Groszek cukrowy - odmiany, uprawa, pielęgnacja, zastosowanie

Słodki groszek cukrowy to jedno z najsmaczniejszych warzyw. Kiedyś zajadali się nim królowe, dziś jest dostępny dla wszystkich. W dodatku roślina nie jest szczególnie trudna w uprawie i dobrze plonuje w przydomowych ogródkach. Jakie warunki powinno się jej zapewnić? Jak ją wykorzystywać w kuchni?

Groszek cukrowy to gatunek, którego strąki można jeść na surowo i w całości. Jest dodatkiem do potraw lub pełnoprawną przekąską. Warzywo ma szerokie zastosowanie w kuchni. Jego wymagania uprawowe są niewielkie.

Popularne odmiany groszku cukrowego:

• 'Hrabia' – to polska odmiana cukrowa charakteryzująca się obfitym plonowaniem;
• 'Premium' – odmiana bardzo wczesna, która plonuje już po 60 dniach od wysiewu; tworzy duże strąki;
• 'Bajka' – odmiana wyróżnia się smakiem: słodkim i delikatnym. Dorodnie plonuje.
• 'Oregon Sugar Pod' – odmiana o słabszym wzroście. Wytwarza strąki o lekko słodkim smaku;
• 'Iłówiecki' – odmiana o słabym wzroście; tworzy drobne strąki;
• 'Baron'- odmiana wczesna o bardzo słabym wzroście (ok. 50 cm wysokości);

Zobacz galerię 7 zdjęć

Autor: GettyImages

Podstawowe wymagania i uprawa grochu cukrowego

Groszek to roślina klimatu umiarkowanego świetnie przystosowana do uprawy w Polsce. Optymalna temperatura wzrostu i rozwoju wynosi 13-18°C. Znosi przymrozki. Siew powinien być wczesny - wiosną, gdy ziemia rozmarznie. Najczęściej przypada to na marzec, pracy nie powinno się wykonywać później niż do pierwszej połowy kwietnia. Temperatura powietrza ma oscylować w granicach 7°C.

Nasiona wysiewa się punktowo co 4-5 cm w rzędzie. Odległość między rzędami powinna wynosić 20-30 cm (więcej dla odmian silnie rozrastających się). Na glebach ciężkich głębokość sadzenia wynosi 2-3 cm, na ciężkich około 4 cm. Groszek cukrowy wschodzi po około 10 dniach (w zależności od przebiegu pogody).

Stanowisko uprawy groszku cukrowego powinno być słoneczne (roślina ma duże wymagania świetlne) o osłonięte od wiatru. Warzywo optymalnie rozwija się w średnio żyznej, w miarę lekkiej i przepuszczalnej glebie o pH 6-7,5. Zaleca się go uprawiać w trzecim roku po oborniku. Podłoże przed sadzeniem warto wzbogacić kompostem (2-5kg/10 m²). Groch ma również duże wymagania wodne (nieco mniejsze do momentu wykształcenia kwiatów).

Pielęgnacja i zbiory grochu cukrowego

Do najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych w uprawie groszku cukrowego należy regularne odchwaszczanie i nawadnianie. Nie można dopuścić do przerastania groszku roślinami niepożądanymi. Nawadnianie powinno być regularne, w okresie bezdeszczowej pogody. Nie można dopuszczać do przesuszenia upraw. To nie tylko opóźnia wzrost i rozwój, ale sprawia, że strąki są bardziej łykowate i mniej smaczne. Najbardziej newralgiczny okres (największe zapotrzebowanie na wodę) to faza zawiązywania strąków.

Do nawożenia groszku cukrowego optymalne są nawozy organiczne. Groch cukrowy ma małe zapotrzebowanie na azot (wiąże go z atmosfery przy użyciu bakterii korzeniowych), natomiast warto dostarczyć mu innych makro- i mikroelementów.

Wysokie odmiany wymagają podpórek (łatwo owijają się wokół nich). W przypadku uprawy balkonowej trzeba pamiętać, aby dostarczyć warzywu wystarczająco pojemnych donic lub skrzyń (przynajmniej 10 litrów).

Zbiory groszku cukrowego są możliwe średnio po 60-80 dniach od wysiewu, u odmian późnych po 100 dniach. Strąki sprawdza się około dwa tygodnie po pojawieniu się kwiatostanów. Powinny być nabrzmiałe, ale nie mogą jeszcze tracić intensywnego zielonego koloru. Zbyt późno zebrane tracą swoje walory smakowe, stają się twardsze.

Zastosowanie groszku – w ogrodzie i kuchni

Groszek cukrowy nie ma większego zastosowania dekoracyjnego, to typowa roślina użytkowa. Można co najwyżej puścić go na kratownicy przy ścianie, ogrodzeniu lub balkonie - stworzy gęstą, zieloną ścianę.

Natomiast jest to cenny gatunek jadalny. To bogate źródło białka i węglowodanów. Ponadto zawiera witaminy A, E, C, K, witaminy z grupy B, antyoksydanty i sole mineralne (żelazo, magnezu, potas, fosfor, mangan, molibden i selen). Ma cenne właściwości zdrowotne. Spożywania smacznego groszku powinni unikać jedynie cukrzycy. Warzywo jest wykorzystywane jako składników zup i kremów oraz dodatek do sosów oraz sałatek. Można go także stosować jako farsz do pierogów i nadzienie do risotto. W kuchni japońskiej stosuje się go w formie prażonej z dodatkiem chrzanu.

Michał Mazik