Spis treści
- Jak wygląda prusznik?
- Pruszniki do ogrodów
- Prusznik. Zdjęcia
- Jakie wymagania ma prusznik?
- Jak dbać o pruszniki?
- Jak przycinać prusznik?
- Zimowanie prusznika
- Inne krzewy pięknie kwitnące. Zdjęcia
Do pochodzącego głównie z Ameryki Północnej rodzaju prusznik (Ceanothus), zalicza się ponad 60 różnych gatunków roślin, z których nie wszystkie nadają się do uprawy w naszym klimacie. Należą one do botanicznej rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae), w której znajdziemy też znane w naszym kraju i dziko rosnące w lasach krzewy - szakłak (Rhamnus) i kruszyna (Frangula).
Jak wygląda prusznik?
Ogólnie pruszniki możemy podzielić na dwie grupy uprawowe:
- o zimozielonych liściach
- o liściach sezonowych, opadających na zimę
Pruszniki tworzą kwiaty głównie w odcieniach barwy niebieskiej, ale także białe lub różowe – często są one pachnące. Bardziej dekoracyjne kwiaty (o wyrazistych barwach) mają najliczniej reprezentowane gatunki i odmiany o zimozielonych liściach. Zwykle jednak właśnie one nie zawsze są w stanie przetrwać nasze zimy, ponieważ pochodzą ze znacznie cieplejszych stref klimatycznych.
Z tego względu odmiany pruszników z tej grupy najczęściej uprawiane są w pojemnikach i traktowane są jako domowe lub tarasowe, np.:
- 'Victoria' - ciemnoniebieskie kwiatostany; zakwita już wiosną, wabi motyle i pszczoły,
- 'Blue Mound' - puszyste, niebieskie kwiaty; idealnie sprawdza się na balkonach lub tarasach,
- 'Burkwoodii' – gęsty pokrój; większa odporność na mróz; kwitnie od połowy lata i ma lawendowoniebieskie kwiaty.

i
Pruszniki do ogrodów
Do uprawy w ogrodach wyhodowano kilka odmian mieszańcowych prusznika, odporniejszych na bardziej surowy klimat - najczęściej o niebieskich kwiatach i sezonowych liściach.
W naszym kraju najczęściej można spotkać prusznik Delilea 'Gloire de Versailles' (Ceanothus ×delilianus), który powstał ze skrzyżowania prusznika amerykańskiego (Ceanothus americanus) i innego gatunku, rosnącego w Meksyku (stąd niepełna mrozoodporność). W gruncie dorasta do wysokości około 2 m, a w uprawi pojemnikowej jest niższy - osiąga do 80 cm. Pędy są wzniesione i cienkie, a szerokolancetowate, ciemnozielone i gładkie liście o piłkowanym brzegu, mają 4-8 cm długości i od spodu pokryte są filcowatymi włoskami. Niebieskie kwiaty są drobne, ale zebrane licznie w gęste, wiechowate kwiatostany długości do 15 cm. Krzew ten kwitnie obficie w lecie (lipiec – wrzesień).
Inne, dekoracyjne gatunki i odmiany mieszańcowe prusznika to między innymi:
- 'Topaze' – odmiana o zwartym pokroju, dorasta do 1,5 m i kwitnie w drugiej połowie lata
- 'Edinburgh' – odmiana o gęstym pokroju i fioletowoniebieskich kwiatach, kwitnących późną wiosną
Prusznik. Zdjęcia
Jakie wymagania ma prusznik?
Aby jak najlepiej przetrwać zimę, krzewy prusznika potrzebują zacisznego, osłoniętego od wiatrów stanowiska. Najlepiej będą rosły i kwitły w miejscach w pełni nasłonecznionych, na umiarkowanie żyznych glebach o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym.
Jak dbać o pruszniki?
W pierwszych 2-3 latach uprawy warto zadbać o umiarkowane, ale regularne nawadnianie. Starsze krzewy bardzo dobrze znoszą już nawet dłuższe okresy suszy w lecie. Do nawożenia można stosować nawozy mineralne, przeznaczone do zasilania krzewów kwitnących, ale należy unikać przenawożenia (szczególnie azotem), ponieważ w efekcie otrzymamy bujny krzew, ale bardzo słabo kwitnący. Prusznik nie toleruje gleb z nadmiarem wapnia i w takich warunkach szybko dojdzie do chlorozy liści.
Jak przycinać prusznik?
Prusznik należy do krzewów kwitnących latem, na końcach tegorocznych przyrostów, dlatego trzeba przycinać go wiosną. Odmiany uprawiane w ogrodzie najlepiej przycinać każdej wiosny (lubią mocno się rozrastać na boki) na wysokość około 30 cm, a odmiany pojemnikowe – nad 3.-4. oczkiem (pąkiem). Dzięki cięciu roślina zyska bardziej zwarty, gęsty pokrój, a przede wszystkim wytworzy więcej kwiatostanów.
Zimowanie prusznika
Słaba mrozoodporność to największa wada prusznika – zwykle ich uprawa w ogrodach udaje się w rejonach, gdzie zimą temperatura nie spadnie poniżej -12 stopni Celsjusza. Zawsze jednak warto przede wszystkim optymalnie wybrać osłonięte stanowisko do uprawy. W przypadku surowych zim koniecznie trzeba okrywać nadziemną część rośliny (np. białą agrowłókniną), a także zabezpieczać korzenie przed mrozem, np. ściółkując glebę pod krzewem gruba warstwą kory (lub liści albo trocin/zrębków).