Paphiopedilum, czyli sabotek - storczyk o kwiatach jak dzbanki. Uprawa pafiopedilum w domu
Paphiopedilum - znany jako sabotek - to storczyk o niezwykłych kwiatach! Czy warto dołączyć go do domowej kolekcji storczyków? Poznaj wymagania storczyka sabotka i dowiedz się więcej o jego uprawie i pielęgnacji.
Autor: Monika Włodarczyk
Paphiopedilum rothschildianum x malipoense
Storczyki z rodzaju Paphiopedilum rosną w naturze w południowo wschodniej Azji, na wysokości 1500–2000 m n.p.m., w lasach równikowych oraz na zboczach gór. W naturze spotkać można w szczelinach skalnych porośniętych mchem lub w cieniu wysokich drzew. Potrafią rosnąć w licznych grupach tworząc niezwykłe, barwne dywany.
Spis treści
- Storczyki z rodzaju Paphiopedilum
- Galeria zdjęć: Paphiopedilum - storczyk o kwiatach jak dzbanki
- Pafiopedilum - warunki uprawy
- Paphiopedilum (sabotek) - uprawa w domu
Storczyki z rodzaju Paphiopedilum
Do rodzaju Paphiopedilum należy blisko 100 gatunków storczyków. Wraz z rodzajami Cypripedium, Mexipedium, Phragmipedium i Selenipedium tworzą podrodzinę Cypripedioideae, której przedstawiciele mają kwiaty wyraźnie różniące się od kwiatów innych orchidei, o warżce przypominającej trzewik lub dzbanek.
Liście sabotka, bo tak po polsku nazywa się ten storczyk, różnią się w obrębie rodzaju wielkością, długością i kolorem, a także obecnością deseniu lub jego brakiem. Innym elementem wyróżniającym są korzenie: najczęściej lekko spłaszczone, brązowo-rude, pokryte włoskami, których zadaniem jest zatrzymywanie wody (w zastępstwie pseudobulw, których Paphiopedilum nie tworzy).
- Jednym z najmniejszych gatunków tego rodzaju jest Paphiopedilum helenae, osiągające do 10 cm wysokości.
- Do największych zaś należy Paphiopedilum gigantifolium, którego liście dorastają do 50 cm długości i 12 cm szerokości, a pęd kwiatowy do 80 cm.
- Ciekawym przedstawicielem rodzaju jest Paphiopedilum sanderianum, u którego płatki okółka wewnętrznego są spiralnie skręcone i mają nawet do 100 cm długości, podczas gdy sama roślina dorasta do 50 cm wysokości.
- Paphiopedilum pinocchio potrafi rozwijać kwiaty sukcesywnie nawet przez 24 miesiące. Jak mówią hodowcy: można się nim znudzić.
Galeria zdjęć: Paphiopedilum - storczyk o kwiatach jak dzbanki
Autor: Monika Włodarczyk
Paphiopedilum rothschildianum x malipoense
Pafiopedilum - warunki uprawy
Aby Paphiopedilum było w dobrej kondycji i ponawiało kwitnienie należy zapewnić roślinie właściwe warunki uprawy, w tym odpowiednie naświetlenie i temperaturę. Zapotrzebowanie na te dwa parametry jest odmienne dla różnych gatunków:
- gatunki Paphiopedilum o wąskich i długich liściach oraz gatunki wielkokwiatowe – najczęściej o zielonych, długich liściach – potrzebują stosunkowo dużego natężenia światła, dobrze tolerują bezpośrednie poranne i wieczorne słońce. Powinny być uprawiane w temperaturze 20–25°C (nigdy poniżej 18°C). Przykładem tej grupy jest Paphiopedilum rothschildianum.
- gatunki Paphiopedilum o liściach marmurkowych oraz o liściach jednolitych zielonych i szerokich, które są dekoracyjne nawet w okresie spoczynku, preferują światło rozproszone oraz umiarkowaną temperaturę (18–22°C), ale bez konsekwencji dla kondycji rośliny znoszą okresowo wyższą temperaturę, pod warunkiem, że nie utrzymuje się ona zbyt długo.
Ponieważ warunki uprawy większości storczyków Paphiopedilum są podobne, można tworzyć z nich wyjątkowo dekoracyjne kompozycje, zwłaszcza gdy połączymy w jednej donicy rośliny różnej wysokości oraz barwie i deseniu liści.
Paphiopedilum (sabotek) - uprawa w domu
- Podłoże dla sabotka
Podłoże dla Paphiopedilum musi być przewiewne, dobrze przepuszczalne, ale jednocześnie zdolne zatrzymać pewną ilość wody. Powinno być złożone ze średnich lub drobnych kawałków kory oraz perlitu wymieszanych z fragmentami sphagnum. Wielu hodowców wierci w doniczkach dodatkowe otwory w bocznych ściankach doniczki, aby podłoże przesychało bardziej równomiernie.
- Sadzenie sabotka
Rośliny te można przesadzać o każdej porze roku, należy jednak pamiętać, aby nie robić tego podczas kwitnienia. Korzenie niektórych gatunków Paphiopedilum rozrastają się nie w głąb lecz wszerz – dla nich najodpowiedniejsze jest sadzenie w płytkich i szerokich pojemnikach.
- Podlewanie i nawożenie sabotka
Storczyki te nie tworzą pseudobulw, dlatego nie są w stanie gromadzić wody i dlatego wymagają częstszego podlewania – tak by podłoże nigdy do końca nie przesychało. Największym zagrożeniem dla roślin są sytuacje, kiedy woda dostanie się do wnętrza rozety liściowej lub gdy doniczka bądź podłoże nie ma dobrego drenażu, wskutek czego korzenie są stale zanurzone w wodzie. Doprowadza to do zagniwania nowych przyrostów i samej rośliny. Do podlewania można używać wodę demineralizowaną z niewielkim dodatkiem wody z kranu o temperaturze pokojowej. Zasady nawożenia są takie same, jak w przypadku innych orchidei i uzależnione od rodzaju stosowanego nawozu.
Paphiopedilum nie kwitnie nigdy drugi raz z tej samej rozety. Większość hybryd oraz niektóre gatunki botaniczne chętnie wypuszczają kilka rozet równocześnie. Warto więc kupować rośliny, które mają w doniczce nowy przyrost. Można mieć wtedy nadzieję, że roślina w następnym roku zakwitnie ponownie.
Przeczytaj też:
Autor: Gettyimages
Storczyk Phragmipedium
Do tej samej rodziny co Paphiopedilum należy Phragmipedium, którego kwiaty mają znacznie dłuższe płatki okółka zewnętrznego, często fantazyjnie skręcone i ubarwione. Jego liście mają pokrój trawiasty, są cieńsze i jednokolorowe. Na pędzie znajduje się zazwyczaj kilka kwiatów, dzięki czemu rośliny te są wyjątkowo dekoracyjne. Mimo iż wymagania obu rodzajów są podobne, to Phragmipedium jest zdecydowanie trudniejsze w uprawie. Podstawową zasadą jest, aby w podstawce doniczki z tą rośliną stale było trochę wody. Mamy wtedy duże szanse na kolejne kwitnienia.
Poznaj inne storczyki:
- Cattleya – królowa orchidei. Uprawa storczyka Cattleya w domu
- Storczyk Vanda: orchidea o ozdobnych kwiatach i korzeniach
- Storczyk Cymbidium - uprawa w domu. Jak pielęgnować Cymbidium?
- Storczyk Cambria – domowa uprawa i pielęgnacja
