Jak skutecznie chronić rośliny w ogrodzie przed surową zimą?
Mróz, jak to pokazała niejedna zima, może poczynić spore spustoszenie w ogrodzie. Warto się przygotować na jego przyjście i jesienią okryć rośliny. Poznaj materiały do okrywania roślin. Dowiedz się, jakie rośliny należy okryć na zimę i jak to prawidłowo zrobić.
Autor: GettyImages
Rośliny okrywa się dopiero, gdy nastanie mroźna pogoda i gleba zamarznie
Spis treści
- Kiedy okrywać rośliny na zimę?
- Jakich materiałów użyć do okrywania roślin przed mrozem?
- Jakie rośliny w ogrodzie należy zabezpieczyć przed mrozem?
- Okrywanie na zimę roślin w pojemnikach
- Co ma wpływ na dobre zimowanie roślin?
Najgroźniejsze dla roślin są mroźne i bezśnieżne zimy. Gruba warstwa śniegu zazwyczaj wystarcza, żeby ochronić rośliny przed niekorzystnym wpływem ujemnej temperatury. Często widać to po pędach, które przemarzają tylko do linii śniegu, a te, które są nim przysypane, trwają do wiosny w dobrej kondycji.
Kiedy okrywać rośliny na zimę?
Trudno przewidzieć pogodę, dlatego wrażliwe rośliny trzeba jesienią okryć. Nie należy tego jednak robić zbyt wcześnie, lepiej poczekać, aż nastanie lekki mróz (do -5 st.C) i wierzchnia warstwa gleby zamarznie. Jeśli rośliny zostaną przykryte, gdy na dworze jest dodatnia temperatura, nie zdążą się zahartować i będą bardziej wrażliwe na mróz. Mogą się też zaparzać i gnić. Poza tym zbyt wcześnie rozłożone okrycie wabi gryzonie – szykują sobie w nim zimowe kryjówki.
Przeczytaj też: Jesienne porządki w ogrodzie i na działce - to trzeba zrobić w ogrodzie przed zimą
Jakich materiałów użyć do okrywania roślin przed mrozem?
Do okrywania roślin na zimę można wykorzystać między innymi słomiane chochoły, liście, stroisz czy włókninę ogrodniczą.
- Liście. Na zadrzewionych działkach suche liście to najtańszy naturalny materiał izolacyjny, którym można zabezpieczyć rabaty bylinowe i ogacić podstawy wrażliwych na mróz drzew, krzewów i pnączy. Ponieważ liście tworzą zimą warstwę nieprzepuszczalną dla powietrza, nie powinno się nimi okrywać roślin zimozielonych – mogą gnić pod ich warstwą. Z tego samego powodu nie należy ich pozostawiać na trawniku. Niestety, liście mogą być źródłem chorób (szczególnie pochodzące z drzew owocowych, więc lepiej ich nie stosować), zdarza się też, że pod ich osłoną zimują gryzonie (zwłaszcza gdy została rozłożona zbyt wcześnie). Przy silnym wietrze liście łatwo odfruwają.
Czy grabić liście w ogrodzie jesienią? Czy lepiej zostawić na trawniku na zimę?
- Słoma. Jest lepsza od liści, ponieważ przepuszcza powietrze, nie zbija się i nie „ucieka”. Chochoły od dawna są stosowane do zabezpieczania drzewek, róż i innych krzewów. Wygodniejsze w użyciu są słomiane maty, którymi okrywa się także delikatne pnącza. Słoma zabezpiecza rośliny nawet przed dużym mrozem, niestety niekiedy gnieżdżą się w niej gryzonie. Podobne właściwości ma trzcina.
- Stroisz. Są to gałązki drzew iglastych. Ponieważ przepuszczają powietrze, można nimi okrywać wszystkie rośliny – także zimozielone. Nie gnieżdżą się pod nimi gryzonie.
- Siatka cieniująca. Służy do osłaniania gatunków zimozielonych przed słońcem i wiatrem. Zapobiega wysuszeniu roślin, którego efektem jest brzydkie brązowienie liści u progu wiosny. Zwykle ma zielony kolor, więc jest prawie niewidoczna.
- Włóknina. Cienka (podobnie jak siatka cieniująca) osłania rośliny przed mroźnym wiatrem i słońcem. Gruba chroni je także przed mrozem.
- Zrąbki, kora, trociny. Są stosowane do zabezpieczania rabat bylinowych, usypuje się też z nich kopczyki chroniące korzenie drzew i krzewów. Do kopczykowania używa się także ziemi.
-
Papier. Papierem można nim osłaniać rabaty bylinowe lub pnie drzewek. Papier jest jednak mało estetyczny i nietrwały.
- Styropian. Jest wykorzystywany do ocieplania donic z roślinami na tarasie.
Autor: GettyImages
Rośliny okrywa się dopiero, gdy nastanie mroźna pogoda i gleba zamarznie
Jakie rośliny w ogrodzie należy zabezpieczyć przed mrozem?
- Krzewy i drzewa. Szczególnej uwagi wymagają rośliny zimozielone: cyprysiki Lawsona i japoński, kalmie, kiścienie, laurowiśnie, mahonie, ogniki, ostrokrzewy, pierisy, różaneczniki, suchodrzewy chińskie, wrzosy i wrzośce. Rośliny te są zimą narażone nie tylko na mróz, ale przede wszystkim na suszę. Ich liście także zimą transpirują wodę, podczas gdy korzenie nie są w stanie pobrać jej z zamarzniętej ziemi. W skrajnych przypadkach prowadzi to do zasychania liści. Proces ten przyspieszają słońce i wiatr. Dlatego jeśli jesień jest sucha, należy solidnie podlać rośliny, żeby zwiększyć w tkankach zapas wody, a ziemię wokół nich przykryć warstwą kory, która zapobiegnie głębokiemu przemarzaniu gruntu. Części nadziemne roślin warto osłonić stroiszem, włókniną lub siatką cieniującą.
- Róże. Trzeba zabezpieczyć także róże. Ich podstawy obsypuje się 20-30-centymetrowymi kopczykami ziemi albo kory. Korony róż rabatowych okrywa się stroiszem, a róż pnących – słomianymi matami lub włókniną. Róże pienne zwykle wystarcza okręcić chochołami. Podobnie zabezpiecza się hortensje ogrodowe, ketmie syryjskie, szczodrzeńce oraz młode katalpy, klony palmowe, magnolie, miłorzęby, piwonie krzewiaste i tulipanowce.
- Pnącza. Akebie (szczególnie młode), glicynie, miliny, powojniki wielkokwiatowe należy okryć włókniną, słomianymi matami przyczepionymi do podpór lub poprzetykać stroiszem, a korzenie zabezpieczyć kopczykami z ziemi, kory albo zrąbkami.
- Byliny. Mniej więcej 10-centymetrową warstwą liści, słomy lub stroiszem osłania się wszystkie rośliny posadzone jesienią, ponieważ nie zdążyły się jeszcze dobrze zakorzenić w nowym miejscu, a także byliny wrażliwe na mróz: inkarwille, kosaćce żyłkowe, lilie, pustynniki, trytomy, zawilce japońskie i złocienie jesienne. Trawy takie jak miskant chiński, rozplenica japońska czy trawa pampasowa trzeba związać sznurkiem i ich suche wiechy okryć stroiszem lub liśćmi. Jeśli zima jest bezśnieżna i mroźna, należy osłonić rośliny zimozielone: ciemierniki, lawendy, płomyki szydlaste, posłonki, runianki, ubiorki wiecznie zielone. Można je okryć cienką włókniną lub stroiszem.
Okrywanie na zimę roślin w pojemnikach
Nawet odporne na mróz rośliny wieloletnie, które bez problemu zimują w ogrodzie, jeśli są uprawiane w pojemnikach, muszą być dokładnie zabezpieczone zanim nadejdzie zima. Dlaczego? Ponieważ korzenie są wrażliwe na mróz i często przemarzają już w temperaturze -10 st.C.
W ogrodzie chroni je gruba warstwa gleby, w donicach – tylko cienka ścianka i trochę podłoża. Dlatego najlepiej zakopać donice w ogrodzie i przysypać je kilkucentymetrową warstwą ziemi lub kory.Jeżeli nie jest to możliwe, można je wstawić do większego pojemnika wypełnionego (także od spodu) materiałem izolacyjnym, na przykład słomą, liśćmi, korą czy pokruszonym styropianem. Duże donice można okręcić słomą albo kilkoma warstwami folii bąbelkowej i tektury. Żeby zapewnić izolację od dołu, najlepiej ustawić je na styropianie. Wygodne w użyciu są gotowe osłonki na pojemniki z pianki poliuretanowej lub folii aluminiowej połączonej z pianką, które bywają dostępne w sklepach ogrodniczych. Gdy nadejdzie mróz, trzeba także osłonić części nadziemne roślin, na przykład stroiszem lub włókniną.
Bardzo ważne jest, żeby do czasu, aż nastaną mroźne dni, a także w okresie odwilży, podlewać rośliny. Często to nie mróz, ale brak wody jest przyczyną ich zimowego zamierania – dotyczy to szczególnie gatunków zimozielonych.
Przeczytaj też:
Co ma wpływ na dobre zimowanie roślin?
Na to, czy rośliny w ogrodzie dobrze przezimują, mają wpływ różne zabiegi ogrodnicze.
Warto:
- sadzić rośliny na odpowiednim dla nich stanowisku. Rośliny, które rosną w złym miejscu (na przykład lubiące słońce – w cieniu), są osłabione i gorzej zimują;
- zwalczać choroby i szkodniki. Porażone rośliny są mniej odporne na mróz;
- jeśli jesień jest sucha – podlać rośliny zimozielone, by zwiększyć w nich zapas wody. Pod wpływem słońca i wiatru z liści lub igieł paruje woda i rośliny mogą zaschnąć.
Nie należy:
- zasilać nawozami zawierającymi azot później niż w połowie lipca. Azot przedłuża wegetację, przez co nieprzygotowane do zimy rośliny łatwo przemarzają;
- przycinać drzew i krzewów jesienią. Przycięte pędy mogą nie zdrewnieć przed zimą – są wtedy bardzo wrażliwe na mróz.
