Jodła hiszpańska - wymagania, uprawa, pielęgnacja, zastosowanie w ogrodzie
Jodła hiszpańska to nieco mniej znany i rzadziej sadzony w naszych ogrodach gatunek jodły. A szkoda, bo to roślina niezwykle dekoracyjna - charakteryzują ją oryginalne igły, ładny pokrój i powolny wzrost. Jak uprawiać jodłę hiszpańską?
Jakie cechy ma jodła hiszpańska?
Jak sama nazwa wskazuje, jodła hiszpańska (Abies pinsapo) pochodzi z terenu Hiszpanii, ale także z rejonów północnej Afryki (Maroko), gdzie występuje do wysokości nawet 2000 m n.p.m. W naturalnych warunkach może dorastać do wysokości nawet 30 m (w Polsce osiąga do kilkunastu metrów).
Jodłę hiszpańską wyróżnia przede wszystkim ładny, lekko nieregularny, stożkowaty pokrój oraz oryginalne igły. Są one zielone lub niebieskawozielone, dość krótkie (do 2 cm długości), sztywne, kłujące, mocno osadzone na pędzie, ułożone promieniście (szczotkowato). Mają charakterystyczne dwa paski białego nalotu woskowego na spodniej stronie. Dekoracyjne są także pączki (kuliste lub jajowate), które są czerwonobrązowe i obficie pokryte żywicą. Szyszki jodły hiszpańskiej są stojące, mają cylindryczny kształt i osiągają do kilkunastu centymetrów wysokości.
Uprawa i pielęgnacja jodły hiszpańskiej
Największą przeszkodą w uprawie jodły hiszpańskiej w naszym klimacie jest jej mała odporność na surowe zimy, w czasie których drzewa często przemarzają. Z tego w względu rzadko można spotkać u nas starsze okazy tego gatunku. Najlepiej udaje się uprawa w parkach i głównie w zachodnich i północno-zachodnich, cieplejszych rejonach Polski. Należy pamiętać, że drzewo to pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, gdzie klimat, w tym wilgotność powietrza są zupełnie inne niż w naszym kraju. Z tego względu do ogrodów warto wybierać odmiany jodły hiszpańskiej bardziej odporne na mróz.
Decydując się na uprawę jodły hiszpańskiej należy zapewnić jej warunki jak najbardziej zbliżone do optymalnych.
- Stanowisko i podłoże dla jodły hiszpańskiej
Jodła hiszpańska wymaga stanowisk zacisznych, najlepiej półcienistych i osłoniętych od wiatru oraz wilgotnego powietrza (warto często ją podlewać lub nawet zraszać w czasie suszy). Preferuje raczej żyzne, bardziej gliniaste, ale przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne podłoże o kwaśnym odczynie. Jednak najczęściej, w uprawie ogrodowej lub parkowej radzi sobie nawet na przeciętnej glebie.
- Pielęgnacja jodły hiszpańskiej: podlewanie, nawożenie, cięcie
Jodła hiszpańska źle znosi, a wręcz nie toleruje suszy, dlatego wymaga regularnego nawadniania. Warto także dobrze podlać drzewo przed zimą (przed nadejściem ujemnych temperatur), aby jak najlepiej przetrwała zimę. Nie wymaga przycinania, ani specjalnego nawożenia, jednak może być atakowana przez typowe dla iglaków choroby grzybowe lub szkodniki (np. mszyce). Ponadto, warto ściółkować powierzchnię gleby pod drzewem, np. 5-7-centymetrową warstwą kory (ograniczy utratę wilgoci z podłoża). Dodatkowo, młode okazy warto osłaniać na czas zimy, np. białą agrowłókniną lub innymi przepuszczającymi powietrze materiałami.
Przeczytaj też: Jak zabezpieczyć drzewa i krzewy przed zimą >>>
Jodła hiszpańska - zastosowanie w ogrodzie
W przeciwieństwie do jodły kalifornijskiej, jodła hiszpańska nie nadaje się do uprawy w aglomeracjach miejskich – źle znosi zanieczyszczenia powietrza i suszę. Najlepiej będzie czuła się i prezentowała w uprawie parkowej lub ogrodowej, np. w towarzystwie innych iglaków, a także w innych kompozycjach ogrodowych na rabatach (np. w stylu skalnym lub japońskim). Odmiany wolno rosnące można uprawiać nawet w małych ogrodach i pojemnikach.
Szczególnie efektownie będą wyglądały zestawienia kolorystyczne jodły hiszpańskiej z krzewami lub drzewami liściastymi o bordowych lub żółtych liściach.
Przeczytaj też: Drzewa i krzewy o kolorowych liściach>>>
Ciekawe odmiany jodły hiszpańskiej
W naszym kraju w uprawie i sprzedaży spotkać można kilka popularnych, bardziej odpornych i dekoracyjnych niż gatunek, odmian jodły hiszpańskiej. Należą do nich między innymi:
- Jodła hiszpańska 'Aurea' – wolno rosnące, osiągające średnio 2 m wysokości drzewo o wysokiej odporności na niskie temperatury; dekoracyjne igły w różnym stopniu zabarwione na żółtozielono, ale największym walorem ozdobnym są młode przyrosty, które na wiosnę są intensywnie żółte.
- Jodła hiszpańska 'Glauca' – wyróżnia się efektowną, niebieskozieloną (srebrzystą) barwą igieł; jest wrażliwa na ujemne temperatury i wymaga zabezpieczenia na zimę.
- Inne, ciekawe odmiany o szarozielonych (srebrzystych) igłach i ciekawych pokrojach to np. 'Kelleris' oraz bardzo wolno rosnąca - 'Horstmann'.
Poznaj inne gatunki jodły:
- Jodła pospolita >>>
- Jodła kaukaska >>>
- Jodła balsamiczna >>>
- Jodła syberyjska >>>
- Jodła koreańska >>>
Zobacz w galerii zdjęć różne gatunki jodeł
Autor: GettyImages
Jodła koreańska 'Silberlocke'