy o starannym przygotowaniu, wyborze odpowiednich materiałów i regularnej konserwacji – to gwarancja efektu.
Malowanie dachu – zabieg po latach i na lata
Zabieg malowania dachu przeprowadza się po bardzo długim okresie eksploatacji. Dla dachów stalowych może to być 15, 20 lub więcej lat. To zależy od jakości zastosowanej blachy i jakości powłok ochronnych, którymi są zabezpieczane. W przypadku dachówki cementowej czas eksploatacji może być dłuższy. Ceramika przeważnie nie wymaga malowania, chociaż warstwa cienkiej angoby czy glazury może popękać po upływie kilkudziesięciu lat i wymagać renowacji.
W przypadku mineralnych pokryć dachowych bardziej niż malowanie może okazać się pomocne wzmacnianie nie tyle warstwy wierzchniej, ile pokrycie preparatem wzmacniających strukturę materiału. Ceramika i beton z czasem pod wpływem zmiennych warunków atmosferycznych i promieni UV stają się bardziej porowate, co wpływa na obniżenie szczelności i zwiększenie nasiąkliwości, co z kolei przyczynia się do powstawania mikropęknięć w strukturze. Renowacja więc polega na stabilizacji materiału i jego uszczelnieniu. Przy okazji powłoka renowacyjna może zawierać pigmenty, dzięki którym pokrycie zyska świeży kolor.
Kiedy malowanie dachu jest konieczne?
Pierwszym krokiem jest dokładna ocena stanu dachu. Co świadczy o tym, że dach wymaga pomalowania?
- Blaknięcie koloru i kredowanie (wszystkie materiały). Pojawienie się matowej, kredowej warstwy na powierzchni to oznaka degradacji powłoki. Brak żywego koloru świadczy o utracie elastyczności oraz odporności na czynniki zewnętrzne. Ślady rdzy, przebarwienia to najczęstsze objawy uszkodzenia powłoki ochronnej i sygnał konieczności malowania.
- Pęknięcia i uszkodzenia mechaniczne (dachówki ceramiczne, betonowe) to zauważalny znak utraty właściwości materiału. O ich obecności może świadczyć, np. dłuższe wysychanie dachu po opadach. Pęknięcia z czasem się powiększają i przez nie woda może przesączać się na wewnętrzną stronę pokrycia.
- Osady biologiczne i chemiczne, mchy, glony (dachówki ceramiczne, betonowe, blachodachówki). Produkty spalania osadzające się z komina mogą spowodować korozję chemiczną, natomiast spadź połączona z wszechobecnym pyłem tworzy grunt do rozwoju mchów i glonów. Zatrzymują wilgoć i niszczący powłokę wierzchnią. Sprzyjają temu zacienione miejsca na dachu.
- Ubytki w powłoce ochronnej (wszystkie materiały) w postaci miejscowych uszkodzeń, odprysków.
Przygotowanie dachu do malowania – podstawa sukcesu
Niezależnie od rodzaju pokrycia, prawidłowe przygotowanie powierzchni decyduje o trwałości i wyglądzie efektu końcowego.
Trzeba przede wszystkim przestrzegać zasad bezpieczeństwa, bo praca na dachu odbywa się na dużej wysokości i wypadek może skończyć się poważną utratą zdrowia lub śmiercią.
Czyszczenie
Należy usunąć z dachu wszelkie zabrudzenia, mchy, glony i luźne elementy powłoki. Tradycyjnie używa się szczotki, ale dzisiaj popularniejsze są myjki ciśnieniowe. Do mycia trzeba zastosować detergent, a w przypadku nalotów biologicznych i osadów najlepiej sprawdzi się specjalistyczny środek do usuwania nalotów chemicznych lub biobójczy. Podczas mycia trzeba usunąć wszystkie zanieczyszczenia – niedokładne usunięcie nalotów, zatłuszczeń spowodują brak utraty przyczepności powłoki malarskiej w tych miejscach.
Naprawa
W przypadku stwierdzenia dużych ubytków w pokryciu należy je uzupełnić, np. wymienić fragment lub cały arkusz blachy lub blachodachówki czy też ułożyć nowe dachówki w miejscu popękanych. Na dachach stalowych trzeba oczyścić dokładnie miejsca pokryte złuszczającą i popękaną powłoką i pokryte rdzą. Nowoczesne powłoki malarskie mają dużą przyczepność, ale powinno się całą powierzchnię dachu zmatowić poprawiając chłonność i przyczepność nowej powłoki.
Zabezpieczenie przed malowaniem
Folią lub taśmą trzeba okleić wszelkie elementy, które nie będę malowane, m.in. okna dachowe, elementy konstrukcji dachu na zewnątrz, komin itd.
Gruntowanie
Na przygotowaną naprawioną powierzchnię dachu nakłada się warstwę gruntu. Wyrównuje ona właściwości całej powierzchni dachu, poprawia przyczepność farby nawierzchniowej i chroni materiał dachu. Grunt dobierany jest do materiału pokrycia i powłoki malarskiej.
Farby do malowania dachów
Do każdego pokrycia stosuje się dostosowane do niego specjalistyczne powłoki malarskie. Obecnie są to materiały, w których spoiwem są żywice syntetyczne np. chlorokauczukowe, alkidowe, akrylowe, silikonowe, poliwinylowe lub mieszanki. Mają one wpływ na poprawę wielu cech przyszłej powłoki. Elastyczność ma szczególnie duże znaczenie w przypadku powłok na dużych powierzchniach poddanych intensywnemu nagrzewaniu pod wpływem ciepła słonecznego, w szczególności dachów, rynien, parapetów. W przypadku powłoki o niskiej elastyczności bardzo szybko dochodzi do powstawania pęknięć i wykruszania się powłoki.
Malowanie dachu. Jak to robić?
W zasadzie sam proces malowania jest podobny dla wszystkich materiałów pokryć dachowych. Jednak każde z pokryć wymaga zastosowania innego rodzaju powłoki. Muszą to być materiały malarskie przeznaczone do malowania dachów – inne typy, nawet przeznaczone do malowania tych samych materiałów, z wielu względów nie będą odpowiednie. Specjalistyczne farby i emalie do dachów ze stali ocynkowanej, stali powlekanej czy dachówek betonowych i ceramicznych to zupełnie różne produkty różniące się właściwościami. Do stali stosowane są farby akrylowe, alkidowe, poliuretanowe. Do dachówek przeważnie są to farby akrylowe. Wszystkie charakteryzują się bardzo dużą elastycznością, odpornością na zmiany temperatur i warunki atmosferyczne i promieniowanie UV.
Tradycyjnie farby rozprowadza się na pokryciu dachowym pędzlem, ale coraz częściej do malowania używane są pistolety malarskie. Farba musi pokryć dach równą warstwą w każdym miejscu. Zacieki, zgrubienia czy niedomalowane fragmenty nie tylko oszpecą pokrycie, ale też wpłyną na trwałość powłoki. Przeważnie trzeba nałożyć dwie cienkie warstwy farby. Druga musi być nałożona po całkowitym wyschnięciu pierwszej – czas jest podany na opakowaniu przez producenta. Farba musi pokryć równomierną warstwą każdy rowek czy zagłębienie. Podobne zasady należy stosować również przy pokrywaniu dachówek specjalnymi preparatami do wzmacniania ich struktury – mają one przeważnie bardzo rzadką konsystencję, aby wniknąć w „zwietrzałą” i uszkodzoną powierzchnię materiału. W ten sposób potrafią wzmocnić go także w głębi, nie tylko na powierzchni.
Proces malowania wymaga także odpowiednich warunków atmosferycznych. Trzeba dokładnie sprawdzić prognozę pogody. Nie powinno się malować w pełnym słońcu, przy bardzo wysokich temperaturach, a także podczas mgły czy przy dużej wilgotności powietrza. Czas malowania powinien być tak rozplanowany, aby okres schnięcia nie przypadł na okres wieczornego obniżania temperatury, kiedy występuje ryzyko skraplania się pary wodnej na powierzchni pokrycia. Optymalne warunki do malowania to temperatura ok. 20 st. C, pochmurny dzień lub przewaga chmur, a długość dnia powinna pozwolić na pomalowanie i wyschnięcie dachu w miarę jednakowych warunkach wilgotności i temperatury powietrza.
Konserwacja dachu po malowaniu
Pomalowane pokrycie powinno przechodzić regularne przeglądy. Należy przynajmniej raz do roku, najlepiej po zimie lub przed nią dokładnie skontrolować dach pod kątem uszkodzeń i ubytków. W razie potrzeby doraźnie powinno się usuwać zanieczyszczenia w postaci liści czy gałęzi. Jeżeli pojawią się naloty biologiczne lub chemiczne, należy je jak najszybciej usunąć. W razie pojawienia się uszkodzeń wierzchniej warstwy pokrycia lub powłoki trzeba je naprawić, aby zapobiec ich rozszerzaniu się, np. korozji na dachu stalowym. Raz na 2-3 lata warto umyć dach specjalnym preparatem z dodatkiem nie tylko środków myjących, ale konserwujących materiał pokrycia.
