Węgiel aktywny do roślin doniczkowych – do czego służy, jak stosować?
Węgiel aktywny pełni kilka istotnych funkcji dla zdrowotności roślin, dlatego warto stosować go jako dodatek w uprawie pokojowej i balkonowej. Jakie dokładnie daje korzyści? Co to jest węgiel aktywny? Jak wykorzystywać węgiel aktywny w mini-ogrodnictwie, czyli uprawie roślin doniczkowych?
Spis treści
- Co to jest węgiel aktywny?
- Forma węgla aktywnego
- Właściwości węgla aktywowanego – dlaczego węgiel jest dobry dla roślin?
- Węgiel aktywny jako dodatek do podłoża
- Węgiel aktywny jak drenaż
- Węgiel aktywny na wierzchnią warstwę podłoża
- Węgiel aktywny na rany po cięciu
- Węgiel aktywny wspomaga ukorzenianie roślin
Co to jest węgiel aktywny?
Węgiel aktywny (węgiel aktywowany) jest produktem powstałym w wyniku spalania drewna, torfu, słomy lub łupin orzecha kokosowego. Jest poddawany specyficznym warunkom: wysokiej temperaturze (300-600 st. C) przy bardzo niskiej zawartości tlenu. Po spalaniu poddaje się go aktywacji przez gazowanie. Węgiel aktywny oprócz węgla zawiera krzemionkę, popiół i tlenki metali alkalicznych. W porównaniu z węglem drzewnym (który również ma zastosowanie w ogrodnictwie) ma znacznie wyższą porowatość. Szacuje się, że może wchłonąć substancje, które odpowiadają ok. 20% jego masy. To cecha, która wpływa m.in. na właściwości filtrujące węgla aktywowanego.
Forma węgla aktywnego
Węgiel aktywny wykorzystywany jako dodatek w uprawie roślin ma różnorodną formę. Najczęściej korzysta się z postaci granulowanej, ziarnistej i pylistej.
Właściwości węgla aktywowanego – dlaczego węgiel jest dobry dla roślin?
Węgiel aktywowany ma silne właściwości filtrujące. Oczyszcza podłoże z różnorodnych substancji chemicznych, w tym szkodliwego dla korzeni chloru, a także z metali ciężkich. Badania NASA przeprowadzone w poprzednim wieku, dotyczące właściwości oczyszczających roślin, uwzględniały zastosowanie węgla aktywnego jako dodatku do ziemi. Pełnił rolę filtra i adsorbentu. Wzmacnia tym samym zdolność roślin do niwelowania szkodliwych związków. Polepsza jakość powietrza w pomieszczeniach.
Ponadto węgiel aktywny to środek dezynfekcyjny. Ma właściwości odkażające, pozwala pozbyć się szkodliwych drobnoustrojów, np. grzybów i bakterii. Wpływa na rozluźnienie gleby. Warto pamiętać, że poszczególne gatunki mają różne wymagania glebowe. Stosowanie jednolitego, uniwersalnego podłoża do roślin w dłuższym okresie często kończy się chorobami roślin. Węgiel aktywny zmniejsza takie ryzyko.
Przeczytaj też: Szkodniki roślin doniczkowych: co musisz wiedzieć, by je pokonać?
Autor: GettyImages
Kwitnące rośliny doniczkowe
Węgiel aktywny jako dodatek do podłoża
Węgiel aktywny jako dodatek do podłoża sprawdza się w uprawie większości roślin. Optymalne są duże granulki. W przypadku gatunków roślin, które lubią żyzną, torfową ziemię, stosuje się go niewiele: 5-10% objętości podłoża. Oprócz tego warto wykorzystywać inne frakcje, np. rozluźniający perlit i keramzyt, a także spulchniające chipsy i włókna kokosowe.
W uprawie kaktusów i sukulentów węgiel aktywny ma mniejsze znaczenie (o ile rośliny są właściwie podlewane). Natomiast należy stosować go u roślin, które wymagają bardzo luźnego, mało zwięzłego podłoża. Jest nieodzowny w uprawie storczyków (nawet do 15-20% objętości podłoża), podobnie można go używać do pielęgnacji epifitów, np. gatunków z rodziny bromeliowatych.
Węgiel aktywny jak drenaż
Węgiel aktywowany w formie drenażu, sypany na dno doniczek, wykazuje synergiczne działanie.
- Po pierwsze tworzy mocno przepuszczalną warstwę, która zapobiega zastojom wody i ogranicza bezpośredni kontakt korzeni z wodą „stojącą” przy nadmiernym podlewaniu.
- Po drugie ma działanie odkażające, tym samym przyczynia się do zwalczania bakterii i grzybów, które odpowiadają za zgnilizny i choroby odkorzeniowe roślin.
Warunek: trzeba wykorzystywać fragmenty węgla większe od granul, aby nie wypadały przez otwory w donicy. Opcjonalnie można użyć granulek, a dno donicy wyścielać białą włókniną ogrodniczą lub nawet gazą, czyli materiałami, które przepuszczają wodę, lecz jednocześnie zatrzymają granulaty.
Węgiel aktywny na wierzchnią warstwę podłoża
Obsypując węglem aktywnym wierzchnią warstwę podłoża zapobiega się pojawianiu w podłożu pleśni. Do takich sytuacji często dochodzi przy nadgorliwym podlewaniu, zwłaszcza zimą. Ziemia wydziela wtedy nieprzyjemny, zbyt intensywny zapach. Podobne właściwości na cynamon, jednak węgiel aktywowany jest silniejszy w działaniu. Oprócz tego tworzy niekorzystne środowisko dla niektórych szkodników, np. ziemiórek.
Poznaj domowe sposoby na pozbycie się ziemiórek w uprawie roślin doniczkowych.
Węgiel aktywny na rany po cięciu
Obsypywanie ran – najlepszy jest węgiel aktywowany w proszku. Warto nim oprószać rany roślin po cięciu (np. grubych pędów) i rozmnażaniu (podziale bulw i karp). Ogranicza infekcje patogenami.
Węgiel aktywny wspomaga ukorzenianie roślin
Węgiel aktywny można dodawać do roślin, które są ukorzeniane w ziemi lub nawet pojemniku z wodą. Jego działanie jest w tym przypadku pośrednie. Młode rośliny są podatne na zgnilizny, w dodatku często ustawia się je w przezroczystych osłonkach, co przyspiesza ukorzenianie, ale jednocześnie zwiększa zagrożenie infekcjami. Węgiel aktywny zwalcza drobnoustroje, które mogą doprowadzić do zamierania sadzonek.
Jak widać zastosowanie węgla aktywowanego jest szerokie w uprawie roślin. Przede wszystkim korzysta się z jego właściwości odkażających. Pozwala skuteczniej chronić zieleń przed chorobami i ogranicza stosowanie środków ochrony roślin.
