Wędzarnia ogrodowa – jak wybrać najlepszą?
Wędzarnia ogrodowa to dobry pomysł na przyrządzanie na świeżym powietrzu posiłków z mięs, ryb czy serów. Potrawy przygotowane w wędzarni mają niepowtarzalny, wyrazisty smak. Nie bez znaczenia jest też znaczenie prozdrowotne – w końcu wiemy, co jemy i możemy obyć się bez konserwantów i innych środków niewiadomego pochodzenia.
Aby mieć wędzarnię w ogrodzie możemy kupić gotową konstrukcję lub zmontować ją samodzielnie. W tym drugim przypadku potrzebne są jednak pewne umiejętności majsterkowania, aby wędzarnia ogrodowa działała sprawnie. Podstawowe zasady muszą być zachowane, aby jej konstrukcja nie sprawiała problemów.
Projekty wędzarni ogrodowej można poszukać w fachowej prasie lub internecie. Często do budowy używa się materiałów recyklingowych, na przykład pochodzących z rozbiórki (stare cegły, kostka brukowa, blachy, metalowe beczki itp.).
Kształt i użycie materiałów to sprawa indywidualna, ale każda wędzarnia ogrodowa - zarówno ta kupna, jak i zbudowana samodzielnie - powinna posiadać pewne wspólne cechy.
Autor: GettyImages
Wędzarnie ogrodowe mogą być zbudowane z różnych materiałów. To nie tylko kwestia estetyki dobrego komponowania z ogrodem, ale także efektywności konstrukcji
Z czego składa się wędzarnia ogrodowa?
Wędzarnia ogrodowa - niezależnie od projektu - posiada elementy, które decydują o jej funkcjonalności, a pośrednio również o komforcie użytkowania:
- palenisko
Jest niezbędne, gdyż przygotowanie żywności w wędzarni opiera się na termicznym i aromatycznym wykorzystaniu dymu. W tym wypadku jednak palenisko to po prostu miejsce (przestrzeń), w którym spala się drewno. W zależności od modelu, palenisko jest integralną częścią konstrukcji lub stanowi element oddzielny (np. oddalony o 1-2 m i połączony metalową lub kamienną rurą o średnicy min. 15 cm).
- komora wędzarnicza
To przestrzeń, w której wiesza się bądź układa żywność przeznaczoną do wędzenia. Komora może być wyposażona w różnego rodzaju chwytaki, haki, itp., jest połączona z przewodem dymowym. Najczęściej wędzarnie mają komory o rozmiarach od 60 do 110 cm.
- kanał dymowy
Służy do odprowadzenia dymu (bez ognia) z paleniska do komory wędzarniczej, powinien być zbudowany z materiału odpornego na czynniki termiczne.
- komin
Jest niezbędny w wędzarni, gdyż gwarantuje sprawniejsze spalanie i jednocześnie odprowadzanie nadmiaru dymu. Przy samodzielnym montażu warto zwrócić uwagę, że komin powinien być maksymalnie oddalony od paleniska. Im większa odległość pomiędzy tymi elementami, tym lepszy ciąg.
- szyber
To technologia (może mieć postać urządzenia obrotowego blokującego komin), która pozwala na regulację „gospodarki” związanej z dymem. Dzięki niemu można rozrzedzić dym i wędzić na zimno lub ograniczyć straty dymu (tym samym go zagęszczając) i wędzić na gorąco.
- termometr
Przydaje się w wędzarniach, ale nie jest wyposażeniem obowiązkowym. Można go zainstalować na ścianie komory lub pokrywie i tym sprawniej regulować temperaturę wędzenia.
Rodzaje wędzarni ogrodowych – jaką wędzarnię wybrać?
Wędzarnie ogrodowe mogą być zbudowane z różnych materiałów. To nie tylko kwestia estetyki (dobrego komponowania z ogrodem), ale także efektywności konstrukcji.
- Wędzarnie ogrodowe elektryczne – są wygodne w użytkowaniu. Wyposażono je w grzałkę i termostat, dzięki czemu można utrzymać temperaturę wędzenia na stałym poziomie. Przy wyborze konkretnego modelu warto zwrócić uwagę na moc grzałki (przynajmniej ok. 500 W) i pojemność komory wędzarniczej. Im większe parametry (oczywiście są ściśle ze sobą powiązane), tym można więcej w krótkim czasie przygotować mięs, ryb, serów itp.
- Wędzarnie ogrodowe murowane – mogą powstawać z kamienia, cegły lub betonu. Modele dostępne w sprzedaży posiadają moduły, które wystarczy ze sobą połączyć. Zaletą takiej wędzarni jest bardziej estetyczny wygląd, nawiązujący do małej architektury ogrodowej. Niestety, rozwiązanie ma też wady: konstrukcja jest ciężka i należy ustawiać ją na twardej powierzchni z fundamentem.
- Wędzarnie ogrodowe z blachy – wykonane są z materiały lekkiego, łatwo nagrzewającego się. Wędzarnie dostępne w sklepach z reguły zbudowane są z dobrej jakości stali nierdzewnej lub ocynkowanej. Mogą mieć kształt zbliżony np. do szafy lub urządzeń... retro.
- Wędzarnie ogrodowe drewniane – to prawdopodobnie najwyższy poziom w sztuce wędzenia potraw. Konstrukcje zapewniają nie tylko efektywne wędzenia, ale przy okazji atrakcyjnie wyglądają i nawiązują do stylu rustykalnego. Sposób montażu zależy od modelu (mogą być sklejane, łączone wkrętami lub techniką na pióro i wpust). Najczęściej wykorzystuje się do tego celu drewno z gatunków liściastych. Trzeba sobie zdać jednak sprawę, że drewno nie jest tak wytrzymałe na niekorzystne czynniki jak powyżej przedstawione materiały.
Wędzarnie ogrodowe powinny być ustawiane na wyrównanym i utwardzonym gruncie. W przypadku lżejszych konstrukcji może to być powierzchnia ze żwirem. Cięższe konstrukcje (np. z kamienia) wymagają utwardzonego podłoża (np. kostki brukowej) a w wielu przypadkach nawet wylewania fundamentu. Stabilność to kluczowa sprawa.
Galeria: Budowa domowej wędzarni z cegieł - instrukcja krok po kroku
Autor: Piotr Gorączko
W miejscu pieca robimy zbrojoną płytę betonową grubości 15 cm. Gdy beton zwiąże, kładziemy na niej izolację z papy i murujemy z dwóch warstw bloczków fundamentowych ściankę oraz fundament pod ścianę komory wędzarni i palenisko
Przeczytaj też:
