Jak odmłodzić domową jukę doniczkową? Co zrobić z juką, gdy za bardzo się rozrośnie?
Juka to jedna z najbardziej spektakularnych roślin pokojowych. Zwykle umieszcza się ją w przestronnych pomieszczeniach, np. w salonach. Niestety, po wielu latach uprawy nawet tam może zajmować zbyt dużo miejsca. Co zrobić, aby nie pozbywać się rośliny, która mimo pięknego wyglądu staje się kłopotliwa? Co zrobić z juką, gdy za bardzo się rozrośnie? Sprawdź, jak odmłodzić jukę domową.
Spis treści
- Gdzie powinna stać juka w domu?
- Co zrobić z juką, gdy za bardzo się rozrośnie?
- Kiedy przycinać jukę domową?
- Dwa sposoby odmłodzenia juki domowej
- Co robić z juką po cięciu odmładzającym?
Gdzie powinna stać juka w domu?
Juka domowa to egzotyczny gatunek, który w krajach pochodzenia jest drzewem osiągającym kilkanaście metrów wysokości. W uprawie doniczkowej oczywiście nie ma możliwości zbliżyć się do podobnych rozmiarów, choć po latach uprawy (kilkunastu lub kilkudziesięciu) jest na tyle wysoka, że sięga do sufitu. Jednocześnie – co istotne – zajmuje dużo miejsca na szerokość. Dlatego uprawia się ją w salonach, przeszklonych ogrodach zimowych przylegających do domu i innych przestronnych pomieszczeniach.
Co zrobić z juką, gdy za bardzo się rozrośnie?
Zdarza się jednak, że zaczyna przeszkadzać, np. zaciemnia pomieszczenie, utrudnia dostęp do okna lub drzwi balkonowych czy za bardzo ogranicza przestrzeń „mieszkalną”. Rośliny szkoda wyrzucić, w końcu przez tyle lat opiekowaliśmy się nią, a nie ma za bardzo co z nią zrobić. Gdy nie chcemy jej komuś oddać, koniecznym zabiegiem jest odmłodzenie juki przez silne przycięcie. Jak prawidłowo odmłodzić jukę doniczkową?
Kiedy przycinać jukę domową?
Jukę domową najlepiej ciąć wiosną, np. w drugiej połowie kwietnia lub w maju. Panują wtedy dobre warunki cieplne, dzięki czemu mieszkania są mocno wietrzone (lepsza cyrkulacja powietrza). Światła jest coraz więcej, co z kolei sprzyja regeneracji roślin, tj. wytworzeniu nowych rozet liści. Jednocześnie juka nie jest tak narażona na zgnilizny (jak późną jesienią i zimą), czy na susze (jak latem).
Autor: Biuro Kwiatowe Holandia (www.flowercouncil.co.uk)
Juki uprawiane w doniczkach są chętnie wykorzystywane do dekoracji wnętrz
Dwa sposoby odmłodzenia juki domowej
- Gdy juka ma pęd główny i pędy boczne – zazwyczaj w takim wypadku przycina się główną rozetę liści z fragmentem pnia (do miejsca, w którym znajdują się boczne odgałęzienia). Jeśli wciąż to za mało, usuwa się także pędy boczne. Jednakże zabieg warto rozłożyć na „raty”, np. na 2-3 lata. W pierwszym roku ścina się pęd główny, w kolejnym 1-2 pędy boczne, itd. Ważne, aby na roślinie po przycięciu pozostały liście, dzięki którym przeprowadzane będą procesy asymilacyjne. To nie tylko ułatwia przystosowanie się po drastycznym zabiegu i regenerację, lecz ogranicza ryzyko gnicia korzeni przy nadmiernym podlewaniu (wciąż sprawnie zachodzi transpiracja – parowanie przez liście). Jest to mniej ekstremalny zabieg niż ścięcie całego pnia na niewielkiej wysokości.
Rozmnażanie roślin doniczkowych przez sadzonki wierzchołkowe - wystarczy uciąć czubek i go ukorzenić
- Gdy juka ma jeden pęd – przycina się go bardzo nisko, nawet na 50 cm wysokości. Po kilku tygodniach w miejscu cięcia powinien pojawić się nowy, drobny pęd (lub pędy). Juka ma duże zdolności regeneracyjne pod tym względem, ale nie ma 100% gwarancji, że na pewno odrośnie. W największym stopniu zależy to od kolejnych działań (o tym poniżej) i właściwych warunków. W zasadzie jukę można zniszczyć nie tyle samym cięciem, co pielęgnacją przez kilka tygodni czy miesięcy po wykonaniu zabiegu. W szczególności należy pilnować nawadniania. Roślina jest bardziej wrażliwa na nadmiar wody. Podłoże powinno być stale lekko wilgotne do umiarkowanie suchego.
Cięcie w obu przypadkach wykonuje się ostrym narzędziem, np. sekatorem dwuręcznym bądź piłą. Rany po cięciu powinny być gładkie, o możliwie jak najmniejszej powierzchni.
Poznaj kwiaty domowe zielone liściaste - rośliny doniczkowe o ozdobnych zielonych liściach.
Co robić z juką po cięciu odmładzającym?
Roślinę po cięciu należy odstawić na 1-2 godziny, aby rany lekko przyschły. Następnie oprósza się je zmielonym węglem aktywnym bądź smaruje maścią ogrodniczą. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko infekcji różnorodnymi patogenami, co zwiększa szansę na przetrwanie juki i wytworzenie nowych pędów.
Pozyskane przy okazji cięcia sadzonki można ukorzenić, najlepiej sadząc od razu w umiarkowanie żyznym podłożu. Jeśli pęd jest długi, skraca się go w taki sposób, aby miał 30-50 cm długości (nie licząc rozety liści). Warto użyć ukorzeniacza (przyspieszenie procesu). Podczas ukorzeniania sadzonek należy utrzymywać stale umiarkowanie wilgotne podłoże.
Średnio sadzonki ukorzeniają się 6-8 tygodni. „Łyse” fragmenty pędów również można wykorzystać. Można je posadzić razem w oddzielnej donicy. Szansa na przyjęcie się jest niska, jednakże wciąż jest to możliwe. Pytanie tylko, czy osoba, która przycina jukę z braku miejsca posiada dość przestrzeni na kolejne egzemplarze?
Nie wykorzystuje się sadzonek zwiędniętych, nieprzyjemnie pachnących zgnilizną, bądź częściowo zżółkłych. To niepotrzebne „mnożenie” problemów, a w dodatku szansa na przyjęcie młodych roślin jest niewielka.
Juka gwatemalska, która osiągnęła znaczne rozmiary jest spektakularną dekoracją wnętrz. Dlatego tak drastyczne metody odmładzania stosuje się, gdy nie ma innego wyjścia. Potrzeba lat, aby roślina odzyskała swój urok po niskim przycięciu pędu.
