Jak uzyskać adres dla nowego domu. Nadanie numeru porządkowego i montaż tabliczki z numerem

Bez adresu nie zameldujemy się w nowo wybudowanym domu i nie będzie do nas docierać korespondencja. Trzeba więc zawczasu złożyć wniosek o nadanie numeru porządkowego i w terminie umieścić tabliczkę adresową na ogrodzeniu lub ścianie budynku.

Jeśli kupiliśmy działkę bez konkretnego adresu albo nasz nowy dom nie ma jeszcze ustalonego numeru, to powinniśmy złożyć wniosek o nadanie numeru porządkowego. Nie możemy go sobie sami wybrać. Obowiązują tu bowiem zasady ustalone w przepisach prawa, czyli ustawie - Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz rozporządzeniu w sprawie ewidencji miejscowości adresów i ulic.

Wniosek o nadanie numeru porządkowego (adresu) - kto może złożyć

Może się wydawać, że o nadanie numeru porządkowego powinien zawsze występować właściciel nieruchomości. Jednak przepisy przyznają to uprawienie szerszemu kręgowi podmiotów - z takim wnioskiem może wystąpić każdy zainteresowany. Może to być także osoba, która użytkuje budynek, np. najemca prowadzący w nim działalność gospodarczą albo dzierżawca fragmentu działki, na której postawił kontener w celu prowadzenia w nim działalności usługowej.

Zobacz także:

• Oświadczenie o prawie do nieruchomości. Jak wypełnić formularz B-3 >>>

Numer można uzyskać nie tylko dla domu całorocznego, ale także dla budynku, w którym spędzamy tylko część czasu, na przykład domku letniskowego. Numer adresowy może mieć także miejsce, w którym prowadzimy działalność gospodarczą, nawet jeśli nie znajduje się ona w budynku. Numer porządkowy może być więc nadany kioskowi, który ustawiliśmy na naszej działce (np. w celu sprzedaży warzyw), albo nawet straganowi ulicznemu, jeżeli jest to uzasadnione (przykładowo tym, że prowadzona jest w nim od lat działalność całoroczna).

Co napisać we wniosku o ustalenie numeru

We wniosku o nadanie numeru porządkowego muszą się znaleźć:

• wskazanie organu, do którego jest skierowany;
• imię i nazwisko lub nazwę wnioskodawcy oraz jego adres;
• określenie przedmiotu wniosku (ustalenie, zmiana lub zniesienie numeru porządkowego);
• informacje o położeniu budynku, którego dotyczy wniosek, według danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków (np. budynek mieszkalny jednorodzinny na działce nr …, obręb …, gmina …);
• własnoręczny podpis wnioskodawcy.

Kiedy złożyć wniosek o nadanie adresu

Numery porządkowe nowo budowanych budynków niewykazanych w ewidencji ustala się przed rozpoczęciem ich użytkowania. Oznacza to, że o nadanie im numeru porządkowego należy wystąpić odpowiednio wcześniej. Numer porządkowy można uzyskać nawet przed rozpoczęciem robót budowlanych, lecz po otrzymaniu ostatecznego pozwolenia na budowę albo po przyjęciu zgłoszenia budowy bez sprzeciwu.

Wzór wniosku powinniśmy znaleźć na stronie internetowej właściwego urzędu gminy lub miasta.

Adres dla nowego domu - kto go ustala

Określenie nazwy ulicy oraz numeru budynku znajduje się w kompetencji różnych organów gminy.

Nazwy ulicom nadawane są przez radę gminy (albo radę miejską) w formie uchwały, która powinna wskazywać nazwę nowej ulicy, działkę, na której ta ulica ma się znajdować, a także załącznik graficzny wskazujący dokładny przebieg ulicy. Takie uchwały podejmowane są z reguły z własnej inicjatywy urzędu po rozpoczęciu realizacji jakiejś inwestycji, np. budowy osiedla domów jednorodzinnych.

Numery porządkowe poszczególnym budynkom nadaje wójt (burmistrz lub prezydent miasta). Robi to z urzędu, jeśli uzna, że istnieje taka potrzeba. Możliwe jest także ustalenie numeru porządkowego na wniosek właściciela nieruchomości. Nie wydaje się tu jednak żadnej decyzji ani postanowienia. Jedynym obowiązkiem urzędnika jest zawiadomienie o ustaleniu numeru właścicieli nieruchomości i innych osób uwidocznionych w ewidencji gruntów i budynków, które władają nieruchomością (np. jej użytkowników wieczystych albo dzierżawców). Takiego zawiadomienia nie można nigdzie zaskarżyć.

Zasady ustalania numerów porządkowych

Urzędnicy nie mają dowolności w ustalaniu numerów porządkowych. Obowiązują tu takie reguły:

• dla każdej ulicy i każdego placu posiadającego nazwę tworzy się odrębne, ciągłe zbiory numerów porządkowych w sposób zapewniający przestrzenną regularność każdego z tych zbiorów oraz unikalność jego elementów, zachowując w miarę możliwości istniejące numery porządkowe ujawnione w ewidencji numeracji porządkowej nieruchomości oraz dotychczasowe zasady tej numeracji;
• dla każdej wsi lub części wsi stanowiącej miejscowość oraz dla każdego osiedla na obszarach miast, w których ulice i place nie mają nazw, tworzy się jeden ciągły zbiór numerów porządkowych w sposób zapewniający jego przestrzenną regularność oraz unikalność jego elementów;
• numery porządkowe przyjmują postać liczb całkowitych w przedziale od 1 do n;
• nowo wybudowanemu budynkowi, który nie był przedmiotem prognozy wyrażonej w ewidencji, nadaje się numer porządkowy złożony z liczby (L) zgodnej z liczbą numeru porządkowego sąsiedniego budynku objętego ewidencją oraz z pierwszej niewykorzystanej litery alfabetu łacińskiego (LA, LB, LC … LX), z zachowaniem przyjętych dla danej ulicy lub miejscowości ogólnych zasad numeracji oraz z uwzględnieniem granic nieruchomości;
• w przypadku gdy w najbliższym sąsiedztwie nowo wybudowanego budynku znajduje się budynek oznaczony numerem porządkowym typu LX lub w przypadku wyczerpania się liter, nowo wybudowanemu budynkowi nadaje się numer porządkowy, dopisując do oznaczenia typu LX najpierw pierwszą, a następnie kolejne litery alfabetu łacińskiego (LXA, LXB, LXC … LXZ, LXZA, LXZB, LXZC…);
• gdy budynki położone w bezpośrednim sąsiedztwie dwu lub więcej ulic posiadają odrębne wejścia od strony sąsiadujących z nimi ulic albo gdy budynek położony przy jednej ulicy ma więcej niż jedno wejście główne, budynkom tym może być nadawanych wiele numerów porządkowych związanych ze wszystkimi głównymi wejściami do budynku.

Zobacz także:

• Elektroniczne księgi wieczyste. Jak sprawdzić księgę przez internet >>>
• Ciekawe projekty domów parterowych, z poddaszem użytkowym i piętrowych z Kolekcji Muratora >>>

Inne zasady obowiązują w przypadku ustalania numerów porządkowych związanych z nowymi, niezabudowanymi dotychczas ulicami lub osiedlami, a także w razie podjęcia decyzji o zmianie wszystkich istniejących numerów porządkowych związanych z określoną ulicą lub osiedlem:

• numery porządkowe wzdłuż ulic głównych wzrastają w kierunku od centrum miejscowości ku jej granicom albo z południa na północ oraz ze wschodu na zachód;
• numery porządkowe wzdłuż ulic bocznych wzrastają, poczynając od głównej ulicy, w kierunku granic miejscowości;
• numery porządkowe po lewej stronie ulicy, w kierunku zwiększających się numerów, oznacza się liczbami nieparzystymi, a po prawej stronie parzystymi;
• numery porządkowe budynków przylegających do placu wzrastają, poczynając od naroża placu przy głównej ulicy, zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara;
• jeżeli plac powstaje z rozszerzenia lub skrzyżowania ulic, dla budynków przylegających do placu ustala się kolejne numery porządkowe jednej z ulic przechodzących przez ten plac.

Tabliczka z adresem - jak powinna wyglądać i gdzie ją umieścić

Właściciele zabudowanych nieruchomości (lub inne osoby uwidocznione w ewidencji gruntów i budynków, które takimi nieruchomościami władają) mają obowiązek umieszczenia w widocznym miejscu na ścianie frontowej budynku tabliczki z numerem porządkowym w terminie 30 dni od otrzymania zawiadomienia o ustaleniu tego numeru. Jeśli budynek położony jest w głębi ogrodzonej nieruchomości, tabliczkę umieszcza się również na ogrodzeniu.

Oznacza to, że nawet jeśli nie zgadzamy się z numerem ustalonym przez wójta (burmistrza lub prezydent miasta) albo nie my wystąpiliśmy o jego nadanie, to i tak musimy umieścić na budynku tabliczkę z tym numerem, którą ewentualnie usuniemy po wyjaśnieniu sprawy.

Na tabliczce oprócz numeru porządkowego zamieszcza się również nazwę ulicy lub placu, a w miejscowościach bez ulic lub placów albo z ulicami lub placami bez nazw - nazwę miejscowości.

Czy można zmienić nadany numer adresowy

Jeśli nie zgadzamy się na ustalony przez wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) numer, to możemy złożyć do tego organu wniosek o jego zmianę. Przykładowo możemy nie być zadowoleni z tego, że dodano jedynie literę „a” do numeru sąsiedniego budynku.

Gdy uznamy natomiast, że ustalenie numeru porządkowego jest sprzeczne z prawem, to możemy tę czynność zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Najpierw trzeba jednak wystosować do wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) pismo, w którym wezwiemy go do usunięcia naruszenia prawa oraz wyznaczymy termin, w którym ma tego dokonać. Co ważne, takie pismo trzeba wysłać w ciągu 14 dni od chwili, w której dowiedzieliśmy się o nadaniu numeru porządkowego. Dopiero bezskuteczny upływ terminu, który wyznaczyliśmy organowi, otworzy drogę do skargi sądowej.